دبیر کمیته اپیدمیولوژی و پژوهش کمیته علمی کشوری مقابله با کووید۱۹ با تاکید بر ضرورت واکنش سریع بیمارستانی و ایجاد آمادگی لازم در بیمارستانها در صورت سرریز بیماران با شیوع تصاعدی کرونای اومیکرون ، گفت: در حال حاضر زمان دو برابر شدن موارد ابتلا در کشور، کمتر از چهار روز است؛ به طوری که در عرض یک هفته تعداد مبتلایان جدید چهار برابر و در عرض دو هفته ۱۶ برابر میشود.
به گزارش ایسنا، دکتر مسعود یونسیان درباره کانونهای اومیکرون در کشور، گفت: فکر نمیکنم در حال حاضر بحث کانونهای بیماری مطرح باشد، موضوع شناسایی و کنترل کانون بیماری زمانی مطرح میشود که آلودگی از یک جای خاصی از کشور آغاز شود و به تدریج پیش رود، اما طبق اطلاعات فعلی و بر اساس تحلیلهای موجود، اکنون آلودگی در کل کشور و در همه استانها پیش میرود. در مدت بیش از یک ماهی که اعلام شده اومیکرون وارد کشور شده و سرایتپذیری بالایی هم دارد، هیچ محدودیتی وجود نداشته؛ نه فاصلهگذاری و نه رعایت پروتکلهای بهداشتی و نظارت بر رعایت آنها وجود نداشته است. در نتیجه جابجاییهای آزادانه باعث شده که بیماری در کل کشور پیش میرود؛ بنابراین در شرایط فعلی خیلی مفید نیست که دنبال این باشیم که کدام استان کانون اومیکرون است، بلکه در حال حاضر تمام کشور کانون بیماری محسوب میشود.
وی درباره ضرورت وجود تیمهای واکنش سریع برای مقابله با اومیکرون نیز گفت: درست است که ما بحث پیشگیری را مقدم میدانیم، اما تاکید بر پیشگیری اولیه تا قبل از وقوع واقعه موثر است. زمانیکه واقعه رخ داد و نتوانستید از آن پیشگیری کنید، متخصصین بهداشت اعلام میکنند که باید به فکر فراهم کردن اقدامات درمانی برای جلوگیری از عوارض بیشتر بیماری باشیم.
یونسیان تاکید کرد: بر این اساس در شرایط فعلی توصیه من این است که بیمارستانها به فکر ترمیم کادر درمان خود باشند، کادر تازه نفس بیاورند، اگر نارضایتی در پرسنل وجود دارد یا بیمارستان به تعهداتی که داشتند، عمل نکردند، باید دولت هرچه سریعتر وارد عمل شده و رضایت کارکنان را جلب کند. در عین حال بحث تامین و در نظر گرفتن دارو، اکسیژن و... بسیار مهم است. همچنین توزیع تختها بین موارد اورژانس و غیر اورژانس بسیار مهم است؛ چراکه اگر در حال حاضر نیرو، تخت، دارو، اکسیژن و سایر اقلام و تجهیزات مورد نیازمان را تامین نکنیم، وقتی که در بحران قرار میگیریم، فرصتی برای این کار وجود ندارد. اگر قرار است واکنش سریعی انجام شود، باید در حوزه ایجاد تسهیلات درمانی و بیمارستانی برای موارد شدید باشد.
وی درباره افزایش تعداد مبتلایان به بیماری نیز گفت: از آنجایی که ظرفیت تستمان محدود است و در روز نمیتوانیم بیش از ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تست انجام دهیم، در نتیجه نمیتوانیم همه موارد بیماری را شناسایی کنیم. بر این اساس طبیعی است که از یک زمانی به بعد دیگر نه تست داریم که انجام دهیم و نه ضرورتی دارد که حتما در آن شرایط تست انجام دهیم. زیرا بسیاری از افراد علامتدار توصیهها و اقدامات درمانی را دریافت کرده و به منزل میروند.
یونسیان با بیان اینکه بعید است که آمار مبتلایان روزانه ما که با تست مشخص میشود، به ۱۰۰ هزار نفر برسد، گفت:، زیرا اولا برای همه افرادی که مشکوک هستند و علائم دارند، تست نداریم و در عین حال قطعا تستمان هم حساسیت ۱۰۰ درصد ندارد؛ بنابراین احتمالا تعداد مبتلایان رسمیمان در یک سقفی توقف میکند، اما نباید خشنود شویم که اگر روزانه روی ۶۰ هزار مبتلا توقف کردیم، به این معناست که واقعا تعدا مبتلایان هم همین میزان است. زیرا اینطور نیست. البته این موضوع مختص کشور ما نیست. هر کشوری هرچقدر هم که پیشرفته باشد، بالاخره یک ظرفیتی دارد. وقتی میزان نیاز و تقاضا از ظرفیت گذشت، نمیتواند پاسخگو باشد.
یونسیان با بیان اینکه هرچه بیماری و اپیدمی پیشرفتهتر میشود، درصد کمشماری تعداد بیماران هم کمتر میشود، گفت:، زیرا با پیشرفت بیماری، به تدریج کمبود نسبی تست پیدا میکنیم. به عنوان مثال ممکن است بین دو پیک کمشماری ما نصف موارد باشد، اما در اوج قله پیک کمشماری ما ۱۰ تا ۲۰ برابر باشد.
وی درباره میزان افزایش روزانه و هفتگی بیماران مبتلا به کووید ۱۹ در کشور، گفت: در حال حاضر زمان دو برابر شدن موارد ابتلای در کشور کمتر از چهار روز است. به طوری که در عرض سه تا ۳.۵ روز تعداد موارد ابتلایمان دو برابر میشود. سه تا ۳.۵ روز دیگر دو برابر دیگر میشود. بر این اساس در عرض یک هفته تعداد بیماران جدید چهار برابر و در عرض دو هفته ۱۶ برابر میشود.
یونسیان افزود: البته این افزایش تعداد موارد تا یک جایی بالا میرود و بعد به دلیل اینکه برخی افراد قبلا مصون شده و واکسن دریافت کردهاند، دیگر تعداد افرد حساس که بتوانند مبتلا شوند، کم میشود. در اینجا به نوک قله رسیده و به تدریج میزان ابتلا کاهش مییابد. هنوز نمیتوان گفت که اوج قله دقیقا چه زمانی خواهد بود. خیلی مهم است که اوج قله ما سه روز دیگر است یا ۱۳ روز دیگر. هرچه عقب بیفتد، به شدت روی تعداد ابتلای روزانه ما موثر است و نمیتوان پیشبینی کرد.
وی درباره میزان تاثیر افزایش مبتلایان بر روی افزایش بستری و مرگومیر ناشی از بیماری نیز گفت: متاسفانه رسیدن به مرگومیر سه رقمی خیلی محتمل است. البته انتظار نمیرود که تعداد بستری و مرگهایمان به میزان پیک پنجم برسد. زیرا در حال حاضر شرایطمان از نظر واکسیناسیون خیلی بهتر است. در زمان پیک پنجم عمده جمعیتمان هنوز مصون نشده بودند؛ به طوری که یا مصون نشده بودند یا تازه واکسیناسیون را شروع کرده بودند. سرعت واکسیناسیون در کشور از ابتدای شهریور بالا رفت. در حالی که قله پیک پنجم در انتهای مرداد ماه بود؛ بنابراین ما در پیک پنجم در یک شرایط عمدتا غیرواکسینه با دلتا برخورد کردیم، اما درحال حاضر با شرایط عمدتا واکسینه داریم با اومیکرون برخورد میکنیم.
یونسیان گفت: در عین حال طبق مطالعهای که در انگلستان انجام شده که سازمان جهانی بهداشت هم آن را در گزارش خود آورده است، شدت اومیکرون تقریبا از نظر بستری یکسوم دلتاست؛ به طوری که مثلا اگر در دلتا از ۱۰۰ بیمار ۲۰ نفر بستری میشدند، در اومیکرون از ۱۰۰ بیمار انتظار میرود که هفت تا هشت نفر بستری شوند؛ بنابراین اگر تعداد موارد مانند آمریکا، آفریقای جنوبی و انگلستان و ... چندین برابر موج قبلی شود، ممکن است تعداد بستریهایمان به موج قبلی برسد، اما اگر تعداد موارد جدیدمان قبل از اینکه بخواهد به میزان پیک پنجم رسیده و از آن بالاتر رود، متوقف شود، تعداد بستریمان کمتر میشود. به نظر میرسد که تعداد مبتلایان جدید ما از موج پنجم رد شود، اما به دلیل واکسیناسیونی که انجام شده و شدت کمتر ذاتی اومیکرون ، انتظار نداریم که تعداد بستری و به ویژه مرگ به پیک پنجم برسد، اما مرگ سه رقمی بسیار بسیار محتمل است.
وی درباره مصوبه کمیته علمی مبنی بر تعطیلی دو هفتهای فعالیتهای اجتماعی، گفت: کمیته علمی یک نهاد مشورتی است و تصمیماتش ضمانت اجرایی ندارد. این تصمیمات برای اجرایی شدن باید از سوی ستاد ملی کرونا تعیین تکلیف شوند. در کمیته علمی پیش از این بحث شد که خیلی زودتر باید تعطیلی موقت اعمال میشد؛ البته نه تعطیلی موقت کل کشور، بلکه تعطیلی موقت بسیاری از فعالیتهایی که خیلی اورژانس نبوده و به معیشت مردم وابسته نبودند. در جلسه اخیر کمیته روی این موضوع تاکید شد تا تسریع شود و فعالیتهایی مانند جشنواره، فعالیتهای فرهنگی، سینماها، راهپیماییها و... حداقل به مدت دو هفته محدود و تعطیل شوند. بعد در پایان هفته اول تصمیمگیری شود که آیا این تعطیلی و محدودیتها را برای هفته دوم تمدید کنند یا خیر.
یونسیان گفت: البته باید توجه کرد که اگر این تعطیلیها زودتر و در نیمه دی ماه انجام میشد، خیلی موثرتر بود تا زمانیکه دیگر بیماری گسترش پیدا کرده است. در حال حاضر نمیدانیم که تعطیلی چقدر میتواند موثر باشد. در عین حال متاسفانه فرهنگی در جامعه ما وجود دارد که وقتی افراد را تعطیل میکنید، در خانه نمینشینند، بلکه گرفتاری این است که وقتی تعطیلی شامل مشاغل متعدد شود، مدارس، دانشگاهها و... هم تعطیل شوند، مردم مجددا سفر میروند؛ بنابراین یک همفکری و همکاری دوجانبه نیاز است. نکته مهم این است که نباید کل مملکت را تعطیل کرد، بلکه باید به صورت انتخابی فعالیتهای مشخصی محدود شود. اعم از سینماها، ورزشگاهها، فرهنگسراها و ... که بتوانیم حداقل انتقال را در این مکانها محدود کنیم، اما منجر به تعطیلی شهرها هم نشود.
وی گفت: نظر شخصی من این است که تصمیم به تعطیلی خیلی دیرهنگام است و اگر میخواستیم پیشگیری کنیم، باید قبل از اینکه بذر کووید در همه استانهای ما کاشته شود، اقدام میکردیم. نمیدانم اکنون چقدر موثر است و نمیدانم که برخورد ستاد چگونه خواهد بود.
یونسیان اظهار کرد: بر همین اساس در حال حاضر به نظر میرسد که در وهله اول باید هم و غممان را بر روی تامین مناسب تجهیزات درمانی، دارو، نیروی انسانی و ... بگذاریم تا اگر خدایی نکرده با سرریز شدن بیماران در بیمارستانها مواجه شدیم، آمادگی لازم برای مقابله داشته باشیم.