در روزهای گذشته افراد مختلفی از جمله چند چهره نظامی شاخص، چون سردار فدوی، نقدی و چند روحانی مشهور با انتقاد از فضای باز بازیهای کامپیوتری، خشونتهای این بازیها را بخشی از محرک نوجوانان برای اقدامات خشونت آمیز لقب دادند. انتقاداتی که یک ستاد تخصصی در حوزه علمیه واکنش جالبی به آن نشان داده است.
به گزارش خبرآنلاین، از چند فرمانده ارشد نظامی کشور تا چند روحانی نامی از نقش بازیها در خشونت نوجوانان گفتند و آمار بازداشت شدگان حوالی ۱۵ سال اعلام شد. این باور که بازیهای کامپیوتری باعث این حجم از خشونت نوجوانان شده اند را حجه الاسلام احمدی دبیر ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر چهارمحال و بختیاری هم طوری مطرح کرد که حسابی رسانهای شد. او با اشاره به اینکه دشمن شدیدا روی دهه هشتاد و دهه نودیها سرمایهگذاری کرده و بنا دارد این قشر را در مقابل اسلام و احکام و شریعت دین قرار دهد، بیان داشت: «برخی بازیهای هیجانی رایانهای برای به میدان آوردن نوجوانان در چنین روزی برنامهریزی شده بود.»
ادعایی که بازتابهای زیادی به همراه داشت. از کلس آف کلنز تا پاپجی و کال آف دیوتی بازیهای مهمی بودند که طعم فیلترینگ را چشیدند. بازیهایی که در سال ۹۸ هم فیلترینگها مقطعی داشتند. باور غالب بسیاری از منتقدان فضای مجازی آزاد، چالشهایی است که بازیها برای کودکان و نوجوانان ایجاد میکنند. مشکلاتی که یک نمود عینی آن اینچنین خشونتهایی آن هم بیرون از گروههای همسن و سال است.
حالا، اما ستاد بازی و سرگرمی حوزه علمیه در بیانیهای ضمن محکومیت حوادث تلخ اخیر و فرصت طلبی دشمنان و اغتشاش گران، به اهمیت بازی و سرگرمی برای رشد کودکان و نوجوانان پرداخته و خواسته از اتهام زنی خارج از اندازه و انداختن تمام گناه حوادث اخیر به گردن بازیهای کامپیوتری پرهیز شود و حداقل تا زمان بررسی دقیق ابعاد تاثیرات هر یک از عوامل مختلف از چنین اتهاماتی پرهیز شود.
آنها خواهان بررسی چند ساحتی اتفاقات اخیر شده اند و البته با پذیرش اینکه بازیها یک رسانه اثرگذار در شکل دهی شخصیت کودکان و نوجوانان کشور هستند و رهبر انقلاب درباره بازیهای کامپیوتری این رهنمون را به دست اندرکاران فرهنگی داشته: «می خواهند بر روی ذهن ملت ما و بر روی رفتار ملت ما، جوان، نوجوان، حتی کودک ما، اثرگذاری کنند. بازی تولید کنید، بازی ترویج کنید، کارهای ابتکاری بکنید، ... اینها چیزهایی است که لازم است.»
از مسئولان مربوطه خواسته اند به پدیده بازیها به جای نگاه صرفا سلبی، نگاهی ایجابی را هم داشته باشند.
پرسش و انتقادی که همیشه به مسئولان فرهنگی کشور در این زمینه وارد است. اینکه هر ساله به رغم زینههای بسیار کمتر شاهد تولید بازیها یا محصولات ویژه کودکان هستیم که آنها را با خود درگیر کند. از قصههای آموزنده و تاریخ سرشارمان تا دست گذاشتن بر روحیه و شاخصههای ویژه این ردههای سنی، چون نیاز به تحرک و آدرنالین که بازیهای خشن خارجی با مدل خود دارند، اما مدل کنترل شده اش را در نمونههای داخلی نمیبینیم تا شاهد جذب بچهها به تولیدات خودمان شویم.
از زمان آغاز حوادث تلخ پس از فوت مهسا امینی در کشور، بسیاری از بازیهای کامپیوتری پر طرفدار که هم برای سرگرمی و هم بخشی از راههای درآمدزایی جوانان و نوجوانان بودند با فیلترینگ و محدودیتهایی روبرو شدند.
البته چند هفته پیش از این اتفاقات هم در پی انتقادات تند صدا و سیما و رئیس آن یعنی پیمان جبلی برای مدتی پلتفرم پخش زنده بازیهای کامپیوتری یعنی آپارات گیم تصمیم به تعطیلی گرفت.
آنچه، اما مسئولان ستاد بازی و سرگرمی در بیانیه خود آورده اند پذیرش یک نیاز طبیعی برای ردههای سنی کمتر از ۱۸ سال است که بخشی از مسیر زیسته آنهاست.
البته آنها با قبول حساسیت در انتخاب بازی ها، نوشته اند: «ظرفیت بازیها مانند ابزاری است که سازندگان آن متناسب با اهداف خود میتوانند از آن بهره برداری کنند؛ بنابراین بازیها میتوانند تاثیرات مثبت و منفی قابل توجهی داشته باشند و اینکه تولیدکنندگان این ابزار چه کسانی هستند، نقش تعیین کننده در نوع آثار این رسانه دارد؛ بنابراین غفلت از تولید بازیهای سالم و مفید، میتواند آثار منفی جبران ناپذیری داشته باشد.»
در این بیانیه همچنین آمده است: «با توجه به اینکه اغتشاشات یک پدیده اجتماعی، فرهنگی و سیاسی است و معلول عوامل متفاوتی از جمله تحریکات بیگانه، شبکههای تلوزیونی ضد ایرانی، شبکههای اجتماعی، طلاق، اعتیاد، تک فرزندی، شکاف نسلی و عدم برنامه ریزی تربیتی مناسب از طرف مسئولین است، گره زدن اغتشاشات به بازی بدون لحاظ میزان تاثیر آن، امری غیر علمی است؛ بنابراین انجام کارهای تخصصی و اندیشه ورزی آگاهانه نسبت به میزان تاثیر بازی در کنار عوامل دیگر ضروری میباشد و تصمیمات و رویکردهای صحیح را به دنبال خواهد داشت.»
و در جمع بندی همچنین آورده اند: «با توجه به اینکه بازی یکی از نیازهای مشخص و غیر قابل اجتناب امروز کودکان، نوجوانان و جوانان جامعه ایران است، توجه ویژه مسئولین برای فعالیت ایجابی و راهکارهای عملیاتی مناسب آن و بسنده نکردن به اقدامات سلبی در مورد بازیها امری اجتناب ناپذیر مینماید.»
نگاهی که میتواند سرآغازی بر آسیب شناسی مجدد تمام محصولات تولید شده سالهای اخیر، میزان هزینه کرد برای شان و دلایل عدم اثربخشی شان باشد. بخصوص که سید ابراهیم رئیسی در زمان کاندیداتوری برای ریاست جمهوری حق استفاده از این بازیها برای جوانان را پذیرفته و به آنها قول داده که حتی تلاش میکند با افزایش کیفیت اینترنت کشور دچار قطعی و اختلال هم نشوند.