طی دو ماه اخیر، کانون صنفی کارگران مجتمع گاز پارس جنوبی سه درخواست برگزاری تجمع صنفی کارگران در محدوده محصور مجتمع گاز پارس جنوبی به استانداری و شورای تامین استان بوشهر ارسال کرد تا با بهرهمندی از ظرفیت قانونی و موکد در اصل ۲۷ قانون اساسی که حق تشکیل تجمعات آزاد، بدون حمل سلاح و همسو با مبانی اسلام را برای شهروندان ایران مجاز شمرده، صدای اعتراض و انتقاد از بی توجهی پیمانکاران به تاکیدات قانون کار و قانون مناطق ویژه اقتصادی را به گوش مسئولان مجتمع گاز پارس جنوبی برساند.
در پی مخالفت مقامات قضایی و انتظامی استان بوشهر با سومین درخواست کانون صنفی کارگران پیمانکاری مجتمع گاز پارس جنوبی برای برگزاری تجمع صنفی در روز اول اسفند امسال مقابل ستاد این مجتمع و مطرح کردن مشکلات شغلی کارگران، فعالان کارگری به اعتمادآنلاین خبر دادند که علاوه بر اینکه ۵ نفر از کارگران طی دو روز گذشته دستگیر شدند، ماموران انتظامی و امنیتی هم در محل برگزاری تجمع حاضر شده و جمع محدود کارگرانی را که قصد طرح مشکلات صنفی داشتند، با رفتارهای خشونتآمیز متفرق کردند.
به گزارش اعتماد، فعالان کارگری گفتند که علیرضا میرغفاری رییس کانون صنفی کارگران مجتمع گاز پارس جنوبی و حجت رضایی نماینده کارگران پالایشگاه ۶ مجتمع گاز پارس جنوبی، یکشنبه شب و پیش از برگزاری تجمع صنفی دستگیر شدهاند و ذبیحالله میرزایی بازرس کانون صنفی کارگران مجتمع گاز پارس جنوبی هم صبح دیروز و بعد از احضار به دفتر پلیس امنیت بازداشت شده است. بهداد غلامی از اعضای انجمن صنفی پالایشگاه ۶ و یکی از کارگران عضو در انجمن صنفی پالایشگاه ۵ هم دیروز در محل برگزاری تجمع دستگیر شدهاند.
طی دو ماه اخیر، کانون صنفی کارگران مجتمع گاز پارس جنوبی سه درخواست برگزاری تجمع صنفی کارگران در محدوده محصور مجتمع گاز پارس جنوبی به استانداری و شورای تامین استان بوشهر ارسال کرد تا با بهرهمندی از ظرفیت قانونی و موکد در اصل ۲۷ قانون اساسی که حق تشکیل تجمعات آزاد، بدون حمل سلاح و همسو با مبانی اسلام را برای شهروندان ایران مجاز شمرده، صدای اعتراض و انتقاد از بی توجهی پیمانکاران به تاکیدات قانون کار و قانون مناطق ویژه اقتصادی را به گوش مسئولان مجتمع گاز پارس جنوبی برساند.
طبق گفته فعالان کارگری، این درخواستها با تاکید بر تمرکز صددرصدی تجمع بر مسائل صنفی، در تاریخ ۱۲ و ۲۲ دی ماه و ۱۱ بهمن ماه سال جاری به استانداری و شورای تامین استان بوشهر ارسال شده تا مجوز برگزاری تجمع صنفی کارگران در روز اول اسفند امسال، مقابل ستاد مجتمع گاز پارس جنوبی بگیرد که تا روز ۲۵ بهمن، مقامات امنیتی و انتظامی استان، هیچ پاسخی به درخواستهای مکتوب و رسمی کانون صنفی کارگران مجتمع گاز پارس جنوبی نداده و با برگزاری تجمع صنفی موافقت نکردهاند، اما بنا به اطلاعیهای که این کانون صنفی روز ۲۸ بهمن منتشر کرد، روز ۲۶ بهمن ماه و در جلسه شورای تامین شهرستان عسلویه که در محل فرمانداری عسلویه و متعاقب آن، در ستاد مجتمع گاز پارس جنوبی با حضور اعضای کانون صنفی، شورای تامین شهرستان، معاونت اداره کل اطلاعات استان، مدیریت عامل مجتمع گاز پارس جنوبی، مدیرکل تعاون استان و معاونان و مدیریت حراست منطقه ویژه پارس جنوبی و شهرستان کنگان برگزار شده، تمام اعضای شورای تامین، با برگزاری تجمع صنفی و مسالمتآمیز کارگران با قاطعیت مخالفت کرده و مجوز برگزاری تجمع نداده اند.
به دنبال این مخالفت که در واقع، زیر پا گذاشتن تاکید قانون اساسی در آزاد شمردن برگزاری تجمعات مسالمتآمیز بود، کانون صنفی کارگران مجتمع گاز پارس جنوبی در آخرین اطلاعیه از تصمیم قطعی برای برگزاری تجمع صنفی در صبح روز اول اسفند خبر داد ضمن انکه همچون دفعات گذشته تاکید کرد که تنها بحثهای مجاز به طرح در این تجمع، مسائل و مطالبات صنفی خواهد بود.
کانون صنفی کارگران مجتمع گاز پارس جنوبی، طی دو ماه گذشته و بعد از هر نوبت ارسال درخواست رسمی به استانداری و شورای تامین استان بوشهر، روند کار را طی اطلاعیهای برای کارگران پیمانکاری ارکان ثالث این مجتمع اطلاعرسانی کرد. اطلاعیه اول، روز سوم بهمن منتشر شد که در متن این اطلاعیه آمده بود: به استحضار کلیه همکاران و مشمولین قانون کار و شاغل در مجتمع گاز پارس جنوبی میرساند رسالت انجمنهای صنفی کوشش در جهت صیانت، استیفای حقوق و خواستهای مشروع و قانونی اعضا از طریق ایجاد زمینههای مساعد، به منظور نیل به اهداف اعضا آن میباشد.
امروزه با تشکیل انجمنهای صنفی کارگری و در رأس آن کانون، تا حدود زیادی نارضایتیها از سطح انفعالی یا واکنشی به سطحی آگاهانه ارتقاء پیدا کرده است؛ در نتیجه کارفرماها و شرکتهای پیمانکاری رویه سازش، گفتگو و همکاری را جایگزین برخوردهای قهری گذشته خود کردهاند. در این میان ممکن است همچنان برخی از مدیران و طرفداران نظام سرمایهداری اهمیت موضوع گفتگو و پذیرش خواستههای قانونی نمایندگان کارگری را درک نکرده و با ایجاد تبعیض، تعارض و نارضایتیها، برخی خواستههای صنفی و مدنی به حق را نادیده بگیرند که با توجه به نارضایتیهای ایجاد شده، انتقال مستقیم خواستههای قانونی در سطح پالایشگاههای مجتمع گاز طی چند روز اخیر، بازخورد کافی و مناسب را در میان مدیران عالی نهادها و سازمانهای مربوطه داشته است. امید است به زودی و با درایت مسئولین و برخی نهادهای امنیتی و نظارتی و با اهتمام و اتخاذ تدابیر شایسته به مسائل و مطالبات قانونی موجود ورود کرده تا جهت احیاء حقوق کارگران به عنوان صاحبان اصلی و زحمتکش خط تولید مجتمع گاز پارس جنوبی قدمهای مثبتی برداشته شود.
حال ممکن است در چنین شرایطی برخی افراد به صورت ناشناس (بدون مشخصات هویتی) قصد سوء استفاده از فضای فعلی و ملتهب جامعه کارگری و خواسته به حق آنان را در جهت پیشبرد اهداف سیاسی خود داشته باشند و با احساس همدردی و ایجاد هیجان در برخی از همکاران، آنان را دعوت به تجمعات غیرصنفی و غیر مدنی طی روزهای آتی نمایند که چه بسا ممکن است در این برهه و وضعیت کنونی، حساسیت سیاسی تلقی شود و تبعات و هزینههای جبران ناپذیری را برای همکارانمان پدید آورد.
کانون انجمنهای صنفی ضمن دعوت آحاد جامعه بزرگ کارگری پارس جنوبی به هوشیاری و حفظ آرامش و توصیه به همه همکاران جهت انسجام، وحدت و محوریت قانون در این برهه زمانی به آنان نوید میدهد خط قرمزش تکریم جایگاه کارگر، پاسداری از حقوق و وضعیت معیشتی، مبارزه با هرگونه تضاد و تبعیض و ... خواهد بود؛ لذا طی ایام آینده و نشستهای پیش رو، چنانچه ارادهای برای حل مشکلات به صورت ریشهای وجود نداشته باشد، همانگونه که مطالبهگران کارگری در گذشته نه چندان دور با اعتماد و حمایت جامعه اش اقدامات لازم را برای تحقق مطالبه تردد به صورت ۱۴_۱۴ (۱۴ روز استراحت و ۱۴ روز کار) به عمل آورد، بار دگر نیز با درخواست رسمی توسط کانون انجمنهای صنفی کارگران پالایشگاههای گاز استان بوشهر به صورت قانونی و کاملاً صنفی خواهان تجمع مسالمت آمیز خواهد شد.
اطلاعیه دوم، ۲۳ بهمن منتشر شد و در متن این اطلاعیه آمده بود: «به استحضار کلیه همکاران و جامعه بزرگ کارگری مجتمع گاز پارس جنوبی میرساند انجمنهای صنفی کارگری به عنوان تشکلی مدنی، مردم نهاد و تنها تشکیلات کارگری کشور که در سازمان بین المللی کار ILO دارای اعتبار است، ازشهریور ماه سال ۱۴۰۰ با حضور حداکثری جامعه هدف، و با رای مستقیم کارگران با تکیه بر اصل ۲۶ قانون اساسی و پیرو فصل ششم قانون کار ماده ۱۳۱، در پالایشگاههای۱۲ گانه مجتمع گاز پارس جنوبی شروع به شکلگیری کردند تا ابتدا با ایجاد فضای تعاملی و محوریت گفتگو ابتدا با آگاهسازی جامعه کارگری و کارفرمایی و سپس با مطالبه گری حرفهای از حقوق و خواستههای مشروع و قانونی کارگران صیانت کنند. در ایام گذشته منتخبین برخود لازم دانستند تا مانع از موج سواری برخی جریانهای سیاسی از مطالبات به حق کارگران شوند.
همچنین لازم به ذکر است در شرایط فعلی واکنشهای برخی مدیران طرفدار نظام سرمایه داری برای منحرف کردن کارگران و انجمنهای صنفی کارگری به سمت مسائل سیاسی و امنیتی شدن منطقه و متعاقباً غیر صنفی جلوه دادن خواستههای کارگران به وضوح قابل مشاهده است. پس عزم خود را جزم کردیم تا به دور از حرکات نمایشی و با وجود فشارها و هجمههای سنگین، آسیبهای وارده به جامعه مظلوم کارگری را به حداقل برسانیم و شرایط را برای دستیابی به اهداف قانونی و صنفی هموار سازیم. در سالهای گذشته فرآیند اجرای طرح طبقه بندی مشاغل در سطح صنعت نفت و متعاقب آن شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی برخلاف آئین نامهها و دستورالعملهای وزارت تعاون اجرا شده، که در نتیجه آسیبهای اجتماعی و اقتصادی آن دامنگیر نیروهای خدوم و زحمتکش بخش پیمانکاری و فراموش شدگان صنعت گاز شده است.
امروز با گذشت بیش از یک سال از تشکیل انجمنهای صنفی کارگری، بسیاری از مدیران منطقه و استان به اندازه کافی صدای رسا و شفاف کارگران و نمایندگان قانونی شان را شنیده و با تاکید بر به حق بودن مطالبات مطروحه اقدامات مثبتی نیز انجام داده اند، که جای تقدیر و تشکر دارد؛ که از جمله این موارد میتوان به صدور اعتبارنامه نمایندگان کارگری، سرپرستان و کارفرمایی در کمیته دائمی طبقه بندی مشاغل در تاریخ ۴ دی ۱۴۰۱ توسط اداره کار و خدمات اشتغال منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس اشاره کرد، اما متأسفانه برخی از مدیران عالی وزارت نفت که قطعاً شناخت کافی از اهمیت و شرایط حاکم بر منطقه ویژه ندارند، به احکام فوق ضمانت اجرایی ندادند و مجدداً با وعده بازنگری در طرح طبقه بندی مشاغل، مطابق روال اشتباه گذشته با عدم پایبندی و بی اعتنایی به تعهدات قانونی و همچنین با تعلل و اهمال کاری، نه تنها عرصه را تنگ و نارضایتیها را افزایش داده، بلکه معیشت و شرایط کار و زندگی جامعه کارگری را در معرض خطر قرار داده اند.
کانون انجمنهای صنفی پالایشگاههای گاز استان بوشهر با استیذان از استاندار و ریاست محترم شورای تأمین استان جهت برپایی تجمع آرام با تاکید بر اصل حفظ امنیت و حفاظت از مجموعه در تاریخهای ۱۲ و ۲۲ دی ماه سال ۱۴۰۱ با رویکرد بیان مطالبات صنفی و به دور از انگیزههای سیاسی، مکاتبات خود را انجام داده، ولی تاکنون پاسخی در این خصوص از آن مرجع صادر و اعلام نگردیده است.
نهایتاً کانون در تاریخ ۱۱ بهمن ماه مجدداً برای سومین بار مکاتبهای با استاندار و ریاست شورای تامین استان، با موضوع مکان، تاریخ و ساعت برگزاری تجمع مسالمت آمیز و صنفی کارگران داشته و با توجه به درخواست بخش قابل توجهی از جامعه کارگری و به منظور انتقال پیام کارگران پالایشگاههای گاز پارس جنوبی به دولت و در رأس آن مدیران عالی وزارت نفت، در تاریخ اول اسفندماه ۱۴۰۱ در مقابل ستاد مجتمع گاز پارس جنوبی واقع در شهرستان عسلویه، اعت ۷ و نیم تا ۹ و نیم اقدام به تجمع مسالمت آمیز و کاملاً صنفی خواهند داشت. حضور یا عدم حضور اختیاری است و امید است با همراهی و همدلی تمامی مسئولان امنیتی، انتظامی و فرمانداری شهرستان عسلویه، الگوی مناسبی برای سایر اقشار و جمعیتها در برگزاری تجمعات آرام و بدون تنش که از مظاهر آزادی است، ارائه نماییم. پیشاپیش ورود و دخالت هرگونه جریانات سیاسی را به این حرکت کاملاً صنفی شدیداً محکوم میکنیم.»
در حالی که از زمان ارسال رسمی اولین درخواست برگزاری تجمع صنفی کارگران به مقامات استانی، اجرای صحیح و کامل طرح طبقه بندی مشاغل، ساماندهی وضعیت نامناسب رانندگان خودروهای استیجاری و اجرای طرح جبران خدمات برای آنان، تردد ۲ به ۲ همه کارگران و شاغلان مجموعه و از جمله کارمندان واحدهای اداری و پشتیبانی، ساماندهی وضعیت خدمات رفاهی بخصوص وضعیت کمپها و خوابگاهها، مهمترین مطالبه کارگران بود، تا روز ۲۵ بهمن، مجموعه کارگران شاغل در پالایشگاههای گاز پارس جنوبی در بی خبری به سر میبردند تا اینکه روز ۲۸ بهمن، کانون صنفی با صدور یک اطلاعیه و انتشار یک گزارش از اخرین رویکرد مسئولان استانی در قبال درخواست کارگران این مجتمع برای برگزاری تجمع صنفی خبر داد.
در این گزارش، کانون صنفی اعلام کرد: «پیرو جلسه روز دوشنبه ۲۸ آذر ۱۴۰۱ در پالایشگاه اول مجتمع گاز، نامههای ارسالی کانون به استانداری و ریاست شورای تأمین استان بوشهر و همچنین اطلاعیه شماره (۲) کانون مبنی بر برگزاری تجمع صنفی و مسالمت آمیز کارگران مجتمع گاز پارس جنوبی در روز دوشنبه اول اسفند ۱۴۰۱، جلسه شورای تامین شهرستان عسلویه در روز چهارشنبه ۲۶ بهمن ۱۴۰۱ در محل فرمانداری عسلویه و متعاقب آن در ستاد مجتمع گاز پارس جنوبی با حضور اعضای شورای تامین شهرستان، معاونت اداره کل اطلاعات استان، مدیریت عامل مجتمع گاز پارس جنوبی، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان به همراه معاونین، مدیریت حراست ارشد منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس، نماینده اداره اطلاعات شهرستان کنگان و اعضای کانون برگزار شد.
تمام اعضای شورای تامین، با برگزاری تجمع صنفی و مسالمت آمیز کارگران با قاطعیت مخالفت کردند و مجوزی در این خصوص صادر نشد. مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان بوشهر ضمن اعلام حمایت از کانون و انجمنها، اطلاعیه شماره ۲ کانون را به شدت محکوم کردند و پیگیری مشکلات رانندگان خودروهای استیجاری را خارج از وظایف و اختیارات کانون و انجمنها دانستند و با تاکید خواستار خارج کردن مشکلات این عزیزان از دستور کار نمایندگان کارگری شدند.
در ادامه، موضوعات مربوط به طرح طبقه بندی مشاغل و تردد همکاران واحدهای اداری و پشتیبانی توسط مدیریت عامل مجتمع گاز را خارج از اختیارات خود دانستند و بدین منظور مقرر گردید طی دو هفته آینده با هماهنگی و حضور دستگاههای امنیتی استان در جلسه با مدیران وزارت نفت و نماینده کانون تعیین تکلیف شود.»
در اطلاعیه شماره ۳ کانون که همزمان با همین گزارش منتشر شد هم خطاب به کارگران پیمانکاری مجتمع گاز پارس جنوبی آمده بود: «پس از پیگیریهای بی وقفه، نامهنگاریها و حضور در جلسات مکرر متاسفانه هنوز بخش عظیمی از این مشکلات بدون پاسخ مانده و همچنان از طرف مسئولین ذیربط به جلسات بعدی و بعدتری موکول میشود. اجرای صحیح و کامل طرح طبقه بندی مشاغل (تشکیل کمیته دائمی طبقهبندی مشاغل، اجرای رتبهبندی سنواتی در طرح، تفکیک پست از شغل، اجرای گروههای شغلی بیست گانه، محاسبه فوقالعادهها به تبع شغل، انجام کاربینی و ارزشیابی شغل در محل کار به طور کامل و جامع) ساماندهی وضعیت نامناسب رانندگان خودروهای استیجاری و اجرای طرح جبران خدمات برای آنان، تردد ۲ به ۲ همه همکاران علیالخصوص همکاران واحدهای اداری و پشتیبانی، ساماندهی وضعیت خدمات رفاهی بخصوص کمپها و خوابگاهها.
حال این سوال در اذهان جامعه کارگری تداعی میشودکه چگونه است طرح طبقهبندی مشاغل صنعت نفت در دولت دوازدهم برخلاف آئیننامهها و دستورالعمل بدون حضور نماینده کارگران تهیه و توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تایید میشود و کماکان در دولت سیزدهم وعده بازنگری داده میشود، اما باز هم بر خلاف آئیننامه و دستورالعمل و بدون حضور نمایندگان کارگری و این در حالیست که انجمنهای صنفی پالایشگاههای گاز استان بوشهر مکاتباتشان بی پاسخ میماند، دستگاه تاییدکننده سکوت میکند و خیلی راحت در جلسات متعدد از کنار این موضوع میگذرد؟ راه حل چیست؟ چگونه است که مشکلات رانندگان بی صدا و مظلوم خودروهای استیجاری به جای حل و فصل از حوزه وظایف و اختیارات کانون و انجمنها خارج میشود و صدای بی صدا را بی صداتر میکنند؟ راه حل چیست؟ انتهای مسیر کانون و انجمنهای صنفی رسیدن به عدالت است. پس، از مسیر عدالتخواهی خارج نخواهیم شد و بدینوسیله مجدداً به استحضار کلیه همکاران و جامعه بزرگ کارگری مجتمع گاز پارس جنوبی میرساند اطلاعیه شماره ۲ پابرجاست و تجمع صنفی و مسالمت آمیز کارگران برای نشان دادن اعتراض این مجموعه خدوم و زحمتکش به دولت و در رأس آن مقام عالی وزارت نفت و سایر دستگاههای تأثیر گذار در روز دوشنبه اول اسفند ۱۴۰۱ ساعت ۷ صبح در مقابل ستاد مجتمع گاز پارس جنوبی برگزار خواهد شد.»
آخرین اطلاعیه کانون صنفی کارگران مجتمع گاز پارس جنوبی، روز ۲۹ بهمن در کانال مجازی این کانون منتشر شد که در متن این اطلاعیه تکمیلی آمده بود: «مطالبات ما در روز گردهمایی کاملاً صنفی بوده و با هرگونه مسائل حاشیه ای، سیاسی و غیرمرتبط با اهداف ما، همراهی نخواهیم کرد و به شدت محکوم میکنیم. به اطلاع کلیه پرسنل نوبتکار تمامی پالایشگاهها در شیفت روز میرساند تحت هیچ شرایطی محیط کار خود را ترک ننموده و ورود آنها به گردهمایی از طرف کانون کارگران ممنوع اعلام میگردد. از همین روی همزمان نفرات نوبتکار شیفت شب در صورت صلاحدید میتوانند به ما ملحق شوند. همانطور که قبلا اطلاع رسانی شده، حضور یا عدم حضور هر یک از عزیزان اختیاری بوده و خواهشمند است در این موضوع به تصمیمات همکاران خود احترام گذاشته شود.»