برنامۀ نظارت بر سیارات فراخورشیدی در ادارهٔ کل ملی هوانوردی و فضای ایالا متحده (ناسا) از همه علاقمندان خواسته است تا به این نهاد برای ردیابی سیارات خارج از منظومه شمسی یا همان سیارات فراخورشیدی، کمک کنند.
شرکت‌کنندگان می‌توانند از تلسکوپ‌های خود برای جستجوی سیارات فراخورشیدی استفاده کنند یا اگر دسترسی به تلسلوپ ندارند می‌توانند به کمک رایانه یا تلفن‌های هوشمندشان داده‌های دیگر تلسکوپ‌ها را مطالعه کنند.
راب زلم، اخترفیزیکدان ناسا و طراح برنامۀ نظارت بر سیارات فراخورشیدی در بیانیه‌ای اعلام کرد: «به کمک این برنامه، می‌توانید نحوه مشاهده سیارات فراخورشیدی و تجزیه و تحلیل داده‌ها را با استفاده از نرم‌افزار‌هایی که دانشمندان واقعی در ناسا استفاده می‌کنند، بیاموزید. ما علاقمندیم به مردمِ بیشتری نشان دهیم که علم سیارات فراخورشیدی واقعاً چگونه کار می‌کند.»
برنامه تماشای سیارات فراخورشیدی (Exoplanet Watch) در سال ۲۰۱۸ میلادی آغاز به کار کرد. این برنامه به همه این امکان را می‌دهد تا نحوه انجام یک فعالیت علمی را تجربه و جهان اطراف خود را کشف کنند.
در زمان آغاز به کار این برنامه، محدودیت‌هایی در شمار افرادی وجود داشت که می‌توانستند به داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط دیگر تلسکوپ‌ها دسترسی داشته باشند؛ اما اکنون این برنامه به طور گسترده در دسترس همگان است و همه می‌توانند داده‌ها را دانلود و تجزیه و تحلیل کند.
تا کنون وجود بیش از ۵ هزار سیاره فراخورشیدی در رصد‌ها و بررسی‌های علمی تایید شده است. احتمالا میلیون‌ها سیاره دیگر نیز در جهان وجود دارد که هنوز کشف نشده‌اند. این سیارات ویژگی‌هایی کاملا متفاوت با کره زمین دارند مانند داشتن خورشید‌های دوقلو، سطحی بسیار داغ یا ابر‌هایی از یخ.
اکثر سیارات فراخورشیدی به کمک روشی که «رصد ترانزیت» نامیده می‌شود، کشف شده‌اند که عبارت از کم نور شدن موقت ستارۀ میزبان در هنگام عبور سیاره فراخورشیدی از مقابل آن است.
این زمانِ عبور، هم می‌تواند به شما نشان دهد که چقدر طول می‌کشد تا یک سیاره فراخورشیدی به دور ستاره‌اش بچرخد و هم طول مدار را مشخص می‌کند.
اگر خودتان تلسکوب دارید، برنامه تماشای سیارات فراخورشیدی ناسا می‌تواند به شما کمک کند تا یاد بگیرید چگونه یک سیاره فراخورشیدی در حال عبور را، بدون توجه به اندازه تلسکوپی که استفاده می‌کنید، شناسایی کنید.
این برنامه امیدوار است با دریافت مشاهدات ناظران مختلف از سراسر جهان و ترکیب آنها، سیارات فراخورشیدیِ در حال گذرِ بیشتری را شناسایی کند.
راب زلم نیز امیدوار است که «این برنامه باعث شود موانع مشارکت در فعالیت‌های علمی برای مردم کاهش یابد و الهام بخش نسل بعدی ستاره شناسانی باشد که به حوزه ما می‌پیوندند.»
او تاکید دارد که «حتی اگر تلسکوپ ندارید نیز می‌توانید در این برنامه مشارکت داشته باشید»، زیرا این برنامه، به اخترشناسان آماتور اجازه می‌دهد به داده‌های مربوط به مشاهدات ۱۰ سالۀ سیارات فراخورشیدی که توسط یک تلسکوپ کوچک زمینی در جنوب توسان آریزونا جمع آوری شده، دسترسی داشته باشند و آنها را بررسی کنند.
بیانیه تاکید دارد که استفاده از داوطلبان در کار «مرتب‌سازی داده‌ها، باعث صرفه‌جویی قابل توجهی در زمان محاسبات و پردازش داده‌ها می‌شود» و به دانشمندان کمک می‌کند تا قبل از مطالعه سیارات فراخورشیدی با تلسکوپ‌های بزرگ و حساسی مانند تلسکوپ فضایی جیمز وب، احتمال وجود یک ستاره خاص را پیش‌بینی کنند.
منبع: یورونیوز
