روز‌های سخت اصغر فرهادی

فرارو- اصغر فرهادی، کارگردان و فیلمساز ایرانی شب گذشته در هفتاد و چهارمین جشنواره فیلم کن به موفقیت تازه‌ای دست یافت. او توانست جایزه بزرگ هیات داوران را برای فیلم «قهرمان» کسب کند. 

به گزارش فرارو، فرهادی و جوهو کوزمنن، کارگردان فنلاندی بطور مشترک برنده جایزه بزرگ هفتاد و چهارمین جشنواره فیلم کن شدند.

اما این جایزه مهم فرهادی در ایران در سایه حاشیه‌های سیاسی قرار گرفته است. شاید بتوان گفت این روزها سخت‌ترین روزهای کارگردان پرافتخار و شهیر ایرانی است.

حضور فیلم قهرمان و عوامل این فیلم در جشنواره کن امسال از همان ابتدا با حاشیه‌هایی همراه شد. فرهادی در مراسم فرش قرمز فیلم همراه با دخترش سارینا و امیر جدیدی بازیگران «قهرمان» حضور پیدا کرد. 

در مراسم فرش قرمز پوشش سارینا فرهادی با انتقاداتی همراه شد. برخی منتقدان می گفتند او نه حجاب دارد و نه بی حجاب است و این رویکرد را ناشی از رعایت ملاحظاتی برای حضور و کار در ایران دانستند. عده‌ای دیگر نیز در این رابطه حق را به سارینا فرهادی دادند. 

همچنین همزمان با نمایش فیلم فرهادی در جشنواره نشریه آمریکایی «ورایتی» گفت‌وگویی با او منتشر کرد که بسیار خبرساز شد. 

براساس متن منتشرشده ورایتی اصغر فرهادی در این گفت و گو ایران را کشوری "سرکوبگر" که در آن "آزادی بیان" وجود ندارد توصیف کرده بود. این گفت و گو بازتاب وسیعی یافت رسانه‌های خارج از ایران آن را به طور گسترده بازتاب دادند و برخی رسانه‌های داخلی نیز آن را "قابل تامل" دانستند.

اما روز بعد فرهادی در نشست خبری خود در کن تاکید کرد که صحبت‌هایش توسط ورایتی به اشتباه ترجمه شده است. او گفت از کلمه "سرکوبگر" استفاده نکرده، بلکه گفته ایران کشوری "بسته" است. 

فرهادی در نشست خبری خود با پرسش های حاشیه ساز و بحث برانگیز خبرنگاران شبکه های فارسی زبان خارج از کشور روبه رو شد که آشکار به دنبال اخذ اظهار نظر سیاسی از او بودند. 

خبرنگاری از او درباره استفاده از بازیگرانی پرسید که با برخی نهادهای حکومتی همکاری می کنند، اشاره او به امیر جدیدی و محسن تنابنده بود که اصغر فرهادی پاسخ داد: "من بازیگر را بازیگر می بینم." او افزود: «وقتی فیلم می سازم به این نگاه می کنم که این فرد بهترین است نه پاستپورتش را نگاه می کنم و نه به این که چه کار کرده است و این فرصت را به او می دهم.» 

او تاکید کرد: "ما مقابل تندروی حرکت می‌کنیم و باید مراقب باشیم خودمان هم مانند تندروها نشویم." 

پاسخ های اصغر فرهادی با واکنش‌های انتقادی در شبکه های اجتماعی روبه‌رو شد. برخی انتظار داشتند او علیه حکومت ایران موضع گیری کند. در همین راستا عده‌ای او را "عافیت طلب"، برخی هم این اتهام را به او زدند که برای پول و کسب جایزه فیلم می‌سازد.

اصغر فرهادی و سارینا فرهادی پس از اعلام برنده جایزه بزرگ هیات داوران کن 

اما بحث برانگیزترین واکنش از سوی محمد رسول‌اف کارگردان و همکار فرهادی بود که بازتاب وسیعی یافت. او به نوعی فرهادی را با «آیشمن» افسر ارشد نازی مقایسه کرد.

این واکنش بسیار خبرساز شد و دوقطبی در شبکه‌های اجتماعی ایجاد کرد، عده‌ای از فرهادی انتقادات تندی کردند و برخی دیگر از رسول اف. 

دامنه این ماجرا تا روزهای پایانی جشنواره هم کشیده شد و اصغر فرهادی که همیشه مورد تمجید قرار می‌گرفت حالا با موجی از حملات سیاسی روبه‌رو بود.

برخی ناظران این حملات را ناشی از فعالیت‌های رسانه‌های فارسی زبان خارجی از کشور علیه فرهادی و تلاش آنها برای کشاندن فرهادی به اردوگاه خود دانستند و برخی دیگر معتقدند، "حسادت" به جایگاه و موقعیت فرهادی در این حملات بی‌تاثیر نیست.

این تلاش‌ها در نشست خبری دیشب فرهادی نیز نمودار بود. خبرنگار شبکه ایران اینترنشنال وابسته به عربستان سعودی از فرهادی پرسید آیا فکر می‌کنید روزی بتوانید از حوادث خوزستان فیلم بسازید؟ 

فرهادی در پاسخ گفت ساخته شدن فیلم درباره این موضوع نیاز به فضای باز دارد. در شرایط فعلی امکان ندارد اما قطعا روزی ساخته خواهد شد. او گفت وقتی خبر را شنید غمگین به سالن آمد.

با این حواشی اصغر فرهادی که پیشتر برنده جایزه اسکار و بهترین فیلم‌نامه کن شده بود و قدر فراوان دیده بود حالا در موقعیت دو گانه و دشواری قرار گرفته است. 

او در گفت‌وگویی اظهار کرد، می‌خواهد در ایران فیلم بسازد و در عین حال گفته است "من شکاف‌های اجتماعی را می‌بینم. تنش‌های کوچک روزمره آرام آرام بیشتر می‌شود."

فرهادی همچنین پس از دریافت جایزه خود به ۳۶ سال پیش زمانی که اولین فیلم کوتاهش را ساخت، اشاره کرد و گفت با تمام مشکلات فقط فیلم ساخته است. او افزود امیدوارم با فیلم‌هایم پرسش‌هایی مطرح کنم و ایمان دارم یکی از راه‌های حل مشکلات کشورم آگاهی بخشی است.