پس از چندین روز اعتراض خشونت آمیز علیه دولت قزاقستان به نظر میرسد وضعیت در آلماتی بزرگترین شهر آن کشور تا حدودی تثبیت شده است. خبرنگار "دویچه وله" با ساکنان آن شهر صحبت کرده است. آنان میگویند نمیدانند در روزهای آینده چه اتفاقی رخ خواهد داد.
فرارو- چندین روز است که آلماتی عصرها در مه غلیظی محصور شده است. صدای انفجارهایی از نقاط مختلف شهر شنیده میشوند که گاهی اوقات با مه تیره رنگ و نور آبی و خاکستری رنگی همراه هستند. شلیک گلوله نیز هر از گاهی سکوت را در هم میشکند.
به گزارش فرارو به نقل از دویچه وله، با این وجود، در مقایسه با اوایل هفته جاری وضعیت به میزان قابل توجهی آرامتر شده است.
"عسکر جرمکوف" صاحب مغازه کوچک مواد غذایی در آلماتی به "دویچه وله" میگوید تقاضای زیادی به خصوص برای نان و نودل وجود دارد. او میگوید: "پیش از آن که مغازه ام را باز کنم باید مدت زیادی جلوی کارخانه نان در صف بایستم تا بتوانم حدود ۵۰ قرص نان بخرم. ساعت ۹ صبح مغازه ام را باز میکنم و تا ساعت ۱۰ تقریبا چیزی باقی نمیماند نه نودل و نه شیر. اکنون در حال بررسی نحوه خرید فردا هستم. کارخانههای نان فعال هستند، اما مشکل رانندگان آن هستند. آنان میترسند و از تحویل کالا به مغازهها خودداری میورزند. همه باید تا حد امکان به هم کمک کنیم".
با این وجود، به نظر میرسد ساکنان نان کافی دارند. بسیار از اسنک بارهای کوچک در محلههای شهر که معمولا شاورما و سمبوسه خوش طعم قزاقستان به نام سامسا را میفروشند نیز شروع به پخت نانهای خود کرده اند. برخی نیز طبق دستورالعملهای سنتی قزاق، اویغور، ازبک یا تاجیک غذاهای دیگری را تهیه کرده اند. آلماتی یک شهر چند قومیتی است. آنان ظروف را با خودرو به فروشگاههای کوچک منتقل کرده و در آنجا به طور رایگان بین نیازمندان توزیع میکنند. تخمین زده شده که تاکنون بیش از هفت هزار غذا بدین گونه توزیع شده است.
صاحب یک نانوایی کوچک که نخواسته نام اش فاش شود میگوید: "مردم روزگار سختی را میگذرانند. در چنین دورهای همه باید در حد امکان کمک کنند. زمانی که شنیدم در شهر مشکلی برای نان وجود دارد صبح زود خاضر شدم و مقداری نان به ازای هر نفر پختم تا هر کس چیزی به دست آورد". نانوایی کوچک دیگری در نزدیکی محل اقامت در حال سوختن رئیس جمهوری قزاقستان نیز فعالیت خود را از سر گرفته و نان رایگان را بین نیازمندان توزیع میکند.
مردم در صفهای طولانی منتظر آخرین اطلاعات و اخبار هستند. یکی از آنان میگوید:"چگونه باید بدانیم در اطراف مان چه میگذرد اینترنت قطع شده و شبکه تلفن همراه همه جا کار نمیکند. دریافت شبکههای تلویزیونی نیز مختل شده است. ما چیزی نمیدانیم تنها صدای تیراندازی را میشنویم. این یک خلاء اطلاعاتی است. این نیز یکی از دلایلی است که به اینجا آمده ایم تا دست کم چیزی را بفهمیم".
در همان نزدیکی، افراد دیگری که در صف ایستاده اند در حالی که او صحبت میکند به نشانه تایید سخنان اش سرشان را تکان میدهند.
دریافت اطلاعات موثق در داخل و خارج از آلماتی دشوار است. شایعات و داستانهای باورنکردنی زیادی در شهر میچرخد که عمدتا توسط افرادی پخش میشوند که هنوز به تلفن ثابت دسترسی دارند. در حال حاضر، تلفنهای قدیمی تقریبا تنها وسیله ارتباطی در دسترس عموم مردم هستند.
با قطع شدن اینترنت تلفن همراه و مشکلات مداوم در اتصالات سیمی، سرویسهای پیام رسانی فوری چه در آلماتی بسیار محبوب هستند اساسا قطع شده اند. علاوه بر آن، بسیاری از پایانهها و دستگاههایی که میتوان از آن برای شارژ کردن اعتبار تلفنهای همراه استفاده کرد نیز در جریان شورشها تخریب شده اند.
با فرا رسیدن عصر، صدای تیراندازیهای تازه به گوش میرسد. با این وجود، کسانی که هنوز یک قرص نان میخواهند در صف میمانند و ظاهرا به وضعیت تازه عادت کرده اند.
ناگهان دو نفربر زرهی با سرعت زیاد از آنجا عبور میکنند مشخص نیست که آن نفربرها متعلق به چه گروه و نهادی هستند، زیرا بر روی آن علامت گذاریای صورت نگرفته است. بسیاری از افراد در صف نان شروع به حدس و گمانه زنی میکنند. برخی فکر میکنند که صاحبان آن نفربرها به اصطلاح "صلح بانان" از بلاروس یا روسیه هستند در حالی که برخی دیگر متقاعد شده اند که این خودروهای زرهی متعلق به ارتش قزاقستان هستند که کماکان در تلاش برای حفظ نظم در آن کشور هستند.
در هر صورت، پس از چندین روز، خیابانها بار دیگر توسط ماموران پلیس گشت زنی میشوند و برخی از مقامهای امنیتی مسلح به اسلحه هستند. گشت زنیها به امری عادی تبدیل شده اند حتی اگر تعداد زیادی خودروی پلیس در جریان ناآرامیها سوخته یا تخریب شده باشند.
قاسم جومارت توکایف" رئیس جمهوری قزاقستان در یک سخنرانی تلویزیونی در روز جمعه گفت که آلماتی تنها توسط بیست هزار راهزن مورد تهاجم قرار گرفته و به نیروهای امنیتی دستور داد بدون هشدار به سوی به زعم او "ترویست"ها شلیک کند او درخواستهای صورت گرفته "از خارج" از همه طرفین برای مذاکره به منظور حل مسالمت آمیز بحران را رد کرد و آن را "حماقت" خواند.