مسابقه با زمان و عملیات بسیار سریع نیروی دریایی آمریکا در جریان است تا هرچه زودتر به جت جنگنده غرق شده خود برسد؛ پیش از آنکه چین زودتر به آن دست یابد.
به گزارش بی. بی. سی، جت اف۳۵-سی ۱۰۰ میلیون دلاری آمریکا هنگام برخاستن از عرشه ناو هواپیمابر یواساس کارل وینسون، در دریای جنوبی چین سقوط کرد؛ حادثهای که نیروی دریایی آن را یک "اتفاق ناگوار" توصیف کرد.
این جت از جدیدترین جنگندههای نیروی دریایی آمریکاست و به تجهیزات سری مجهز است. از آنجا که در آبهای بینالمللی سقوط کرده، تلاش برای دستیابی به آن از نظر فنی یک مسابقه منصفانه است.
هر که زودتر به آن برسد، برنده است. جایزه چیست؟ تمام اسرار پشت این نیروی جنگی پیشرو و بسیار گرانقیمت.
روز دوشنبه گذشته، در جریان یک تمرین نظامی و بعد از آنکه جت با عرشه کشتی تصادف و سقوط کرد، ۷ ملوان زخمی شدند.
جت اکنون در بستر اقیانوس خوابیده است، اما آنچه بعدا اتفاق میافتد، یک معما خواهد ماند. نیروی دریایی نه تایید خواهد کرد که جت کجا سقوط کرده، نه اینکه چقدر طول میکشد تا بیرون آورده شود.
چین تقریبا بر کل دریای جنوبی چین ادعای مالکیت دارد و در سالهای گذشته تلاشهای فزایندهای برای اثبات این ادعایش انجام داده است.
یک محکمه بینالمللی در سال ۲۰۱۶ اعلام کرد که این ادعا هیچ پایه حقوقی ندارد، اما چین این حکم را به رسمیت نشناخته است.
کارشناسان امنیت ملی میگویند ارتش چین "بسیار راغب" خواهد بود که به جت برسد. در حالی که به نظر میآید کشتی نجات آمریکایی دستکم ۱۰ روز با محل غرق شدن فاصله داشته باشد.
ابی آستن، مشاور دفاعی اعتقاد دارد ۱۰ روز بسیار دیر است، چون باتری جعبه سیاه جنگنده قبل از آن از کار خواهد افتاد و مکانیابی جت را سختتر خواهد کرد.
خانم آستن میگوید: "اف ۳۵ اصولا مثل یک کامپیوتر پرنده است. جت طوری طراحی شده که تجهیزات نظامی را به هم متصل کند؛ آنچه نیروی دریایی 'وصل کردن حسگرها به تیراندازها' مینامد. "
به گفته او، چین چنین فناوری نظامی ندارد و بنابراین دستیابی به جت برای آنها یک جهش رو به جلو است: "اگر آنها بتوانند به قابلیتهای شبکهای اف۳۵ها دست پیدا کنند، واقعا کل فلسفه آن زیر سوال میرود. "
آستن، مشاور سابق رییس ستاد مشترک نیروهای مسلح آمریکا و دیپلمات ارشد سابق ناتو و اتحادیه اروپا، معتقد است هر تلاشی که چین انجام بدهد تا ثابت کند حق تجسس با اوست، "تست استرس" آمریکا و برای سنجیدن قابلیتها و آمادگی این کشور است.
او میگوید از نظر زمانی این اتفاق در شرایطی شکننده و خطرناک بوده، به این دلیل که بعد از خروج از افغانستان روی داده است؛ خروجی که بعضی آن را اقدامی فاجعهبار و بینظم ارزیابی کردهاند.
برایس باروس، تحلیلگر مسائل چین و عضو پروژه امنیت ملی ترومن، میگوید شکی نیست که چین این هواپیما را میخواهد، گرچه جاسوسی سایبری احتمالا به این معناست که آنها همین حالا هم اطلاعاتی از داخل هواپیما، نقشه و کارکردش دارند.
او میگوید: "فکر میکنم آنها میخواهند قطعات واقعی هواپیما را ببینند تا بفهمند ساختارش چیست و نقاط ضعفش را پیدا کنند. "
نیروی دریایی آمریکا در یک بیانیه اذعان کرده که به دنبال "اتفاق ناگوار" در ناو هواپیمابر یواساس کارل وینسون عملیات بازیابی در حال انجام است.
یک گروه از بخش سرپرستی نجات و غواصی نیروی دریایی آمریکا کیسههایی را به بدنه جت وصل میکنند و به تدریج با پر کردن آن کیسهها بدنه جت بالا میآید. اگر هواپیما چند قطعه شده باشد، عملیات نجات مشکلتر خواهد شد.
همچنین جت حامل چند موشک بوده که یا در بال یا در محفظه حمل موشک در داخل هواپیما نگهداری میشده که این هم میتواند بازیابی بدنه هواپیما را مشکلتر کند.
این بازی نظامی موش و گربه که هر که زودتر برسد، برنده خواهد شد، سابقه داشته است.
سال ۱۹۷۴ میلادی، در بحبوحه جنگ سرد، سازمان سیآیای مخفیانه با یک چنگک مکانیکی غولپیکر، زیردریایی روسیه را در سواحل هاوایی از کف دریا بیرون آورد.
دو سال قبل از آن، ارتش چین در یک عملیات سری زیردریایی بریتانیایی اچاماس پوزئیدون را که در سواحل شرقی چین غرق شده بود، از آب بیرون کشید.
و همچنین باور بسیاری بر آن است که چین به لاشه هلیکوپتر سری "شناساگریز" آمریکایی دست یافته که در عملیات حمله به مخفیگاه اسامه بن لادن در سال ۲۰۱۱ بر زمین سقوط کرد.
باروس میگوید: "ما مطمئن هستیم که ارتش چین آن زمان تجهیزات هواپیما و نرمافزار آن را مشاهده کرده بود. "
بر اساس آنچه در رکوردهای جهانی گینس ثبت شده، عمیقترین عملیات نجات دریایی مربوط به تجسس و بیرون آوردن لاشه یک هواپیمای ترابری نیروی دریایی آمریکا در بستر دریای فیلیپین در ماه مه ۲۰۱۹ بوده است.
عملیات در عمق ۵ هزار و ۶۳۸ متری آب انجام شد.
البته گزینه دیگر آن است که لاشه جت نظامی را در اعماق اقیانوس منفجر کنند تا به دست چینیها نیفتد.
یک افسر ارتش میگوید: "آسانترین کار این است که با اژدر به آن حمله کرد. ".
اما به نظر نمیآید این روش را در نظر داشته باشند.