نقش عفونت‌های ویروسی در ابتلا به بیماری‌های خودایمنی

محققان دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس اخیرا با مطالعه بر روی موش‌ها دریافته‌اند که عفونت‌های ویروسی می‌تواند به بیماری‌های خود ایمنی منجر شوند.

به گزارش ایسنا و به نقل از گیزمگ، شواهد نشان می‌دهد که عفونت‌های ویروسی به ظاهر بی ضرر در برخی موارد می‌توانند به طیفی از بیماری‌های جدی‌تر تبدیل شوند. در یک مطالعه جدید انجام شده روی موش‌ها، محققان دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس مکانیسمی را کشف کردند که توسط آن یک ویروس رایج دوران کودکی می‌تواند در ایجاد بیماری‌های خودایمنی نقش داشته باشد.

در طول زندگی ممکن است دچار عفونت‌های ویروسی بسیاری شویم که اکثر آن‌ها بدون مشکل جدی برطرف می‌شوند. اما یافته‌های اخیر محققان نشان می‌دهد که بسیاری از این عفونت‌های ظاهرا خوش خیم احتمالا در ترکیب با سایر عوامل ژنتیکی و محیطی می‌توانند باعث ایجاد بیماری‌هایی مانند آلزایمر، ام اس و چندین نوع سرطان شوند. اینکه این ویروس‌ها دقیقا چگونه این واکنش‌های زنجیره‌ای را ایجاد می‌کنند نامشخص است، اما در مطالعه جدید محققان یک مکانیسم احتمالی را کشف کرده‌اند.

«روزئولوویروس» (Roseolovirus) نوعی ویروس هرپس است که تقریبا در چند سال اول زندگی، اکثر افراد به آن مبتلا می‌شوند. بیماری اولیه معمولا خفیف است و شامل بثورات پوستی و تب است که طی چند روز از بین می‌رود، اما خود ویروس برای تمام عمر در حالت خفته باقی می‌ماند. در حالی که معمولا بعد از آن عفونت اولیه هیچ بیماری ایجاد نمی‌کند، اما دانشمندان مشکوک هستند که ممکن است این امر در ایجاد بیماری‌های خودایمنی نقش داشته باشد.

در مطالعه جدید، محققان این موضوع را بررسی کردند. آن‌ها دریافتند که این ویروس می‌تواند تیموس را آلوده کند. تیموس یک اندام لنفاوی تخصص یافته در دستگاه ایمنی بدن است. تنها فعالیت شناخته شده آن بالغ کردن لنفوسیت‌های تی است که سلول‌های حیاتی و عملکردی دستگاه ایمنی تطبیقی بدن هستند.

تیموس اندامی است که سلول‌های T در آن بالغ می‎شوند تا بتوانند آنتی ژن‌های خارجی را تشخیص دهند. اما تیموس همچنین سلول‌های T را که می‌توانند به سلول‌های بدن حمله کنند، از بین می‌برد و در این فرآیند دوم است که ویروس می‌تواند مختل شود. با ضعیف شدن این بخش، سلول‌های T معیوب بیشتری به گردش در می‌آیند و خطر ابتلا به بیماری‌های خود ایمنی را افزایش می‌دهند.

محققان این مکانیسم را در آزمایشات بر روی موش‌ها کشف کردند. آن‌ها با آلوده کردن حیوانات تازه متولد شده با نسخه روزئولوویروس شروع کردند و دریافتند که ۱۲ هفته بعد، همه موش‌ها به گاستریت خودایمنی (التهاب معده) مبتلا شده بودند. در حالی که مشکلات خودایمنی در معده موش‌های آلوده آشکار شد، تجزیه و تحلیل نشان داد که وسعت این مشکل بیشتر است. محققان دریافتند که موش‌ها نه تنها آنتی‌بادی‌هایی علیه پروتئین‌های سلول‌های معده، بلکه برای طیف وسیعی از پروتئین‌های دیگر در سراسر بدن تولید کرده‌اند که برخی از آن‌ها در سایر بیماری‌های خودایمنی دخیل هستند.

با این حال، توجه به این نکته مهم است که این مطالعه بر روی موش‌های دارای ویروس یاد شده انجام شده و نتایج ممکن است لزوما با آزمایشات انسانی یکسان نباشد. اما محققان می‌گویند که روزئولوویروس انسانی بسیار شبیه به آن چیزی است که در موش‌ها یافت می‌شود، بنابراین حداقل به عنوان یک علت بالقوه نیاز به بررسی بیشتر دارد.

یافته‌های این مطالعه در مجله«Experimental Medicine» منتشر شد.