انتشار اخبار مربوط به طرح «یکپارچهسازی تبادل پیام بین پیامرسانها» حاشیههایی را ایجاد کرده و اشتباه برخی رسانهها در انعکاس این خبر مدیرعامل پیامرسان آیگپ را به واکنش واداشت. این طرح که در جلسهای با حضور مهدی انجیدنی، مدیرعامل پیامرسان گپ و مهدی مظفری، مدیر کل پایش ممیزی و نظارت سازمان فناوری اطلاعات، مطرح شده بود در برخی رسانهها با نام پیامرسان آیگپ و میثم عسگری، مدیرعامل پیامرسان آیگپ، عنوان شده است.
به گزارش زومیت، عسگری ضمن انتشار توییتی در صفحه شخصی خود، در گفتگو با زومیت نیز این مسئله را تکذیب کرده و همچنین مخالفت خود را با طرح یکپارچهسازی تبادل پیام بین پیامرسانها اعلام کرد: «یکی از رسانهها احتمالاً در ذکر نام پیامرسان دچار اشتباه شده و به جای پیامرسانی که نامش به ما نزدیک است، اسم آیگپ را آورده است. با توجه به پرداخت بسیار زیاد رسانهها به این خبر، من موضوع را تکذیب کردم. اساسا هم این طرح را سادهلوحانه و هزینهبر میدانم.»
چه نیازی به طرح یکپارچهسازی تبادل پیام داریم؟
به نظر عسگری، در شرایطی که برخی کاربران بهصورت همزمان از چند پیامرسان ایرانی استفاده میکنند، موضوع تبادل اساساً بیمورد است. او در این خصوص چنین توضیح داد: «همپوشانی بسیار زیادی در کاربران پیامرسانهای ایرانی مختلف وجود دارد و کاربر هر پیامرسان ایرانی احتمالاً در یکی دو پیامرسان ایرانی دیگر نیز عضو است. بنابراین، ایجاد فضای تبادل پیام بین پیامرسانهای مختلف، بهصورتی که مثلاً من بتوانم از آیگپ به یک پیامرسان دیگر پیام ارسال کنم، چه ضرورتی دارد؟»
این طرح علاوه بر غیر ضروری بودن، هزینه سنگینی هم دارد و همین مسئله علت دیگری برای مخالفت عسگری با موضوع یکپارچهسازی تبادل پیامها است. به گفته مدیرعامل آیگپ، این طرح یک سال قبل در جلسهای مطرح شده بود و او با اشاره به مسئله هزینهبر بودن آن، با اجرای این طرح مخالفت کرده است. او با اشاره به موارد دیگری که نیازمند صرف هزینه هستند، اظهار کرد:
به نظر من، اگر امکانات مالی وجود دارد باید صرف زیرساخت پیامرسانها یا ادغام آنها با یکدیگر شود تا بتوانند همافزایی داشته باشند. ادغام پیامرسانها بسیار مفیدتر از آن است که هزینهای صرف شود تا کاربر بتواند از آیگپ به مثلاً «بله» پیام رد و بدل کند. اصلاً چرا باید چهار یا پنج پیامرسان داشته باشیم؟ نهایتاً سه پیامرسان داخلی بهعنوان جایگزین نمونههای خارجی کافی است.
همچنین، به گفته عسگری موضوع ایجاد فضا برای تبادل پیام میان پیامرسانهای مختلف امر مرسومی نیست و شاید در برخی فضاهای B۲B و سازمانی مرسوم وجود داشته باشد، اما در پیامرسانهای جنرال مرسوم نیست.
ضعف جدی پیامرسانها در حوزه زیرساخت
با توجه به تأکید فراوان مسئولان بر ضرورت جایگزین کردن پلتفرمهای خارجی با همتایان بومی، موضوع امکانات و ظرفیتهای این پلتفرمهای داخلی محل تردید و پرسش کارشناسان و کاربران است. میثم عسگری، بهعنوان مدیرعامل یکی از این پیامرسانهای ایرانی اعتقاد دارد ظرفیتهای فناورانه و نرمافزاری پیامرسانهای داخلی پاسخگوی نیاز کاربران است، اما مشکلات جدیتری در این حوزه وجود دارد:
عمده مشکل ما در بخش سرمایهگذاری و زیرساخت است؛ برای مثال مشکل سرور از جنس پردازنده و ذخیرسازی وجود دارد و محدودیتهایی ایجاد میکند. برخی پیامرسانها تا امروز با این مشکلات مواجه شدهاند و برخی دیگر هم در ادامه ممکن است با این چالشها روبهرو شوند.
در چنین شرایطی عسگری به ضرورت مداخله و اقدام وزارت ارتباطات و سایر نهادهای مسئول در بحثهای زیرساختی اشاره کرده و گفت: «مسئولان در وزارت ارتباطات و بقیه نهادها باید حمایتهای واقعی از پیامرسانها داشته باشند و در سیاستگذاری هم تعیین تکلیف کنند. همچنین، لازم است در حوزه زیرساخت و دیتاسنتر اقداماتی انجام شود.»
مدیرعامل پیامرسان آیگپ در ادامه ضمن تأکید بر این که مسئله فیلترینگ پلتفرمها را تأیید یا رد نمیکند، به نقد عملکرد وزارت ارتباطات در دولتهای دوازدهم و سیزدهم پرداخت و گفت: «فیلترینگ تصمیمی است که درست یا غلط گرفته شده، اما دولت قبلی و فعلی همواره پس از این که اتفاقی رخ میدهد تصمیم میگیرند حمایت کنند. چرا اگر بنا است حمایتی صورت بگیرد، از قبل انجام نمیشود؟»
هرچند پس از فیلترینگ تلگرام و در طرحهای مربوط به شبکه ملی اطلاعات و ضرورت توسعه ظرفیتهای داخلی همواره به حمایتهای دولت از پیامرسانها اشاره شده است، اما عسگری صراحتاً اعطای کمک به پیامرسان خود را رد کرده و اعلام کرد: «آیگپ هیچ کمک ریالی و سروری از دولت و حاکمیت دریافت نکرده و سرمایهگذاریها از سوی سهامداران شرکت صورت میگیرد.»
بنابراین، به نظر میرسد حمایتهای مربوط به پیامرسانها بهصورت یکسان به تمام پلتفرمها اعطا نشده، بلکه بهصورت انتخابی به پیامرسانهای خاصی اختصاص یافته است. عسگری معتقد است موضوع حمایت گزینشی از قبل وجود داشته است و افزود:
به صراحت به شما میگویم که بحث حمایتها از موضع فنی صورت نمیگیرد و کاملاً سیاسی برخورد میشود و در بسیاری از مواقع خیلی راحت از موقعیتهای فنی و توانمندیهای بعضی پلتفرمها میگذرند.
او در مثالی از این وضعیت به موردی اشاره کرد که امکاناتی از سوی دولت پیشین برای پیامرسان آیگپ در نظر گرفته شده، اما پس از تغییر دولت، این امکانات از این مجموعه گرفته شده است. به گفته او، آیگپ مذاکراتی با دولت دوازدهم داشته و دستور اختصاص دادن تعدادی سرور به این مجموعه را گرفته است، اما این دستور با موضوع تعویض دولتها همزمان شده و در نهایت اجازه راهاندازی این سرورها از آیگپ سلب شده و به مجموعههای پیامرسانی دیگری اعطا شده است.
حالا باید منتظر باشیم و ببینیم در شرایطی که انتقال از پلتفرمهای خارجی به بسترهای داخلی در دستور کار قرار گرفته و مدام توسط مسئولان مختلف تکرار میشود، طرحهایی مثل یکپارچهسازی تبادل پیام بین پیامرسانها و تقویت ظرفیتهای داخلی به کجا خواهد رسید و تا چه اندازه زمینه ایجاد جایگزین برای پلتفرمهای خارجی را فراهم میکند.