اگر توافق دچار فروپاشی شود، ایران با امریکا و همسایگان عربش وارد یک رویارویی برای کنترل عراق، لبنان، سوریه و یمن میشود و مقدار ناچیز ثباتی که همین حالا در منطقه می‌بینیم در معرض خطر فروپاشی قرار می‌گیرد.
اعتماد نوشت: ولی نصر، استاد دانشکده مطالعات پیشرفته بین‌الملل دانشگاه جانز هاپکینز و مشاور پیشین وزارت امور خارجه امریکا در گفتگو با فرید زکریا، در شبکه سی‌ان‌ان گفت: «ساده بگوییم خواست ایرانیان این است که تحریم‌ها برداشته شود و شرایط به سال ۲۰۱۷ بازگردد و طرف‌های اروپایی و امریکایی به اجرای کامل تعهدات‌شان در برجام بازگردند.» این پژوهشگر بین‌الملل تاکید کرد: «طرف ایرانی تردید دارد که امریکا واقعا عزم و اراده جدی برای برداشتن تحریم‌ها داشته باشد و احتمال می‌دهد که حتی اگر تحریم‌ها برداشته شوند، به سرعت، برای مثال با تغییر رییس‌جمهور دوباره اعمال خواهند شد.» علاوه بر برداشتن تحریم‌ها، طرف ایرانی برخی تضمین‌ها می‌خواهد که این توافق پایدار باشد و بتواند در دولت‌های امریکا دوام بیاورد.»
وی ادامه داد: «دولت بایدن می‌گوید که هیچ رییس‌جمهوری در امریکا نمی‌تواند چنین تضمینی دهد که جانشینش تحریم‌ها را دوباره اعمال نکند.» ولی نصر تاکید کرد: «به نظر من نکته مهم و ریزه‌کاری اصلی این است که امریکایی‌ها یک راه نوآورانه و خلاقانه پیدا کنند که به ایرانی‌ها اطمینان دهند که در یک بازه زمانی دو ساله، توافق دوباره از بین نخواهد رفت و طرف ایرانی فقط برای یک توافق دوساله با امریکا مذاکره نمی‌کند.» این استاد دانشگاه تاکید کرد: «به نظرم هر دو طرف علاقه‌مند هستند که به گفتگو‌ها ادامه دهند، هیچ طرفی خواستار شکست مذاکرات نیست. [شکست مذاکرات]به معنای یک فاجعه برای منطقه و بحرانی عمده برای هر دو کشور است. ایران نیازمند کاهش تحریم‌ها است.» نصر ادامه داد: «احساس طرف ایرانی این است که اهرم‌های امریکا در حال رسیدن به قله خودش است و دیگر فشار خیلی بیشتری از سوی امریکا قابل اعمال نیست. در برابر ایرانی‌ها سعی می‌کنند با پیشبرد عمده برنامه هسته‌ای خود، فشار را بر ایالات متحده بیشتر کنند.»
ولی نصر در گفتگو با برنامه جی‌پی‌اس شبکه خبری سی‌ان‌ان تاکید کرد: «اگر توافق دچار فروپاشی شود، ایران با امریکا و همسایگان عربش وارد یک رویارویی برای کنترل عراق، لبنان، سوریه و یمن میشود و مقدار ناچیز ثباتی که همین حالا در منطقه می‌بینیم در معرض خطر فروپاشی قرار می‌گیرد. اگر امریکا واقعا می‌خواهد که از منطقه خارج شود، خواهان کاهش تنش‌ها است و نمی‌خواهد که درگیری وسیع در منطقه رخ دهد. باید با ایران وارد یک توافق شود.»
وی در پاسخ به این سوال که آیا منصفانه است که بگوییم خروج ترامپ از توافق هسته‌ای با ایران، نتایج فاجعه‌آمیزی به‌جا گذاشته است، تاکید کرد: «کاملا صحیح است، شاید این یکی از بزرگ‌ترین اشتباه‌های استراتژیکی باشد که ایالات متحده امریکا تاکنون مرتکب شده است. تمام فرض‌هایی که دولت ترامپ، دولت نتانیاهو در اسراییل و دولت‌های عربی خلیج‌فارس داشتند، به شکل فاجعه‌آمیزی اشتباه از آب در آمد. منطقه بسیار شکننده‌تر است و به نظر می‌رسد که غرب در حال از دست دادن گزینه‌هایش برای جلوگیری از پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران است و آنچه در وین رخ می‌دهد یکی از آخرین بخت‌ها برای کنترل شرایط است.»
سوزان دیماجیو، پژوهشگر ارشد موقوفه کارنگی برای صلح بین‌المللی می‌گوید: «تیم جدید مذاکره‌کننده ایرانی معتقد است که گذر زمان به نفع آنهاست و از این زمان می‌توانند برای توسعه برنامه هسته‌ای استفاده کنند و آن را به عنوان اهرم فشار در مذاکرات به‌کار گیرند.»
این تحلیل دقیقا در برابر اظهارنظر صریح سخنگوی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران است که روز گذشته گفت: «در مذاکرات وین نه عجله داریم نه اجازه می‌دهیم با وقت ما بازی شود.» دیماجیو می‌گوید: «اگر این گفتگو‌ها با شکست مواجه شود، خیلی سخت است که برخی از طرف‌های دیگر را به ویژه پکن، به موافقت با اعمال مجدد تحریم‌ها یا اجرای آنها وادار کرد.» این کارشناس در گفتگو با واشنگتن‌پست می‌گوید که به نظر او باید دولت امریکا امکان عقب‌نشینی از برخی تحریم‌های غیرهسته‌ای را برای احیای توافق مدنظر قرار دهد.
