فرارو- رابطه زنبورها و گل ها، یک رابطه دیرینه به قدمت میلیونها سال است، اما در یک کشف جالب توجه دیرینه شناسان موفق شدند کهربایی ۳۰ میلیون ساله را بیابند که فسیل هر دو گونه را در خود جای داده است.
به گزارش فرارو، دانشمندان دیرینه شناس دانشگاه ایالتی اورگان در این کشف جالب توجه، یک گل ساقه بلند از گونهای که تازه شناسایی شده را در کنار یک زنبور انگلی، که در درون یک کهربا به دام افتاده بودند، شناسایی کردند. جورج پوینار جونیور از کالج علوم OSU میگوید: «این مطالعه اولین گزارش از این گونه گل که از خانواده Euphorbiaceae میباشد، محسوب میشود، زیرا تا پیش از این گیاه مورد نظر در جوامع علمی شناخته شده نبود.»
دانشمندان میگویند که این کهربا در جمهوری دومنیکن که خاستگاه برخی از شفافترین رزین درختان فسیل شده جهان است، بدست آمده. خانواده گل Euphorbiaceae نیز که ۳۰۰ جنس و بیش از ۱۸۰۰ گونه دارد، به طور طبیعی بومی مناطق گرم و مرطوب قاره آمریکا محسوب میشود و همین امر نیز تعلق کهربا به این منطقه را ثابت میکند. پوینار گفت: «گلهای فسیلی اعضای این خانواده بسیار نادر هستند و تا پیش از این فقط یک فسیل از این گونه شناسایی شده بود.» پوینار که در واقع یکی از متخصصان بین المللی در زمینه شناسایی فسیلهای کهربایی شناخته میشود، این گیاه جدید را Plukenetia minima نامید. مطالعه این دانشمندان اولین گزارش علمی از جنس Plukenetia در جزیره هیسپانیولا، هائیتی و جمهوری دومینیکن، و همچنین اولین فسیل از این جنس است. پوینار گفت که این گل ماده بالغ به دلیل اندازه کوچک، اما ساقه بلندش که در نوک آن دارای چهار کپسول مشخص است، قابل توجه است.
در سمت دیگر، زنبور Hambletonia dominicana نیز توسط پوینار به عنوان یک گونه جدید، در مقاله جداگانهای که در سال ۲۰۲۰ در نشریه Biosis: Biological Systems منتشر شد، توصیف شد. به گفته دانشمندان این زنبور از گونه encyrtid است که بخاطر حمله به طیف وسیعی از حشرات شناخته شده اند. پوینار میگوید: «گل مورد نظر شکوفا شده بود و حاوی چهار غلاف یا کپسول بذر بالغ است. یکی از غلافها حتی حاوی لارو مگس در حال رشد است.» وی میافزاید؛ در بسیاری از موارد، موجودات غیرمرتبط به طور اتفاقی در کهربا در کنار هم قرار میگیرند. اما من احساس میکنم که در این مورد، زنبور برای به دست آوردن شهد یا در تلاش برای خوردن تخم روی کپسولی که حاوی لارو مگس است، جذب گل شده است.
به هر روی، این زنبور گویا چندان خوش شانس نبود و شاید در هنگامی که تلاش میکرده شهد گل یا لارو مگس را بخورد، از همه جا بی خبر در دام یک کهربا میافتد تا ۳۰ میلیون سال بعد در برابر دیدگان ما قرار گیرد. خاصیت کهربا نیز که موجودات را به خوبی در خود حفظ میکند، چهرهای هم عصر از زمانی که این موجود در این رزین به دام افتاده در اختیار ما قرار میدهد. اگر این کهربا نبود شاید ما هیچگاه این گونه جدید گیاهی و این حشره جدید را نمیشناختیم، اما اکنون میتوانیم نام آنها را در فهرست موجوداتی که در این کره خاکی زندگی کرده اند، برای همیشه ثبت کنیم.
منبع: phys
ترجمه: مصطفی جرفی-فرارو