روز گذشته کمتر فروشندهای دست به فروش سکه زد. تقریبا همه فروشندگان منتظر بودند که در نهایت چه خواهد شد. باور سکه ۳۰ میلیونی برای کاسبان این بازار غیرقابل قبول است. سال گذشته در اسفندماه قیمت سکه تمام ۱۲ میلیون بوده، اما ۳۰ بهمن قیمت آن چندین برابر شده است.
هم میهن نوشت: روز گذشته با افزایش ارزش دلار، قیمت سکه به کانال ۲۹ میلیون تومان رسید. یعنی به تنهایی در یک روز بیش از یکونیم میلیون تومان رشد داشت تا قیمت سکه از زمانی که رئیس دولت سیزدهم به کرسی پاستور تکیه زد، رشد حدود ۱۷۵ درصدی را ثبت کند.
این طوفان در بازارهای ارز و سکه در حالی در حال به پاشدن است که سیدابراهیم رئیسی روز دوم بهمنماه در مجلس وعده داد که قیمت ارز و سکه روند کاهشی خواهند داشت، اما در این مدت بازارهای مالی، هیچ پیرویای از وعده و دستور او نداشتند و مسیر صعودی پیش گرفتند. صعودی که توقف آن مشخص نیست و به گفته رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران، درباره زمان آن فقط باید دولت و مسئولان امر پاسخ دهند.
با تغییر رئیس بانک مرکزی و اعمال سیاستهای جدید انتظار میرفت که قیمت ارز و بهتبع آن، سکه و طلا کاهشی شود، اما بعد از گذشت بیش از یک ماه از این سیاستها روند افزایشی نرخ ارز تصاعدی شده است. در این مدت رئیس کل بانک مرکزی از حذف دلار توافقی، خبر داد و در بخشنامهای اعلام کرد که صرافیهای بانکی در معاملات خود ملزم به رعایت هیچ قید و شرطی نیستند و بدون محدودیت میتوانند ارز خرید و فروش کنند.
در طرح جدید متقاضیان دریافت ارز الزامی به ثبتنام برای دریافت ارز ندارند و چنانچه پیش از این ارز سهمیهای دوهزار دلاری را دریافت نکرده باشند، میتوانند پنج هزار یورو ارز از صرافیها خریداری کنند. همچنین در این مدت شاهد عرضه سکه در بورس بودیم و انتظار میرفت، شتاب افزایشی قیمتها حداقل تا پایان سال جاری، آهنگ رشد کمتری داشته باشد، اما بازار، بیتوجه به وعدهها و برنامههای مسئولان روند صعودی را در پیش گرفت تا هر روز ارزش ریالی کاهش یابد.
گویی هر روز که میگذرد به مرگ ارزش پول ایران نزدیکتر میشویم با این وجود مسئولان نهتنها برنامهای عملیاتی برای پایان دادن به این مرگ دلخراش ندارند بلکه همانند پزشک ناتوان از درمان تجویزی میکند که بیمارش به کما برود. در حقیقت سوءمدیریت دولت در کنترل قیمت ارز و سکه و طلا در شفافترین حالت ممکن قرار دارد. سیدابراهیم رئیسی در آخرین اظهارنظر درباره بازارهای مالی گفت: «وضعیت قیمت ارز، سکه و گرانیها در کشور کاهشی خواهد شد. با توجه به منابع و ظرفیتی که در کشور موجود است، آینده کشور روشن است.»
قیمت سکه امامی در روز مراسم تحلیف رئیسی یعنی ۱۴ مرداد ۱۴۰۰، در محدوده ۱۱ میلیون و ۳۱۰ هزار تومان بود. در ابتدای امسال نیز نرخ سکه حدود ۱۲ میلیون تومان شد. همچنین سکه روز چهارشنبه (۲۶ بهمنماه) با ۸۰۰ هزار تومان افزایش، وارد کانال ۲۶ میلیون تومان شد و باتوجه به شرایط بازار، پیشبینی میشد که روند افزایشی ادامه داشته باشد. حال بعد از ۱۸ ماه، روز گذشته قیمت سکه به کانال ۲۹ میلیون تومان رسیده است.
بررسیها نشان میدهد حباب سکه در حدود ۶ میلیون تومان است. با این حال سکهبازان همچنان به این بازار هجوم بردهاند در حالیکه در بازار فروشنده کمتری وجود دارد. در شرایط کنونی عدهای از معاملهگران براین باورند سکه بدون زیرسازی رشد کرده و در صورتی که نرخ دلار کاهشی شود، این امر ممکن است موجب ریزش قیمت سکه شود.
متاسفانه در چند روز اخیر نهتنها قیمت ارز و سکه کاهشی نشد، بلکه روند صعودی و طوفانی به خود گرفته است. برخی از تحلیلگران باور دارند در صورتی که نرخ دلار در روز جاری به سمت کانال جدید خیز بردارد، احتمال ورود تقاضای جدید به بازار سکه وجود خواهد داشت و همین امر ممکن است زمینهساز ورود سکه به کانالهای بالاتر شود. از دیگر دلایل رشد قیمت سکه و دلار سیگنالهای سیاسی و اقتصادی در سطح داخلی و بینالمللی است.
در روزهای اخیر افشای جزئیات بسته پنجم تحریمهای جدید اتحادیه اروپا علیه ایران مورد توجه معاملهگران قرار گرفته است. همچنین یک رسانه آمریکایی مدعی شده به پیشنویس اسنادی دست یافته که نشان میدهد اتحادیه اروپا امرروز (دوشنبه) آخرین بانکهای ایرانی را وارد لیست تحریم خواهد کرد. این خبر از نگاه عدهای از معاملهگران ممکن است موجب تداوم صعود سکه و ارز شود. در این شرایط باید روزهای طوفانیتر برای بازارهای مالی داشت.
نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه طلا و جواهر روز گذشته به مردم توصیه کرد؛ «با توجه به حباب ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومانی سکه به سمت خرید مصنوعات طلا حرکت کنند. در بازار طلا، سکه و ارز نوسانات بالایی را تجربه کردیم و در بازار جهانی نیز هر اونس طلا افزایش ۱۶ دلاری را تجربه کرد.»
او درباره علل این افزایش قیمت گفت: «بازارهای داخلی تحت تاثیر نوسانات افزایش قیمت ارزی روند افزایشی داشت. البته هم خبرهای سیاسی و اقتصادی دنیا نیز روی افزایش قیمت تاثیر گذاشته است. اما بیشتر مشکلات بهدلیل افزایش قیمت ارز رخ داد که بازار سکه و طلا را تحت تاثیر قرار داد و شاهد روند افزایشی قیمت بودیم.»
او درباره کاهش یا افزایش قیمت سکه و طلا در روزهای آتی، افزود: «در صورتی که بازارهای جهانی دچار نوسان نشود و بازارهای داخلی با مدیریت بانک مرکزی در کنترل یا کاهش قیمت ارز و در صورت عرضه سکه و نیمسکه، میتوان امیدوار بود که ثبات یا کاهش قیمت را شاهد خواهیم بود. قیمت سکه به قیمت نامعلومی رسیده و هیچ توجیه اقتصادی ندارد که ربع سکه تا ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار و نیم سکه تا ۴ میلیون تومان حباب داشته باشد.
هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز ۱۶۰-۱۷۰ هزار تومان افزایش قیمت داشته است. بانک مرکزی باید در این زمینه ورود کرده و بازار ارز را کنترل کند تا در روزهای آینده دچار مشکل نشویم. این التهاب و روند افزایشی قیمتها، مردم و صنف سکه و طلا را دچار آسیبهای مالی میکند. چون سکه را میفروشند و مجبورند با افزایش قیمت آن را تهیه کنند. به دلیل نبود ثبات اقتصادی صنف سکه و طلا نمیتوانند مبادلات خود را انجام دهند و فعالان این صنف قبل از فروش به فکر ادامهدار شدن روند افزایشی قیمتها هستند.»
بذرافشان در پاسخ به این سوال که روند افزایشی نرخ سکه در چه قیمتی متوقف خواهد شد؟ تاکید کرد: «این موضوع به شرایط بازار و نرخ ارز بستگی دارد. کسی فکرش را نمیکرد شاهد این قیمتها باشیم، اما اتفاق افتاده و به نظر من بانک مرکزی و دولت باید جوابگوی این سوال باشد.»
این امیدواری وجود داشت که با عرضه سکه و طلا در بورس، قیمتها رشد نداشته باشد. با توجه به حجم عرضه چرا شاهد افزایش قیمتها هستیم؟ رئیس اتحادیه طلا و جواهر در پاسخ به این سوال گفت: «باید عرضه ادامهدار باشد، چون میتواند نقش مهمی در این موضوع داشته باشد.»
یکی از مغازهداران سکه در کریمخان درباره وضعیت خرید و فروش سکه در روز گذشته گفت: «روز گذشته کمتر فروشندهای دست به فروش سکه زد. تقریبا همه فروشندگان منتظر بودند که در نهایت چه خواهد شد. باور سکه ۳۰ میلیونی برای کاسبان این بازار غیرقابل قبول است. سال گذشته در اسفندماه قیمت سکه تمام ۱۲ میلیون بوده، اما ۳۰ بهمن قیمت آن چندین برابر شده است. اینکه فکر کنید ما فروشندگان و خریداران سکه از این وضعیت خوشحال هستیم، کاملا برداشت اشتباهی است. من روز گذشته فروشی نداشتم، بهخاطر اینکه نمیدانم آیا امروز میتوانم سکهای که روز گذشته فروختهام را بتوانم بخرم؟»
او با بیان اینکه سکه روز گذشته ۲۹ میلیون تومان را رد کرد، اظهار کرد: «انس جهانی نهتنها افزایش نیافته بلکه کاهشی شده است، اما در ایران همه چیز برعکس است. همه چیز در دست دولت است چرا باید این میزان افزایش قیمت باشد؟ امروز سلطان سکه دولت است، دیگر سلطانی وجود ندارد. من فروشنده دوست دارم قیمت واقعی و ثابت باشد، چون حداقل خرید و فروش واقعی است. کاش به جای شعارهای زیبا، مدیریت درست را شاهد باشیم. همه ما از کاسبی افتادهایم. نمیدانم بفروشیم یا نه؟ روز گذشته بازار با ۲۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان آغاز شد، اما به ۲۹ میلیون رسید. قیمتها ثانیهای تغییر میکند؛ آن چیزی که در حال از بین رفتن ارزش ریال است.»
یک فعال بازار سکه و ارز مستقر در سبزهمیدان تهران در واکنش به افزایش سکه و رکودشکنی قیمت آن، به هممیهن گفت: «قیمتها هیجانی است، همیشه با بالا رفتن قیمت سکه، تقاضا برای خرید آن بیشتر بود، اما در حال حاضر بازار خرید کساد است البته این کسادی دوطرفه است.
از سویی ما فروشندگان نمیخواهیم ضرر کنیم از سوی دیگر مردم تصور میکنند که قطعا دولت در این قیمت ورود جدی میکند و ممکن است قیمتها شکسته شود، اما مسئله این است که هر دو طرف بر این باورند که چشمانداز بازار سکه صعودی است. برای همین با وجود تقاضاهای محدود، فروش بسیار پایین است.»
این فروشنده سکه که سالهاست در این بازار فعالیت میکند، نکات جالبی درباره مشتریان کنونی و عدم فروش سکه از سوی فروشندگان گفت: «به دلیل افزایش روزافزون قیمت سکه دیگر بسیاری از سکهفروشان، فروش خود را کاهش دادهاند و حتی برخی فروش خود را متوقف کردهاند. عدم عرضه سکه از سمت بازاریان هم دلیل دیگری از افزایش قیمت است. این کاهش عرضه به این دلیل است که اگر فعال بازار طلای خود را امروز بفروشد، فردا باید با قیمت بالاتری خرید کند. اما مشتریان زیادی که اکثر خانوار هستند به بازار برای خرید طلا و سکه و ارز مراجعه میکنند و ماجرا آنجا جالب میشود که دیگر کسی به قیمت توجهی ندارد و میگوید «قیمت مهم نیست نمیخواهم ریال داشته باشم.»
این عدم توجه به قیمت یعنی احساسات مردم به صعود بازار تاکید دارد. برای همین است که قیمت انواع سکه نجومی شده و مردم هر نوع سکه را در توان خرید داشته باشند، میخرند. برای نمونه ربع سکه طرفداران زیادی دارد تا تمامسکه و حتی نیمسکه. در حقیقت انتظارات تورمی در جامعه بهحدی صعودی شده که این موضوع باعث افزایش تقاضا برای طلا و سکه شده است.»
این فروشنده معتقد است: «این روزها مردم آگاهانه به سمت بازارهای مالی همچون سکه و طلا میروند، زیرا بعد از اینکه سیگنالهای ایران برای احیای برجام از سمت آمریکا رد شد و این کشور اعلام کرد که مذاکرهای با ایران انجام نمیدهد، تقاضا برای خرید سکه و طلا بهشدت رشد کرد و این رشد تقاضا است که بر افزایش آن اثر گذاشته است. مردم دیگر ریال در حساب خود نگهداری نمیکنند و با سرمایههای خرد به هر میزانی که بتوانند طلا و سکه خرید میکنند. این افزایش تقاضا برای طلا و سکه با هدف حفاظت از داراییها در برابر تورم است.»
نکته قابل تامل اظهارات این فرد در کف بازار این است که «دولت ارزی برای عرضه ندارد، در حقیقت عرضه در بازار دلار لنگ میزند و نمیتواند تقاضا را تامین کند، به همین دلیل ارزش طلا و سکه افزایش یافته است. با توجه به چشمانداز تورمی و شرایط کشور به نظر میرسد انتظار کاهش قیمت طلا و ارز فعلا در دستور و مهمتر در توان دولت نیست و تنها در صورت احیای برجام میتوان انتظار فروکش کردن روند صعودی این بازارها را داشت.»
از طرفی مشاهدات نشان میدهد که سوداگری در بازار به دلیل غیبت بزرگان بازار و افزایش قیمت زیاد طلا افزایش پیدا کرده است.