همهٔ ما طی روز خمیازه میکشیم، مثلاً وقتی در حال خوردن صبحانه هستیم یا بعد از ناهار که احساس خوابآلودگی میکنیم. اما بین گاهی خمیازهکشیدن و زیاد خمیازهکشیدن تفاوت وجود دارد.
اگر میبینید بارهاوبارها طی روز خمیازه میکشید، البته ممکن است خسته باشید یا دلیل دیگری وجود داشته باشد. کارشناسان میگویند زیاد خمیازهکشیدن میتواند دلایلی داشته باشد. این مطلب را بخوانید تا بدانید بدنتان با خمیازههای مکرر چه پیامی به شما میرساند.
زیاد خمیازهکشیدن میتواند علامت دهیدراته شدن بدن باشد. اگر بهاندازه کافی آب و مایعات ننوشید احتمالاً مکرراً خمیازه خواهید کشید. بهاندازه نیاز آب ننوشیدن باعث کاهش جریان خون به سمت مغز شده و احساس خستگی در فرد ایجاد میکند. پس این بار که دیدید مدام خمیازه میکشید یک لیوان بزرگ آب بنوشید، شاید علت همین باشد.
اگر داروهای مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI)، آگونیست دوپامین یا مهارکنندهٔ MAO B، مورفین یا متادون مصرف میکنید، خمیازهکشیدن و احساس خوابآلودگی میتواند از عوارض جانبی این داروها باشد. دلیل اینکه بعضی از داروها باعث خمیازهکشیدن میشوند این است که خمیازه توسط انواع فرارسانهای عصبی در مغز کنترل میشود که این داروها بر آنها اثر میگذارند. البته بیشتر افرادی که این دسته از داروها را مصرف میکنند با خمیازههای زیاد روبرو نمیشوند؛ اما بههرحال این اتفاقی است که میتواند بیفتد و خوب است که از آن آگاه باشید.
خیلی از بیمارانی که اخیراً سکته مغزی داشتهاند یا آنهایی که دچار بیماری پارکینسون هستند زیاد خمیازه میکشند. هم سکته مغزی و هم پارکینسون بر مغز اثر میگذارند و باعث اختلالاتی در مغز میشوند که تغییرات غیرعادی در دمای بدن ایجاد میکنند. زیاد خمیازهکشیدن میتواند واکنشی به این تغییرات غیرمنتظره باشد. پس میتوان نتیجه گرفت که زیاد خمیازهکشیدن ممکن است علامتی از یک آسیب پنهان مغزی یا یک اختلال نورولوژیکی باشد.
بله خمیازه میتواند ناشی از استرس و اضطراب هم باشد. استرس و اضطراب باعث افزایش هورمون کورتیزول میشود که محرکی برای خمیازه است.
برخی از عوارض ریوی میتوانند باعث زیاد خمیازهکشیدن شوند که یکی از شایعترین آنها آپنه خواب است. در آپنه خواب، راههای هوایی فرد در خواب به طور کامل یا نسبی مسدود میشود و چند لحظهای در تنفس اختلال ایجاد مینماید و همین باعث میشود فرد مکرراً از خواب بیدار شود. آپنه خواب میتواند باعث زیاد خمیازهکشیدن و دیگر علائم مانند خستگی طی روز، خوروپف کردن و مشکل در دقت و تمرکز شود.
آپنه خواب تنها عارضهٔ تنفسی نیست که موجب زیاد خمیازهکشیدن میشود؛ بیماری مزمن انسدادی ریه و آسم هم میتوانند باعث همین اتفاق شوند. بیماری انسدادی مزمن ریه به گروهی از بیمارهای ریوی گفته میشود که باعث مشکلات تنفسی شده و علامتهایی مانند تنگی نفس و سرفه و خمیازههای زیاد ایجاد میکنند. آسم نیز یک عارضهٔ ریوی است که باعث التهاب و باریک شدن راههای هوایی شده و علائمی مانند خسخس سینه، مشکل در تنفس و زیاد خمیازهکشیدن ایجاد مینماید.
خستگی دلیلی برای خمیازهکشیدن است که حتماً از آن خوب آگاهید، اما باز هم لازم است در این لیست آن را یادآوری کنیم. بله، زیاد خمیازهکشیدن طی روز میتواند ناشی از این باشد که شب قبل خوب نخوابیدهاید و حالا خستهاید یا اینکه از نظر جسمی و ذهنی احساس خستگی میکنید. گاهی آشکارترین جواب، همان جواب درست است!
اگر در هواپیما باشید یا به ارتفاعات بروید، یکی از واکنشهای ناخودآگاه بدنتان خمیازهکشیدن خواهد بود؛ چون بدن سعی دارد فشار داخل گوشتان را تعدیل کند.
یک تئوری دیگر برای خمیازهکشیدن این است که خمیازه روش بدتان برای خنککردن مغزی است که داغکرده است! این تئوری میگوید شما بیشتر در موقعیتهایی که خیلی گرمتان است خمیازه میکشید. تنفس عمیق و باز کردن دهان میتواند مغز را کمی خنک کند.
اگر میبینید طی روز زیاد خمیازه میکشید فوراً نتیجهگیری نکنید که یک اختلال نورولوژیکی دارید و خودتان نمیدانید. اول با یک سؤال بدیهی شروع کنید: آیا بهاندازه کافی میخوابم؟ خواب کافی یعنی ۷ تا ۹ ساعت خواب باکیفیت شبانه.
سپس دومین سؤال واضح را از خودتان بپرسید: آیا اغلب استرس دارید؟ اگر چنین است پس خمیازهها به شما میگویند که باید بیشتر مراقب ذهن و روان خود باشید و حتی اگر لازم است به یک درمانگر مراجعه کنید تا روشهای کنترل استرس و اضطراب را یاد بگیرید. یادتان نرود زیاد آب بنوشید؛ زیرا همانطور که گفتیم کمآبی بدن هم میتواند باعث خمیازههای زیاد بشود.
باز هم نگرانید؟ بسیار خب، به یک پزشک مراجعه کنید تا کمکتان کند علت را پیدا کنید. همیشه راهحلهایی وجود دارد پس تردید نکنید و از پزشک کمک بخواهید.
زیاد و پشتسرهم خمیازهکشیدن میتواند آزاردهنده باشد؛ اما این را نیز در نظر بگیرید که پیام بدنتان است که سعی دارد چیزی به شما بگوید و آگاهتان کند.
منبع: بهداشت نیوز