شاهزاده‌ای که در شمال تهران تکیه عزاداری ساخت که بود؟

بیش از صد سال است که تکیه تاریخی محله حصاربوعلی محله اجتماع عاشقان اهل بیت (ع) است. اهالی حصاربوعلی به این تکیه قدیمی و خاطره‌انگیز «تکیه آقا» می‌گویند؛ نامی که البته ماجرای جالبی دارد و ردپای یکی از شاهزادگان قجری در نامگذاری آن دیده می‌شود.

به گزارش همشهری، پیدا کردن «تکیه آقا» یا همان «تکیه بالا» در محله حصاربوعلی چندان دشوار نیست. از هر کدام از اهالی این محله که نشانی تکیه را بخواهید شما را به این تکیه خاطره‌انگیز راهنمایی می‌کند.

تکیه آقا جایی در کنار چنار‌های بلندبالای محله حصاربوعلی بیش از چند دهه است که در مراسم مختلف مذهبی اهالی این محله را گرد هم جمع کرده است.

تکیه آقا از تکیه حصاربوعلی قدمت کمتری دارد، اما با وجود این ماجرا‌های جالبی در روند ساخت آن نهفته است. ماجرا‌هایی که یک سوی آن به یکی از شاهزادگان معروف قجری می‌رسد.

«علیرضا زمانی» تهران‌شناس در این‌باره می‌گوید: «تکیه آقا توسط کامران‌میرزا، فرزند ناصرالدین‌شاه ساخته شد. این شاهزاده قجری ارادت خاصی به اهل بیت (ع) و به ویژه امام حسن مجتبی (ع) داشت. به همین دلیل وقتی باغی بزرگ در محدوده آبادی حصاربوعلی خرید، دست به ساخت تکیه‌ای برای برگزار مراسم عزاداری زد. اما از آنجا که تکیه قدیمی حصاربوعلی پیش از آن وجود داشت و اهالی آبادی مراسم عزاداری را در آنجا برگزار می‌کردند، تکیه آقا یا همان تکیه بالا را وقف برگزاری مراسم عزاداری امام حسن (ع) کرد تا علاوه بر عزاداری‌های مرسم محرم، در ماه صفر و همزمان با روز شهادت امام حسن (ع) مراسم ویژه‌ای برای تکریم امام دوم شیعیان در این تکیه برگزار شود.»

چراغ تکیه روشن است هنوز

بنای قدیمی تکیه آقا در دوره‌ای تخریب شد و اکنون بنای جدید تکیه میزبان اهالی محله حصاربوعلی است. با وجود این، محرم و صفر که از راه می‌رسد، چراغ تکیه با حضور پررنگ اهالی روشن می‌شود و هنوز این تکیه قدیمی محله اجتماع اهالی محله است.

مجید ناطقیان یکی از اهالی قدیمی محله می‌گوید: «علاوه بر برگزاری مراسم ماه‌های محرم و صفر و عزاداری امام حسین (ع) در تکیه قدیمی حصاربوعلی، اهالی محله ۱۰ روز آخر ماه صفر را در تکیه آقا جمع می‌شوند تا مراسم عزاداری امام حسن مجتبی (ع) را برگزار کنند. با وجود این چراغ تکیه آقا در دیگر روز‌های سال هم روشن است و هیئت‌های بسیاری در روز‌های پایانی هفته در این تکیه قدیمی دور هم جمع می‌شوند.»

علت نامگذاری تکیه آقا چه بود؟

ماجرای نامگذاری این تکیه خاطره‌انگیز هم جالب است. اهالی حصاربوعلی آن را تکیه بالا می‌نامند، چون بعد از تکیه قدیمی حصاربوعلی و چند خیابان بالاتر از آن ساخته شد. اما نام دیگر این تکیه که روی سر در آن حک شده «تکیه آقا» است.

زمانی در باره علت این نامگذاری می‌گوید: «وقتی این تکیه توسط کامران‌میرزا ساخته شد، اهالی آبادی حصاربوعلی که در آن دوران کامران میرزا را «آقا» خطاب می‌کردند، همین نام را روی این تکیه تازه تاسیس گذاشتند و یا به عبارت صحیح‌تر این نام میان اهالی محله متداول شد.»

زمانی از ارتباط کامران میرزا با آبادی حصاربوعلی که امروز یکی از محله‌های شمال تهران است می‌گوید: «بخشی از محله حصاربوعلی با نام کامران میرزا گره خورده و اگرچه امروز روی نقشه‌های شهر محله‌ای به اسم کامرانیه وجود ندارد، اما اهالی حصاربوعلی همان محدوده باغ کامران میرزا را به نام کامرانیه می‌شناسند. کامران میرزا، فرزند ناصرالدین‌شاه بود که در دوره‌ای مسئولیت وزارت لشکر را هم برعهده داشت. او علاوه بر باغ وسیعی که در امیریه داشت، در بخشی از آبادی حصاربوعلی شمیران هم برای خود باغی خرید که بعد‌ها با توسعه شهر به کامرانیه معروف شد.»