فرارو- شلیک موشک قارهپیمای «هوآسونگ-۱۲» توسط کره شمالی بر فراز ژاپن در سهشنبه (۴ اکتبر /۱۲ مهر) و متعاقب آن واکنشهای چند سطحی آمریکا و متحداناش، بار دیگر بحران در این منطقه را به اوج رسانده است. همزمان با تشدید تنشهای میان غرب و روسیه بر سر احتمال استفاده پوتین از بمب هستهای، به پرواز در آمدن این موشک بالستیک میانبرد بر فراز ژاپن بیش از بیش نگرانیها را نسبت به این رخداد افزایش داده است.
به گزارش فرارو، بنابر گزارشهای منتشر شده این موشک بین ۴۵۰۰ تا ۴۶۰۰ کیلومتر (۲۸۵۰ مایل) پرواز و در اقیانوس آرام سقوط کرد. تاکنون هیچکدام از موشکهای بالستیک کره شمالی چنین مسافتی را طی نکرده بودند. همچنین، این موشک به ارتفاع حدود هزار کیلومتری زمین رسیده که بالاتر از مدار ایستگاه فضایی بینالمللی است.
پنجمین آزمایش موشکی کره شمالی در شرایطی صورت گرفت که هفته گذشته سه کشور ایالات متحده، کره جنوبی و ژاپن رزمایش سه جانبه ضد زیردریایی برگزار کرده بودند. زمانی اهمیت موضوع دو چندان میشود که شلیک یک موشک بر فراز کشور ژاپن، برای نخستین بار از سال ۲۰۱۷ میلادی تاکنون اتفاق افتاده است. همچنین، بحث احتمال استفاده مسکو از سلاح اتمی در جنگ اوکراین به اوج رسیده است.
آزمایش موشکی جدید کره شمالی که موجب صدور هشدار رفتن مردم به پناهگاه و تعلیق فعالیت قطارها در شمال کشور ژاپن شده بود، واکنش گسترده و چندسطحی آمریکا و متحداناش را به همراه داشته است. در نخستین واکنش، یاسوکازو هامادا، وزیر دفاع ژاپن گفت: توکیو هیچ اقدامی برای سرنگونی موشک انجام نداده است.
کره جنوبی نیز اعلام کرد که ارتش خود را تقویت خواهد کرد و همکاری با متحدان خود را افزایش خواهد داد. همچنین، یون سوکیول، رئیس جمهور کره جنوبی نیز با محکوم کردن موشکپرانیهای کره شمالی، هشدار داد که پاسخ قاطعی به پیونگیانگ میدهند.
علاوه بر سئول و توکیو، آدرین واتسون، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا با اشاره به نام رسمی کره شمالی در بیانیهای عنوان داشت: این اقدام بیثباتکننده بیانگر بیاحترامی آشکار جمهوری دموکراتیک خلق کره به قطعنامههای شورای امنیت ملی سازمان ملل متحد و هنجارهای ایمنی بینالمللی است.
در ادامه ارتش آمریکا و کرهجنوبی چهارشنبه (۵ اکتبر / ۱۳ مهر) در واکنشی متقابل، چهار موشک هدایتشونده تاکتیکی از نوع ATACMS زمین به زمین را به سمت دریای ژاپن شلیک کردند. همچنین، بنابر گزارش خبرگزاری یونهاپ به نقل از روسای ستاد مشترک ارتش کره جنوبیناو هواپیمابر یو اس اس رونالد ریگان که به دنبال مانور دریایی مشترک آمریکا، کره جنوبی و ژاپن در هفته گذشته شبهجزیره کره را ترک کرده بود، مجددا به دریای شرقی بازگشت.
اما در واکنش به تحرکات آمریکا و متحداناش دیروز پنجشنبه (۶ اکتبر / ۱۴ مهر) پس از نشست شورای امنیت سازمان ملل در رابطه با پرتابهای موشکی اخیر کره شمالی و بازگشت ناو هواپیمابر آمریکا به آبهای کره جنوبی، کره شمالی دو موشک بالستیک کوتاه برد را به سمت دریای ژاپن شلیک کرد.
همچنین، در اقدامی قابل توجه و البته خطرناکتر، در همین روز هشت جنگنده به همراه چهار بمبافکن در شمال مرز هوایی بین دو کره حوالی ساعت ۲ بعد از ظهر به وقت محلی پرواز کردند و ظاهرا آنها رزمایشهای شلیک هوا به زمین هم انجام دادند. در پاسخ به این حرکت کره شمالی ۳۰ فروند از جنگندههای کره جنوبی فورا در منطقه مستقر شدند؛ اقدامی که طی یک سال گذشته تا به الان رخ نداده بود.
تحرکات موشکی جدید پیونگیانگ در شرایطی است که در چند وقت اخیر تهدیدات اتمی ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، گمانهزنیها در ارتباط وقوع یک جنگ هستهای در میدان اوکراین افزایش داده است. کره شمالی از همان ابتدای آغاز حمله روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه، آمریکا و غرب را به عنوان مسئول بحران معرفی و حمایت خود را مسکو اعلام کرد.
پیونگ یانگ با دفاع مشروع معرفی کردن حملات روسیه، مسیری نزدیکی هر چه بیشتر به مسکو را در پیش گرفت. حتی گزارشهایی از تمایل روسیه برای پذیرش کارگران کره شمالی در مناطق اشغالی اوکراین و بهویژه جمهوریهای خودخوانده خلق دونتسک و لوهانسک منتشر شد. در چند ههفته گذشته نیز سرویسها امنیتی ایالات متحده آمریکا از خرید میلیونها راکت و مهمات توپخانهای کره شمالی توسط روسیه گزارش داده بودند. در این میان، هممرز بودن دو کشور و وجود خط راهآهن مشترک میتواند تسهیل و رفع محدودیتها در
همچنین، بعد از برگزاری همهپرسی الحاق چهار منطقه دونتسک و لوهانسک در منطقه دونباس، خرسون و زاپوریژیا کشور اوکراین به روسیه، کره شمالی از معدود کشورهایی بود از نتایج آن حمایت کرد. حتی کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی، در میانه موج جدید کنشهای موشکی خود، به منظور نشان دادن گرمی و نزدیکی فرآیندهتر به روسیه، امروز (جمعه) تولد ۷۰ سالگی پوتین را طی پیامی ویژه تبریک گفته است.
مجموعه این رخدادها به وضوح نشانگر آن است که تحرکات موشکی بیسابقه کره شمالی، بی ارتباط با بالا گرفتن گمانهزنیها پیرامون استفاده پوتین از سلاح اتمی در اوکراین نیست. پیونگیانگ با سنجش بحرانیشدن بیسابقه مناسبات میان غرب به رهبری آمریکا با روسیه، با پرواز دادن موشک بر فراز کشور ژاپن، دو هدف عمده را پیگیری میکند. هدف نخست پیونگ یانگ این است که از فضای ملتهب مناسبات میان آمریکا و روسیه نهایت استفاده را داشته و زمینه را برای توسعه برنامه موشکی خود فراهم کند. در سطح دوم، کره شمالی با تحرکات جدید علاوه بر گشودن جبهه بحران جدیدتر برای غرب، تلاش دارد نا اتحاد و نزدیکی خود با مسکو را تعمیق ببخشد. به روایت دیگر، هدف آنها این است که از فضای کنونی به منظور توسعه مناسبات با روسیه بهره بگیرند که این امر میتواند در کاهش اثر تحریمهای غربی بر آنها موثر نیز باشد.
دیدارهای سهگانه دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا با کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی به منظور اخذ تضمین امنیت در برابر خلع سلاح، تا حد زیادی فضای التهاب در شرق آسیا محدود کرده بود. علیرغم پیشبینی عدم تحقق توافقات ترامپ و اون، تا حدی تنشها در این منطقه کاهش پیدا کرده بود که نمود آن توقف آزمایش موشکهای بالستیک توسط پیونگیانگ بود.
روی کارآمدن جو بایدن در آمریکا، علیرغم تاکید همیشگی دموکراتها بر گفتگو برای حل مساله اتمی کرده شمالی، بعد از ژانویه ۲۰۲۱ تا دید زمینهساز بازگشت التهاب به شرق آسیا شده بود که این رویه به نظر میرسد در نتیجه جنگ اوکراین شدت بیشتری به خود گرفته است. نماد بارز این امر در تصویب قانون جدید «حمله اتمی پیشگیرانه» قابل بازخوانی است.
بنابر گزارش خبرگزاری مرکزی کره شمالی در بخشی از این قانون که مفاد آن توسط منتشر شد، آمده است: «اگر سیستم فرماندهی و کنترل قوای ملی هستهای در معرض حمله نیروهای متخاصم قرار گیرد، حمله هستهای بهطور خودکار و فوری انجام میشود.» از نگاه ناظران سیاسی تصویب این قانون تاکید بر وضعیت «غیرقابل برگشت» موجود در کره شمالی به عنوان یک قدرت هستهای بوده و راه بر هرگونه فرایند در مسیر خلع سلاح خواهد بست.