فرارو- درحالی که همواره آمار رسمی از میزان قاچاق کالا وجود ندارد، مرکز پژوهش‌های مجلس در سال گذشته، طی گزارشی اعلام کرد، میزان قاچاق در سال‌های ۹۵ و ۹۶، ۲۱.۵ تا ۲۵.۵ میلیارد دلار بوده است.
به گزارش فرارو، وحید شقاقی شهری رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی با اشاره به اینکه مهم‌ترین اقدام در راستای مبارزه با قاچاق اصلاح سیاست گذاری‌ها و قوانینی است که وضع شده، به فرارو گفت: تفاوت قیمت در داخل و خارج، قیمت گذاری اشتباه، سیاست‌های حمایتی که به اشتباه اجرایی می‌شود و...، همه و همه مسائلی هستند که باعث ایجاد جذابیت قاچاق می‌شود.
شقاقی با اشاره به اینکه اقدام مهم بعدی در رابطه با مبارزه با قاچاق توسعه زیرساخت‌ها و امکانات است، اظهار داشت: رویه‌مند کردن امر تجارت و استفاده از دولت الکترونیک می‌تواند گام مهمی در این زمینه باشد، چرا که اگر شفافیت بر اجرای فعالیت‌های اقتصادی حاکم شود، می‌توان جلوی افزایش قاچاق را گرفت، در این زمینه سامانه جامع تجارت می‌تواند گام مهمی در این راستا باشد، اگر تمامی دستگاه‌های دخیل در امر صادرات و واردات در یک سامانه جامع گرد هم بیایند و روند‌ها شفاف شود، دیگر نمی‌توان به راحتی سوء استفاده کرد.
این کارشناس مسائل اقتصادی با تاکید بر اینکه با بگیر و ببند و مسائل پلیسی نمی‌تواند با قاچاق مبارزه کرد و جلوی آن را گرفت، یادآور شد: با توجه به اینکه با قاچاق سازمان یافته روبرو هستیم، همانطور که اشاره شد باید سیاست گذاری‌ها در عرصه اقتصاد کلان تغییر پیدا کند، این مهم‌ترین عاملی است که می‌تواند جلوی قاچاق را بگیرد، اما اگر بخواهیم با همین روندی که الان حکمفرما هست، ادامه دهیم، باز هم اقتصاد زیر زمینی به حیات خود ادامه می‌دهد و سال به سال میلیارد‌ها دلار از منابع ارزی کشور به تاراج می‌رود.
چگونه با قاچاق باید مبارزه کرد؟مسعود دانشمند کارشناس مسائل اقتصادی در
گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه مسئله قاچاق به همین راحتی‌ها قابل حل نخواهد بود، گفت: پدیده قاچاق و افزایش آن نیز تابعی از وضعیت کلی اقتصاد کشور است و تا زمانی که ارزش کالا در سوی دو مرز با یکدیگر متفاوت باشد، قاچاق جذابیت دارد، بنابراین باید قیمت‌ها تفاوت چندانی نداشته باشد تا قاچاق نیز جذابیت خود را از دست بدهد.
وی افزود: در کشور خودمان در حالی با این حجم از قاچاق کالا و سوخت روبرو هستیم که در سایر نقاط جهان قاچاق به آن معنایی که در ایران وجود دارد، یافت نمی‌شود، به عنوان مثال در اتحادیه اروپا با توجه به این که مرزی نیز به آن مفهوم وجود ندارد، به دلیل اینکه قیمت کالا‌ها به صورت تقریبی یکسان است، قاچاق نیز اصلا صرفه اقتصادی ندارد و میزان آن تقریب صفر است.
دانشمند اظهار داشت: درهمین کشور‌های حوزه خلیج‌فارس نیز قاچاق وجود ندارد، زیرا قیمت‌ها در کشور‌های عربی به هم نزدیک است، اما در کشور ما چه قاچاق سوخت و چه قاچاق کالا به دلیل این فاصله قیمتی که کالا‌ها و سوخت با کشور‌های همسایه دارند، قاچاق بسیار جذاب است، به عنوان مثال در حال حاضر در حوزه سوخت به دلیل اینکه حداقل قیمت بنزین در کشور‌های همسایه سه برابر ایران است، به راحتی قاچاق بنزین انجام می‌شود.
این فعال اقتصادی اضافه کرد: این مسئله به صورت سازمان یافته انجام می‌شود که باعث از بین رفتن سرمایه ملی می‌شود، به طوری که روزانه هزار لیتر بنزین و گازوئیل به کشور‌های افغانستان، پاکستان و عراق قاچاق می‌شود بدون اینکه جلوی آن گرفته شود، در این راستا اصلاح یارانه‌های انرژی و واقعی کردن قیمت حامل‌های انرژی تنها راهی است که می‌توان با قاچاق سوخت مقابله کرد، از سویی با بگیر و ببند و برخورد‌های قهری نیز به هیچ عنوان نمی‌توان جلو قاچاق را گرفت.
دانشمند ادامه داد: در مورد قاچاق کالا نیز که بر اساس برآورد‌های غیر رسمی حجم سالیانه آن بیش از ۲۰ میلیارد دلار در سال است، نیز با یک عملیات سازمان یافته روبرو هستیم، در این رابطه اصلاح نظام تعرفه‌ای راهکاری است که می‌توان قاچاق کالا را به واردات و صادرات رسمی تبدیل کرد، ما در حال حاضر در حوزه نظام تعرفه‌ای و حقوق و عوارض گمرکی با مشکلات زیادی مواجه هستیم، بنابراین باید در این راستا نظام تعرفه‌ای به روز شود تا دیگر قاچاق جذابیت نداشته باشد.
دبیرکل اسبق خانه اقتصاد ایران با اشاره به اینکه در کنار پدیده قاچاق، با مسئله کولبری روبرو هستیم، تصریح کرد: دولت به جای اینکه کاری کند، کولبری و سوخت‌بری کنار گذاشته شود، برای این کار قانون تصویب کرده، درحالی که کولبری باید با اقداماتی که دولت برای مرزنشینان انجام می‌دهد، به کل کارکرد خود را از دست دهد، در این راستا، بار‌ها کارشناسان اقتصادی احیای بازارچه‌های مرزی و مسئله پیله‌وری را راه‌حل پایان دادن به کولبری و سوخت‌بری اعلام کردند، اما متاسفانه شاهد بوده‌ایم که بازارچه‌های مرزی از رونق سابق افتاده‌اند، در حالی که اگر این بازارچه‌های مرزی احیا شوند، می‌توان اقتصاد مرزنشینی را سروسامان داد و معیشت مرزنشینان را بهبود بخشید.
چگونه با قاچاق باید مبارزه کرد؟
