مشکلات بازی‌های ویدیویی هم برای گیمرها مصیبت‌های زیادی به‌بار آورده و هم صنعت بازی‌سازی و توسعه آن را به خطر انداخته است.
مشکلات بازی‌های ویدیویی هم برای گیمرها مصیبت‌های زیادی به‌بار آورده و هم صنعت بازی‌سازی و توسعه آن را به خطر انداخته است.
به گزارش دیجیاتو، حتماً لازم نیست یک گیمر حرفه‌ای باشید تا مشکلات این روزهای این قشر را تجربه کنید. کافیست برای سرگرمی و گذران وقت، در طول روز با یک بازی آنلاین سر‌و‌کله بزنید تا مشکلات اجرای این بازی‌ها را احساس کنید. از زمانی که اختلال‌های اینترنتی آغاز شده و فیلترینگ گوگل‌پلی رخ داده است، بازی‌های موبایلی که طی دو سال اخیر جایگاه ویژه‌ای در بین مردم پیدا کرده‌اند، ضربه بزرگی را در ایران دیده‌اند. بازی با کنسول‌ها و پی‌سی و تجربه یک رقابت آنلاین بدون مشکل نیز تقریباً به رؤیای محالی تبدیل شده است. بازی‌سازان باور دارند شرایط پیش‌آمده، آن هم درست پس از روزهای شیوع کرونا که در آن صنعت ویدیو گیم در کشور پیشرفت محسوسی کرده، یک تیر خلاص به وضعیت این صنعت در ایران است. آن‌ها معتقدند این گلوله شلیک‌شده و به‌آرامی به‌سمت قلب این صنعت درحال حرکت است و رؤیای بزرگ بازی‌سازان ایرانی را نقش بر آب کرده.
نمی‌توان سرگرمی را از جوانان گرفت
«ابوالفضل صادق» رئیس کمیسیون بازی و سرگرمی نصر تهران در پاسخ به این پرسش که گیمرها درحالحاضر چه مشکلاتی را تجربه می‌کنند، با تأکید بر اینکه بسیاری از بازی‌های محبوب گیمرها در ایران یا فیلتر هستند و یا گیمرها را تحریم کرده‌اند، به لزوم استفاده از ابزارهایی مثل فیلترشکن برای گیمرها اشاره کرد و گفت: «این اختلال امان گیمرها را بریده و تفریح جوانان را نابود کرده است. از طرف دیگر، گیمرها تریبونی ندارند که این مشکلات را رسانه‌ای کنند و بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای نیز نتوانسته است حمایت درستی از این قشر در شرایط پیش‌آمده فعلی داشته باشد.»
صادق با اشاره به ایام شیوع کرونا و توسعه بیش‌ازحد بازی‌های ویدیویی که توانسته‌اند در این دوران نقش بسزایی در سرگرم نگه‌داشتن مردم قرنطینه‌شده در خانه‌هایشان داشته باشند، گفت: «حالا این صنعت دیگر آن مسیر رشد را طی نمی‌کند و بیشترین حملات را دریافت می‌کند. این موضوع در‌حالی رخ می‌دهد که بازی‌های بخشی از زندگی و هویت نسل جوان و نوجوانان شده است و نمی‌توان سرگرمی را از آن‌ها گرفت.»
صادق باور دارد بازی‌سازان ایرانی که تا به امروز در ایران مانده‌اند و همچنان درحال توسعه بازی هستند، جزو کارآفرینانی هستند که عقیده دارند باید ماند و کشور را ساخت: «این حجم از استمرار و پایداری در مقابل این همه تحریم در هیچ صنعت دیگری مشاهده نشده است. بازی‌سازان ایرانی از سرویس‌هایی مثل موتور بازی‌سازی، ابزارهای آنالیتیکس، مدیا ادز و... محروم ماندند و با دور‌زدن این تحریم‌ها و فیلترها، کار خودشان را پیش می‌برند. ولی حالا با مشکلاتی که توسط وزارت ارتباطات برای فیلترشکن ها به‌وجود آمده است، هیچ یک قادر به توسعه بازی‌ها نیستند و انگیزه نیروی انسانی هم به‌دلیل عدم پیشرفت و هدر‌رفت زمان و انرژی، شدیداً رو به افول است.»
گیم‌نت‌ها درحال تعطیلی هستند
صادق باور دارد عدم توسعه بازی‌ها باعث می‌شود که درآمدها از بین برود و این مسئله یعنی مرگ دسته‌جمعی بازی‌سازهای داخلی که در‌نهایت منجر به مهاجرت از سر ناچاری خواهند شد: «برخلاف انتظاراتی که سیاست‌گذاران از این صنف داشتند، احتمالاً در سال‌های آتی اثری از بازی‌های ایرانی متعدد و با‌کیفیت در فروشگاه‌ها نخواهد بود؛ چرا که تداوم این شرایط عملاً امکان ساخت بازی را از بازی‌سازان سلب کرده است. مهاجرت در این زمینه هم به‌راحتی صورت می‌گیرد و ناشران کشورهای همسایه ارتباط راحت و خوبی با بازی‌سازان داخلی خواهند گرفت.»
صادق در پاسخ به این سؤال که گیم‌نت‌ها و گیمرهای بازی‌های برخط (آنلاین) با چه مشکلی مواجه هستند، تأکید دارد استودیوهای بازی‌سازی که سرورها را به داخل ایران منتقل کردند هم با مشکل و اختلال مواجه هستند؛ چه برسد به اجرای این بازی‌ها که روی سرورهای خارجی و فیلتر‌شده قرار دارد: «گیم‌نت دیگر چه سرویسی دارد تا ارائه دهد؟ مشاهدات میدانی ما نشان می‌دهند این صنف با ریزش شدید مشتریان و افت درآمد شدیدی همراه شده است.» به‌نظر می‌رسد بسیاری از گیم‌نت‌های کشور با شرایط پیش‌آمده، درحال تعطیلی هستند.
آنمی‌توان بازی‌ها را توسعه داد
«محمد زهتابی» مدیرعامل استودیو بازی‌سازی پاییزان و عضو کمیسیون بازی‌های رایانه‌ای نصر تهران نیز با اشاره به این موضوع که بحث فیلترینگ بسیار ناگهانی رخ داده است و ادامه آن نیز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، تأکید کرد شرایط به‌سمتی پیش رفته است که نمی‌توان برای کسب‌وکارها برنامه‌ریزی کرد: «برای مثال درحال استفاده از یک سرویس خاص هستید و سرویس قطع می‌شود، یا حتی روی پلتفرمی تبلیغات کرده‌اید و دسترسی به پلتفرم ممکن نیست. از‌همین‌رو غیرقابل‌پیش‌بینی بودن این حوزه منجر به این شده است که نه امکان سرمایه‌گذاری در آن وجود دارد و نه حتی امکان کارکردن در آن.»
او با اشاره به فیلترینگ گوگل‌پلی، گفت رفع فیلتر چند‌ساعته این پلتفرم خبر خوبی برای فعالین گیم بود، اما درحالحاضر و با فیلتر‌ماندن این پلتفرم، ضربه بدی به بازی‌سازان وارد شده است: «می‌گویند سیاست این است که برای جلوگیری از ضربه‌خوردن سرویس‌های مختلف، سرورهای خود را به داخل مهاجرت دهند و فقط از سرویس‌های ایرانی استفاده کنند. این درحالیست که باید دقت کرد تعداد قابل‌توجهی از این سرویس‌ها اساساً نسخه ایرانی ندارند و اصلاً به‌صرفه نیست که کسی نسخه ایرانی این ابزارها را پیاده‌سازی کند؛ بسیاری از این ابزارها وقتی کار می‌کنند که به شبکه جهانی متصل باشند.» او همچنین تأکید دارد خیلی از بازی‌سازها صادرات جدی دارند و انتقال سرورها به داخل راه‌حل مناسبی نیست: «این تصمیم دو‌سویه در شرایطی است که اگر به داخل مهاجرت کنند، امکان صادرات را از دست خواهند داد و اگر هم سرورها خارج از ایران بماند، کاربران داخلی از دست خواهند رفت. در‌حقیقت این یک دوراهی بین بد و بدتر است.»
زهتابی تأکید دارد در چند ماه اخیر امکان توسعه بازی‌های ویدیویی وجود نداشته است؛ چرا که دائماً باید به مشکلات کاربران رسیدگی می‌شد: «این مشکلات با توجه به این بود که ما به‌دلیل بخش صادرات خود مجبور بودیم سرورهای خود را در خارج از کشور حفظ کنیم. از‌همین‌رو بیشترین توانمان را بر حفظ موقعیت صرف کردیم. از سویی دیگر، با توجه به شرایط اینترنت و مشکلات جدی در راستای دسترسی به اینترنت، نیروی متخصص در این روند دچار سرخوردگی می‌شود. این سرخوردگی توان و انگیزه ادامه فعالیت را از بین خواهد برد و امکان مهاجرت آن تقویت می‌شود.»
او با اشاره به وضعیت کشور ترکیه که در همسایگی ایران قرار دارد، آن را قطب بازی‌سازی و با جذب سرمایه‌های بالا معرفی کرد: «این درحالیست که ما در ایران حوزه بازی را بسیار زودتر از ترکیه شروع کرده و در آن پیشرو بودیم.»
درآمد استودیوها کم شده است
«امیرحسین ناطقی»، مدیرعامل کوئیز آو کینگز و عضو کمیسیون بازی‌های رایانه‌ای نصر نیز با اشاره به این موضوع که فیلترینگ باعث عقب‌گرد صنعت ویدیو گیم در ایران شده است، باور دارد فیلترینگ گوگل‌پلی کاری کرده است که درآمد بازی‌سازان کم شود: «ما باید 30 درصد درآمد را به استور ایرانی مثل کافه بازار بدهیم. در این شرایط فکر نمی‌کنم تا 2 سال آینده بازاری وجود داشته باشد.»
او باور دارد بازار امکان حفظ صنعت بازی را ندارد و انرژی، زمان و پول بازی‌سازان و گیمرها در این بازار تلف می‌شود: «چند ماه اخیر، زمان و ابزار قابل‌توجهی برای استفاده از اینترنت مصرف شده است و حجم اتلاف وقت و انرژی جدی وجود دارد.» ناطقی تأکید دارد که گیمرها برای انجام بازی‌های آنلاین خارجی با مشکلات عدیده‌ای مواجه هستند و گاهی با قطعی کامل روبه‌رو می‌شوند و به باور او، کسی هم به این مشکلات توجهی ندارد. او در پاسخ به این پرسش که آیا صحبتی با نهادهای مربوطه صورت گرفته است یا خیر، به دیجیاتو گفت: «اصلاً گوش شنوایی وجود ندارد. ما در آخرین کاری که کردیم به نهادهای مختلف نامه دادیم و اما دغدغه این نیست. به‌نظر نمی‌رسد به خلق ارزش و توسعه فکر شود و خواهان پاسخ به ما باشند.»
میل شدید به مهاجرت در بازی‌سازان وجود دارد
ناطقی با اعلام اینکه ۸۰ درصد نیروهای شرکت آن‌ها میل جدی به مهاجرت پیدا کرده‌اند و توانی برای حفظ‌کردن آن‌ها در شرکت وجود ندارد، گفت: «خیلی زود دیگر نیرویی وجود نخواهد داشت. ما همین حالا مشکل داریم و یک سال آینده دیگر نیرویی نخواهیم داشت. ما مجبور خواهیم شد نیروها را مستقیم از دانشگاه بیاوریم و وقت و انرژی بیشتری بگذاریم که در‌نهایت این نیرو هم مهاجرت خواهد کرد. در‌واقع به‌زودی ما به ماشین تولید نیروی انسانی خبره برای کشورهای خارجی تبدیل می‌شویم.»
با اینکه سرویس رادار بازی از سوی وزارت ارتباطات ایجاد شده تا بتواند مرهمی بر مشکلات صنعت ویدیوگیم و گیمرها باشد اما به نظر می‌رسد مشکلات فراتر از پینگ بازی‌ها است. در واقع بسیاری از گیمرها باور دارند که فیلترینگ به تجربه گیمینگ آن‌ها ضربه وارد کرده است و بازی‌سازان نیز تأکید دارند که این موضوع به‌همراه اختلال‌های اینترنتی و فیلترینگ گوگل‌پلی، موجب شده است تا توسعه بازی‌ها متوقف شود و درآمدها کاهش پیدا کند و میل به مهاجرت زیاد شود. این افراد معتقد هستند که ابزارهای کاهش پینگ در بازی‌ها درد اصلی را دوا نمی‌کند و اوضاع اینترنت باید به قبل برگردد تا بتوان چرخ‌های این صنعت را دوباره به حرکت درآورد.
