روز زبان مادری از سوی سازمان ملل متحد برای تاکید بر اهمیت تنوع فرهنگی و چند زبانی تعیین شده است.
در همین راستا به بررسی موضوع تسلط مردم کشورهای اروپایی بر چند زبان پرداخته است. ساکنان قاره سبز در مجموع در زمینه تسلط بر زبانهای دیگر وضعیت مناسبی دارند. حدود ۶۵ درصد از جمعیت کشورهای اروپایی میتوانند دستکم به یک زبان دیگر به جز زبان مادری خود صحبت کنند.
این در حالی است که تنها حدود ۲۰ درصد از بزرگسالان در آمریکا میتوانند به زبانی به جز زبان مادری خود صحبت کنند.
با این حال بین مناطق مختلف قاره اروپا در زمینه تسلط بر زبانهای دیگر تفاوتهایی وجود دارد. کشورهای نوردیک از نظر تسلط بر زبانهای دیگر شرایط بهتری دارند. این در حالی است که ساکنان کشورهای جنوب قاره اروپا در این زمینه با مشکل روبرو هستند.
به نظر میرسد که ساکنان کشورهایی که انگلیسی زبان اصلی آنها است تمایل کمتری به یادگیری زبانهای دیگر دارند. به عنوان مثال تنها ۵۰ درصد از مردم ایرلند مسلط به زبانی غیر از زبان انگلیسی هستند. ضعیفترین کشور در میان کشورهای اروپایی در زمینه تسلط به زبان خارجی بریتانیا است. تنها ۳۴ درصد از بریتانیاییها به زبانی به جز انگلیسی تسلط دارند.
تسلط بر چند زبان زنده جهان یکی از قابلیتهایی محسوب میشود که اغلب در دنیای حرفهای مورد توجه قرار میگیرد. از سوی دیگر تسلط بر چند زبان میتواند به افراد کمک کند تا با فرهنگهای مختلف آشنا شوند و با مردم دیگر کشورها ارتباط برقرار کنند.
یکی از راههای تسلط بر دو زبان یادگیری آن در خانواده به دلیل اصالتهای خانوادگی است. کودکانی که در خانه به دو زبان صحبت میکنند در نهایت هر دو زبان را یاد میگیرند. یکی دیگر از راههای تسلط بر دو یا چند زبان، فراگیری در مدرسه یا دیرتر در طول زندگی است.
کارشناسان تاکید میکنند که هر چه کودک زودتر زبان دوم را فرابگیرد راحتتر میتواند بر آن مسلط شود. متخصصان فراگیری زبانهای خارجی دو روش را به والدین توصیه میکنند: یکی از آنها آموزش زبان دوم در منزل است. به عنوان مثال والدین اصالتا ایرانی در آلمان میتوانند در خانه فارسی صحبت کنند و به کودکشان اجازه دهند تا زبان آلمانی را در مدرسه و محیطهای خارج از خانه فرابگیرد.
یک روش دیگر نیز وجود دارد که به روش «یک نفر، یک زبان» معروف شده است. به عنوان مثال اگر مادر کودک متولد شده در آلمان ایرانی و پدرش آلمانی باشد بهتر است که مادر با او فارسی صحبت کند و پدر نیز با فرزندش آلمانی سخن بگوید. اغلب در چنین شرایطی والدین از زبان سومی یا زبان یکی از دو طرف برای مکالمه استفاده میکنند.
اغلب گفته میشود که «کودکان دوزبانه دیر زبان باز میکنند». این گزاره اشتباه نیست چرا که کودکان در صورت فراگیری دو زبان پس از تولد تعداد لغاتی مشابه کودکان تک زبانه فرا میگیرند. تفاوت اصلی برای آنها در این است که دایره لغات آنها بین دو زبان تقسیم میشود و در نتیجه دیرتر میتوانند جملهسازی کنند.
کودکان دوزبانه هنگامی که در ابتدا به یکی از دو زبان سخن میگویند به نظر میرسد که نسبت به هم سن و سالهایشان دایره لغات محدودتری دارند. این امر به تدریج همزمان با رشد کودک کمرنگ میشود و کودک به هر دو زبان سخن خواهد گفت.
منبع: یورونیوز