ریاض در تدارک استقبالی گرم از شی مشابه پذیرایی از ترامپ

فرارو- سفر قریب الوقوع «شی جین پینگ» رئیس جمهوری چین به عربستان سعودی که احتمالا در ماه مه آینده انجام خواهد شد نشان دهنده تغییر اتحاد‌های موجود در خاورمیانه است. شرکای منطقه‌ای امریکا به دنبال روابط امنیتی و اقتصادی تازه‌ای هستند.

به گزارش فرارو به نقل از وال استریت ژورنال، منابع آگاه به «وال استریت ژورنال» خبر داده‌اند که عربستان سعودی از «شی جین پینگ» رئیس جمهور چین دعوت کرده تا از ریاض دیدار کند، زیرا آن کشور به دنبال تعمیق روابط با پکن در میان تیرگی روابط خود با واشنگتن است.

ناظران اشاره می‌کنند که انتظار می‌رود این سفر پس از ماه رمضان که در اوایل آوریل سال جاری آغاز می‌شود صورت گیرد. این سفر می‌تواند اولین سفر خارجی شی از زمان آغاز شیوع کووید-۱۹ باشد. یکی از افراد آگاه گفته که ریاض در حال برنامه ریزی برای تکرار استقبالی گرم از «شی» مشابه آن نوع استقبالی است که از «دونالد ترامپ» رئیس جمهور پیشین آمریکا در سال ۲۰۱۷ میلادی هنگام بازدید از آن کشور به عمل آورده بود.

یک مقام سعودی می‌گوید: «ولیعهد و شی دوستان صمیمی هستند و هر دو می‌دانند که ظرفیت زیادی برای روابط قوی‌تر وجود دارد. موضوع تنها این نیست که آنان از ما نفت می‌خرند و ما از آنان اسلحه می‌خریداری می‌کنیم».

این سفر در بحبوحه تغییر ژئوپولیتیک در خاورمیانه صورت می‌گیرد، زیرا ایالات متحده به دنبال تمرکز بیش‌تر توجه و منابع روی آسیا است در حالی که چین و روسیه نفوذ خود را در منطقه گسترش می‌دهند. در میان تردید‌ها در مورد تداوم حضور امریکا در منطقه به ویژه پس از خروج شتابزده نیرو‌های امریکایی از افغانستان بسیاری از شرکای منطقه‌ای امریکا به دنبال روابط امنیتی و اقتصادی تازه‌ای هستند.

جنگ در اوکراین تغییرات در حال وقوع در اتحاد‌های سنتی در خاورمیانه را بیش از پیش برجسته ساخته است. عربستان سعودی درخواست‌های ایالات متحده برای افزایش تولید نفت به منظور کمک به کاهش قیمت فزاینده نفت خام را رد کرده است و امارات متحده عربی لابی‌گری‌های ایالات متحده را نادیده گرفته و از قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل در محکومیت تهاجم روسیه به اوکراین خودداری ورزیده است.

عربستان سعودی روابط عمیقی با ترامپ برقرار کرده بود. ترامپ در جریان مناقشه منطقه‌ای بین ریاض و دوحه کنار عربستان سعودی قرار گرفت و ایالات متحده را از توافق هسته‌ای ایران در سال ۲۰۱۵ میلادی توافقی که ریاض با آن مخالفت کرده بود خارج ساخت.

همچنین، ترامپ پس از کشته شدن «جمال خاشقجی» روزنامه نگار توسط عوامل سعودی در سال ۲۰۱۸ میلادی روابط خود را با محمد بن سلمان حفظ کرد. با این وجود، تصمیم ترامپ درباره پاسخ ندادن به حملات موشکی و پهپادی علیه تاسیسات مهم نفتی عربستان سعودی در سال ۲۰۱۹ میلادی شرکای منطقه‌ای امریکا در حوزه خلیج فارس را که برای دهه‌ها بر وعده حفاظت از امنیت‌شان توسط ایالات متحده تکیه کرده بودند دچار نگرانی و تردید ساخت. ایران اتهام دست داشتن در حمله به تاسیسات نفتی را رد کرد.

چین بزرگ‌ترین وارد کننده نفت جهان و بزرگ‌ترین شریک تجاری عربستان سعودی است کشوری که بزرگ‌ترین صادرکننده نفت در جهان محسوب می‌شود. هم چنین، پکن روابط گرمی با ایران رقیب سرسخت عربستان سعودی دارد و ایفاگر نقشی مهم در مذاکرات هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی بوده است.

دیدار شی از چین در حالی صورت خواهد گرفت که روابط تیره و تاری میان «محمد بن سلمان» با «جو بایدن» رئیس جمهوری امریکا وجود دارد. بایدن در کارزار انتخاباتی سال ۲۰۲۰ میلادی وعده داده بود با عربستان سعودی به مثابه یک کشور «یاغی» رفتار کند و از حاکم واقعی عربستان سعودی یعنی محمد بن سلمان دوری ورزد.

«وال استریت ژورنال» هفته گذشته گزارش داد که محمد بن سلمان در هفته‌های اخیر از مکالمه تلفنی با بایدن خودداری ورزیده است. بایدن در تلاش برای کسب حمایت بین المللی از اوکراین و مهار افزایش قیمت نفت بوده است و در این میان عربستان با منابع نفتی خود می‌تواند بازیگری کلیدی باشد. شی آخرین بار در سال ۲۰۱۹ میلادی با محمد بن سلمان ملاقات کرده بود زمانی که ولیعهد عربستان سعودی از پکن برای امضای توافق نامه‌های انرژی و تجاری در بحبوحه موج آغازین انتقادات غرب در مورد قتل خاشقجی بازدید کرده بود.

این اولین سفر شی به عربستان سعودی از سال ۲۰۱۶ خواهد بود و می‌تواند اولین سفر خارجی او از زمان آغاز کرونا باشد. علیرغم آن که بسیاری از سران دیگر کشور‌ها از حباب‌های محافظ خود خارج شده‌اند و سفر‌های خارجی‌شان را از سر گرفته‌اند رئیس‌جمهور چین تعامل‌اش با همتایان خارجی را به تماس‌های ویدئویی و تلفنی از راه دور محدود ساخته است.

محمد بن سلمان نیز اخیرا در عربستان سعودی به سر برده و در دو سال گذشته تنها به تعدادی از کشور‌های خاورمیانه سفر کرده است. انتظار می‌رفت که او ماه گذشته در افتتاحیه المپیک پکن شرکت کند، اما در نهایت در آن مراسم حضور نیافت.

محمد بن سلمان از زمانی که قتل خاشقجی توسط افراد نزدیک به او به روابط عربستان سعودی با امریکا آسیب رسانده به آن کشور سفر نکرده است.

مقام‌های سعودی گفته‌اند که آن کشور خواستار حمایت بیش‌تر ایالات متحده برای مداخله نظامی ریاض در جنگ داخلی یمن، کمک به برنامه هسته‌ای غیرنظامی ریاض، کمک به مهار ایران و در نظر گرفتن مصونیت قانونی برای سفر محمد بن سلمان به امریکا بوده است.