شایع‌ترین علت گزگز پاها آسیب عصبی می‌باشد که اغلب به دیابت مربوط می‌شود. درد ناشی از این گزگز میتواند متناوب، ثابت و از خفیف تا شدید متغیر باشد. این درد شب‌ها بدتر خواهد شد.
گزگز پاها میتواند نشانه و علائم بیماری باشد. بیماری‌هایی که باید جدی گرفت و برای درمان آنها اقدام کرد، متخصصان دلایل گزگز شدن کف و انگشتان پاها را بیان کرده اند.
به گزارش بیتوته، شایع‌ترین علت گزگز پاها آسیب عصبی می‌باشد که اغلب به دیابت مربوط می‌شود. درد ناشی از این گزگز میتواند متناوب، ثابت و از خفیف تا شدید متغیر باشد. این درد شب‌ها بدتر خواهد شد.
درمان گزگز پا به علت اصلی ایجاد آن مرتبط می‌شود، زیرا میتواند به علت طیف وسیعی از شرایط اتفاق بیفتد. تعیین علت گزگز پاها مهم بوده و توسط پزشک تشخیص داده می‌شود.
قند خون کنترل نشده میتواند به رگ‌های خونی و عصبی آسیب برساند. قند خون بالا انتقال سیگنال‌ها را از اعصاب کاهش داده و در قسمت‌های مختلف بدن از جمله پاها تاثیر گذار است و همچنین باعث ضعف جدار شریان‌های خونی شده و آسیب عصبی رخ خواهد دهد. طبق اعلام موسسه ملی دیابت، گوارش و کلیه؛ حدود ۶۰-۷۰ درصد از افراد مبتلا به دیابت نوعی آسیب عصبی یا نوروپاتی دارند و شرایطی که باعث این آسیب می‌شود عبارتند از:
چاقی
فشار خون بالا
استعمال سیگار
نوشیدن الکل
هنگامی که آسیب عصبی در ساق و انگشتان پا رخ دهد معمولا به عنوان نوروپاتی محیطی شناخته می‌شود که یکی از رایج‌ترین نوع آن نوروپاتی دیابتی است. این نوروپاتی باعث گزگز پاها شده و به ندرت ممکن است که روی دست‌ها و بازو‌ها تاثیر داشته باشد.
احساس بی حسی و گزگز در دست و پا
احساسی مشابه پوشیدن جورابی تنگ
درد‌هایی حاد و ضربان دار
احساس ضعف و یا سنگینی در پاها و بازو‌ها
تعریق بیش از حد
براساس یک مطالعه، نوروپاتی محیطی میتواند نشانه‌ای از دیابت لب مرز و شناخته نشده باشد که واجب است در صورت مشاهده هرگونه علائم به پزشک مراجعه کنید چرا که کنترل قند خون میتواند از آسیب‌های عصبی جلوگیری کرده و روند پیشرفت آن را آهسته کند.
نوروپاتی حسی فیبر کوچک یک نوروپاتی دردناک می‌باشد که اغلب باعث گزگز پاها، بی حسی و درد‌های کوتاه، ولی مداوم خواهد شد. در نتیجه غلاف میلین که مسئول پوشش و حفاظت فیبر‌های عصبی است از بین می‌رود. علل دقیق این مشکل دقیقا مشخص نیست، اما دیابت یکی از علل مرتبط با آن می‌باشد.
مصرف الکل میتواند باعث آسیب عصبی دیگری به نام نوروپاتی الکلی شود. علاوه بر گزگز پاها علائم زیر نیز مرتبط با این بیماری می‌باشد:
ضعف عضلانی، اسپاسم عضلانی و از دست دادن عملکرد عضلات
اختلال عملکرد دستگاه ادراری و روده
سرگیجه
اختلال در گفتار
توقف مصرف الکل میتواند از تشدید این علائم جلوگیری کند.
این بیماری شایع‌ترین بیماری عصبی ارثی است که بر اعصاب کنترل کننده عضلات تاثیر می‌گذارد. شارکو ماری دندان یک بیماری پیشرونده است به این معنا که علائم آن با گذشت زمان بدتر خواهد شد. علامت اولیه این بیماری گزگز دست و پا می‌باشد و علائم دیگر آن اسپاسم و آتروفی عضلات است.
این سندروم در عضلات و بعد از یک آسیب عصبی یا جراحی رخ می‌دهد. علاوه براین، آسیب عصبی بر سیگنالینگ مغز و ستون فقرات نیز تاثیرگذار خواهد بود. علائم آن عبارتند از:
درد و گزگز
ورم
تغییر رنگ پوست یا بافت
سندروم درد منطقه‌ای پیچیده میتواند بر سیستم ایمنی نیز اثر بگذارد و ممکن است تحت تاثیر ژنتیک عمل کند.
یک بیماری نسبتا نادر است که شامل قرمزی پاها، داغ شدن و درد پاها بدون علتی شناخته شده می‌شود. شدت این بیماری در افراد مختلف متفاوت بوده و بعد از ورزش، پیاده روی، ایستادن و قرارگرفتن درمعرض گرما بدتر خواهد شد.
یکی از علل گزگز پاها در گذشته‌های دور ناشی از سوءتغذیه بود با این حال در برخی نقاط هنوز هم قحطی و سوءتغذیه وجود دارد.
در جمعیت امروز به ویژه درمیان سالمندان آسیب‌های عصبی ممکن است به علت کمبود ویتامین B۱۲-B۶ و ویتامین B۹ رخ دهد. کمبود ویتامین‌های B میتواند باعث گزگز پاها و عدم هماهنگی حرکات عضلات شود. کم خونی، کمبود گلبول‌های قرمز سالم خون، خستگی، سرگیجه و تنگی نفس از دیگر علائم کمبود ویتامین B می‌باشند.
کم کاری تیروئید تعادل هورمون‌ها را در بدن بهم می‌ریزد و ممکن است باعث تورم شده و به اعصاب فشار وارد کند. علاوه بر گزگز پا، خستگی، افزایش وزن و خشکی پوست از دیگر علائم کم کاری تیروئید است.
گزگز پاها میتواند نشانه‌ای از برخی بیماری‌های عفونی از جمله:
بیماری لایم، سفلیس، ایدز و زونا باشد. در صورتی که احساس می‌کنید گزگز پاها به علت این بیماری‌ها است حتما به پزشک مراجعه کنید.
این بیماری یک عفونت قارچی مسری است که در اغلب ورزشکاران بوجود میاید و به عنوان کچلی پا نیز شناخته می‌شود و میتواند روی ناخن‌های دست و پا اثر بگذارد. یکی از شایع‌ترین علائم این بیماری احساس گزگز و خارش بین انگشتان پا و کف پا است.
همچنین در این بیماری علائم زیر نیز تجربه خواهد شد:
تاول‌های خارش دار روی پا
ترک خوردگی و پوسته شدن انگشتان پا و کف پا
خشکی پوست در پهلو پا و کف پا
وجود پوست مرده بین انگشتان پا
ناخن‌هایی که از بستر خود فاصله گرفته و بی رنگ، ضخیم و فاسد به نظر می‌رسند.
هنگامی که کلیه‌ها عملکرد درستی نداشته باشند، در خون سمومی ایجاد می‌شود که میتواند منجر به تورم و خارش پا شود و همچنین میتواند علائم زیر را نیز به دنبال داشته باشد:
کاهش تولید ادرار
تنگی نفس بی علت
حالت تهوع
احساس گیجی
تشنج
خستگی
کما
این بیماری شامل باریک شدن عروق می‌شود و میتواند علائمی مشابه نوروپاتی محیطی از جمله گزگز پاها داشته باشد. این درد اغلب با راه رفتن و ورزش همراه خواهد بود.
سندروم تونل تارسال به شرایطی گفته می‌شود که عصبی که از مچ پا به پا می‌رسد به دلیل تورم و یا آسیب دیدگی فشرده شود و در نتیجه باعث درد و گزگز پا خواهد شد. درمان زودرس این بیماری بسیار مهم می‌باشد.
قرار گیری طولانی مدت در معرض فلزات سنگین و مواد شیمیایی میتواند منجر به علائم نوروپاتی محیطی شود. علاوه براین، مصرف برخی دارو‌های مورد استفاده در درمان ایدز و تشنج نیز ممکن است باعث آسیب عصبی شود.
دارو‌های مورد استفاده در شیمی درمانی نیز ممکن است عوارض نوروپاتی محیطی را داشته باشد. سایر عوارض جانبی آن عبارتند از:
احساس خستگی، درد و یا لرزش عضلات
آهسته شدن واکنش‌ها و یا مهارت‌های حرکتی
مشکلات تعادل و هماهنگی عضلات
ضعف عضلانی
درد
احساس گزگز و مور و مور که در پزشکی به عنوان پارستزی از آن نام می‌برند میتواند در بیماران مبتلا به بیماری ام اس و یا در مواردی ناشی از درگیری اعصاب محیطی دست و پا دیده شود، در مواردی که این حالت به صورت کوتاه مدت و گذرا باشد و پس از چند دقیقه رفع شود علت میتواند کاهش خونرسانی به اعصاب در منطقه‌ای محدود به یک اندام باشد که این موارد جزء موارد طبیعی و فیزیولوژیک است.
برخی از متخصصان میگویند:در بعضی شرایط احساس گزگز و مورمور بدون علت خاصی و به طور ناگهانی بوجود می‌آید و چندین ساعت طول میکشد باید به علل ارگانیک جدی تری فکر کنیم از جمله بیماری ام اس و سکته‌های مغزی ودر موارد غیر شایع میتواند جزء علایم همراه در بیماری میگرن و برخی فرم‌های غیر شایع تشنج باشد برای همین به صراحت نمیتوان گزگز را از علائم بیماری ام اس دانست و نیاز به بررسی توسط پزشک متخصص دارد.
