فروشنده‌های ابزار ضد سرقت می‌گویند: مردم از ترس دزد برای خودشان زندان می‌سازند و این اتفاق باعث رونق کسب‌وکارشان شده است.
«درامان‌ماندن از شبیخون‌های سارقان کار آسانی نیست. در سال‌های اخیر تعداد صاحبخانه‌هایی که اموالشان به دست سارقان از خانه خارج شده، افزایش یافته است. هراس از دزدی و مواجه با در‌های شکسته و جای خالی وسایل خانه موجب شده تا بسیاری برای حفظ اموال خود به استفاده از ابزار امنیتی همچون دوربین مداربسته، در‌های ضد سرقت و حفاظ‌های فلزی پناه ببرند.
به گزارش همشهری، نیم‌نگاهی به آمار‌های موجود و اظهار نظر‌های مطرح‌شده درباره این موضوع، مهر تأییدی بر افزایش سرقت می‌زنند. رئیس پلیس آگاهی تهران در گفت‌وگویی که پیش از این با روزنامه همشهری داشت، اعلام کرده بود که سرقت منزل جزء جرائمی است که با افزایش نسبی روبه‌رو شده است. سردار علیرضا لطفی گفته بود: «از مجموع سرقت‌های تهران ۵۴درصد سرقت‌های خرد بوده است مثل سرقت لوازم و قطعات و محتویات خودرو، کیف‌قاپی و جیب‌بری و انباری زنی که معتادان متجاهر نقش زیادی در آنها دارند. ۹۰درصد سرقت قاپ‌زنی‌های ما در موبایل خلاصه می‌شود. همچنین سه جرم در تهران افزایش نسبی داشته، سرقت از منزل، موتورسیکلت و کیف یا موبایل‌قاپی.»
عوامل مختلفی بر بالارفتن افزایش سرقت اثرگذار هستند، اما بدون شک شرایط اقتصادی در سال‌های اخیر نقش اصلی را در صعودی‌شدن این آمار ایفا می‌کنند. بررسی‌های پژوهشگران دانشگاه علوم انتظامی امین در بازه سال‌های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۴ نشان داد که متغیر‌های اقتصادی مانند نرخ تورم، نرخ بیکاری و نرخ رشد اقتصادی با وقوع سرقت، مرتبط هستند. ریشه سرقت در ایران اقتصادی است، نکته‌ای که جانشین پلیس پیشگیری پایتخت نیز چند ماه پیش در گفتگو با تجارت‌نیوز بر آن تأکید کرده بود: «عوامل مختلفی روی افزایش سرقت اثرگذار است. یکی از عوامل اثرگذار روی افزایش سرقت‌ها، وضعیت اقتصادی و اجتماعی جوامع است. طی یک سال گذشته با توجه به گرانی و افزایش قیمت اجناس به‌ویژه کالا‌های اساسی، شاهد افزایش آمار سرقت‌های خرد بوده‌ایم.»
افزایش سرقت باعث شد تا ابزار حفظ امنیت خانه بیش از پیش خواهان داشته باشد؛ هر چند برخی از این ابزار به دلیل نداشتن کیفیت مناسب و البته بعضی از مواقع حرفه‌ای‌شدن سارقان، کارایی چندانی ندارند.
دوربین‌های مداربسته در سال‌های اخیر به بخشی از دیوار امنیتی خانه‌ها تبدیل شده‌اند. بسیاری از افرادی که یک بار مورد گزند سارقان قرار گرفته‌اند، دوربین را در فهرست خرید‌های خود قرار می‌دهند. برای بررسی قیمت‌ها از یک شرکت فروش دوربین پرس‌وجو کردیم. بر اساس توضیحات ناصری، فروشنده دوربین، حداقل هزینه برای تهیه یک دوربین در لابی، چهار میلیون و ۵۰۰ هزار تومان با احتساب هزینه نصب است و اگر هم اهالی ساختمان برای قراردادن دوربین در قسمت در ورودی ساختمان به تفاهم رسیده باشند، می‌توان با قیمت حداقل شش میلیون تومان یک دوربین با کیفیت مناسب خریداری کرد.
این فروشنده دوربین درباره تفاوت قیمت دوربین‌هایی که در فضای داخلی ساختمان استفاده می‌شوند با دوربین‌هایی که در مقابل در ورودی ساختمان قرار می‌گیرند، توضیح داد: «کیفیت این دوربین‌ها با یکدیگر متفاوت است و به همین دلیل هزینه متفاوتی دارند. دوربینی که بیرون از منزل نصب می‌شود، باید از ویژگی پلاک‌خوانی و دید در شب برخوردار باشد. جدا از تفاوت قیمت باید بدانید که جلوی در خانه باید به وسیله دو دوربین پوشش داده شود تا دزد‌ها به‌راحتی دوربین را سرقت نکنند.»
افزایش سفارش برای نصب دوربین‌های مداربسته نکته‌ای بود که از جانب ناصری نیز مورد تأیید قرار گرفت و بر اساس گفته او «سفارش دوربین بسیار زیاد شده است. مردم از ترس دزدی تلاش می‌کنند از هر راهی برای ایجاد مانع استفاده کنند. حتی چند بار شده است که مشتری‌ها با ما تماس گرفته و گفته‌اند که بعد از یک دزدی دوربین نصب کردیم و از آنجا که دزد‌ها با وقاحت تمام دوباره قصد دزدی داشتند، دوربین توانست چهره آنها را تشخیص دهد. شاید گفتنش درست نباشد. در چند ماه اخیر گرانی‌ها و به تبع آن دزدی هم بیشتر شده است، اما این روند بر فروش ما اثر داشت و آن را افزایش داده است.»
رونق بازار دوربین‌های مداربسته نکته‌ای است که یحیی، نصاب دوربین مداربسته، هم آن را قبول دارد؛ چرا که در سال اخیر بازار کارش بسیار درآمدزا بوده است: «مردم آن قدر خواهان دوربین‌های مداربسته هستند که من از سال پیش سرم خیلی شلوغ بوده است. یکی از دوستانم را به این کار آوردم و این قدر سفارش کار هست که دوستم هم در این کار ماندگار شد. من روز گذشته برای نصب دوربین به یک برج در شمال شهر رفتم و ۱۰ دوربین نصب کردم. سود خالص این کار برای من بالاست. نصب دوربین در لابی، آسانسور و جلوی در خانه‌ها جزء سفارش‌های اصلی ماست.»
بر اساس گفته این نصاب دوربین تا چند سال پیش بیشتر مغازه‌ها و ساکنان برج‌ها مشتری دوربین‌های مداربسته بودند، اما در سال اخیر خانه‌های قدیمی و ساختمان‌های چند طبقه مسکونی نیز طالب دوربین مداربسته هستند تا شرایط را برای دست‌درازی دزد‌ها به منازلشان کم کنند.
در‌های ضد سرقت میان مردم خواهان بسیاری دارد و پیش از هر کار این در‌ها هستند که به عنوان نخستین مانع در برابر سرقت مورد توجه قرار می‌گیرند. تجربه، اما نشان داده است که تمام این در‌ها درست عمل نمی‌کنند؛ تا جایی که سردار لطفی به روزنامه همشهری گفته بود: «۹۰درصد این‌ها فقط اسمش ضد سرقت است؛ در حالی که اصلا استاندارد نیست. ما چند بار به شهرداری گفتیم پلیس آگاهی آمادگی دارد به رایگان پیرامون تأمین حفاظت و امنیت ساختمان‌ها مشاوره بدهد. گفتیم الان سازنده‌ها که مشغول ساختمان‌سازی‌اند، بخش‌های مختلف مثل آتش‌نشانی درباره آنها اظهار نظر می‌کند، شرایطی فراهم شود که پلیس آگاهی هم نظر بدهد و بگوید این که شما داری می‌سازی مثلا اگر اینجا نرده نزنید، با سرقت مواجه خواهید شد یا این در واقعا ضد سرقت هست یا نیست.»
دلیل کیفیت پایین در‌های ضد سرقت را از اسماعیل الهیان، رئیس اتحادیه فروشندگان چوب و تخته و فیبر سه‌لایی، جویا شدیم. او نیز استفاده از کالا‌های بی‌کیفیت را دلیل شکسته‌شدن در‌های ضدسرقت در برابر سارقان عنوان کرد. بر اساس گفته الهیان «هم‌اکنون از قفل‌های چینی بسیار استفاده می‌شود. این قفل‌ها آن قدر بی‌کیفیت هستند که دزد با نی نوشابه هم می‌تواند بازشان کند. در واقع این که دری واقعا ضد سرقت باشد، بستگی به موادی دارد که در آن به کار رفته است. اگر قفل نامناسب باشد، نمی‌توان انتظار داشت که این در از خانه محافظت کند. البته ناگفته نماند که بعضی از در‌های چند قفله ضد سرقت نیز از دست دزد‌ها در امان نمی‌مانند و آنها با دیلم به جان درمی‌افتند و در را باز می‌کنند. در واقع اگر سارق با دیلم به سراغ در ضد سرقت برود، این در کارایی‌اش را از دست می‌دهد، در غیر این صورت اگر در با کیفیت باشد، بازشدن آن به‌راحتی ممکن نیست.»
الهیان در پاسخ به این سؤال که آیا در ضد سرقتی وجود دارد که در برابر دیلم مقاومت کند، گفت: «نه! دزد با دیلم در را خراب می‌کند.»
او نیز معتقد است که مردم تمایل زیادی برای خرید در‌های ضد سرقت دارند، اما مسئله این است که به دلیل شرایط مالی امکان خرید در‌های ضد سرقت با کیفیت، برای همه وجود ندارد: «بعضی از در‌های ضد سرقت تولید داخل و بعضی هم وارداتی هستند. بر اساس کیفیت، قیمت‌ها متغیر هستند و هر چقدر کیفیت بالاتر برود، قیمت‌ها بیشتر می‌شوند.»
فراهانی یکی از تولیدکنندگان در‌های ضد سرقت است و او هم در مورد نقاط ضعف بعضی از در‌های ضد سرقت، صحبت‌های الهیان را تکرار کرد و گفت: «بعضی افراد از مواد بی‌کیفیت برای تولید در ضد سرقت استفاده می‌کنند. حتی گاهی ورق‌های نازک‌تر از حلب روغن نباتی و از پشت قفلی‌های نامناسب استفاده می‌کنند. این در‌هایی که می‌بینید به‌راحتی باز می‌شوند، همین در‌های بی‌کیفیت هستند.»
در‌های ضد سرقت بازار قیمت‌های متفاوتی دارد و بر اساس توضیحات محمد، فروشنده در ضد سرقت به روزنامه همشهری «ضعیف‌ترین کار‌ها از قیمت یک میلیون و ۷۰۰ تا دو میلیون تومان شروع می‌شود و گران‌ترین‌ها نیز به ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان می‌رسند. برند‌های وارداتی هم، چون بر اساس دلار قیمت‌گذاری می‌شوند، از ۳۰ میلیون به بالا قیمت دارند. در این میان در‌های ایتالیایی که به شکل سفارشی کار می‌شوند تا ۱۰۰ میلیون هم فروخته شده‌اند.»
بر اساس گفته این فروشنده، اگر بخواهیم درباره قیمت‌های رایج در بازار در ضد سرقت حرف بزنیم، باید به همان قیمت‌های دو میلیون تومان تا ۳۰ میلیون تومان اشاره کرد. ترکیه و چین هم‌اکنون به عنوان مبدأ واردات در ضد سرقت به ایران شناخته می‌شوند، اما در‌های چینی کیفیت کار‌های ترک را ندارند.
دلیل بازشدن در‌های ضد سرقت سؤالی بود که محمد در پاسخ به آن توضیح داد: «در‌های ضد سرقتی که با قیمت ارزان خریداری می‌شوند، توان ایستادگی چندانی در برابر دزد‌ها ندارند و می‌توان گزینه‌های امنیتی به در‌ها اضافه کرد تا توان امنیتی‌شان بالا برود و به‌راحتی باز نشوند. انجام این کار باعث می‌شود که در‌های ضد سرقت به قیمت‌های بالای ۱۰ میلیون برسند.»
او درباره تمایل مردم به خرید در‌های ضد سرقت به همشهری گفت: «مردم از ترس دزد به در‌های ضد سرقت پناه می‌برند و فروش ما در چند سال گذشته خیلی بیشتر شده است.»
محمدیوسف نام‌آور، عضو اتحادیه سازندگان درب و پنجره، سازه‌های فلزی و جوشکاری، درباره تمایل مردم به استفاده از سازه‌های فلزی در منازل توضیح داد: «مردم از ترس دزد به دنبال این هستند که مغازه و منزل خود را به هر طریقی که می‌شود، چفت و بست بزنند. افراد با توجه به مقدار بودجه‌شان از انواع حفاظ‌های فلزی استفاده می‌کنند. قیمت آهن به صورت روزانه بالا و پایین می‌شود، نمی‌توان قیمت دقیقی ارائه کرد. هر چه زمان می‌گذرد مردم بیشتر احساس می‌کنند که باید در و دیوار‌های خانه را محکم کنند، به نظر من مردم از ترس دزد به این سمت رفته‌اند که برای خودشان زندان درست کنند و از انواع و اقسام ابزار استفاده می‌کنند.»
حفاظ‌های نصب‌شده روی دیوار‌ها بخشی از فعالیت‌های این صنف است و بر اساس گفته نام‌آور سازه‌های فلزی با توجه به قیمت آهن در هفته دوم بهمن، حداقل متری ۳۰۰هزار تومان هزینه دارد.»
