یکی از اهداف اختصاص سهام عدالت به اقشار مختلف جامعه کمک به توزیع متعادل ثروت بین اقشار مختلف جامعه است.این سهام با هدف اینکه توزیع متعادل ثروت بتواند به تولید از طریق تعاونیها منجر شود شکل گرفت اما در عمل شاهد بودیم که اهداف تعریف شده برای سهام عدالت به کل کمرنگ شد. یکی دیگر از اتفاقات در خصوص سهام عدالت انحراف دیگری بود که از اهداف این طرح صورت گرفت. این چالش را باید آزاد نکردن به موقع و یکجای سهام عدالت در موعد مقرر و به علاوه روش نامناسب آزادسازی دانست.با وجود تمامی این مسائل برای اطلاع از نحوه دریافت سود، میزان سود سهام، فروش سهام عدالت، وضعیت سهامداران و سایر موارد باید ابتدا به ماهیت کلی سهام عدالت و سپس روشهای آزادسازی و تقسیم سود آن پرداخت.
سهام عدالت چیست؟
تاریخچه سهام عدالت نشان میدهد که طرح سهام عدالت در سال 85 و زمانی که دولت تصمیم گرفت تا ۸۰ درصد سهام کارخانجات و بنگاههای بزرگ دولتی را به بخش خصوصی و تعاونی واگذار کند عملیاتی شد تا پیش از آن تمامی سهام این شرکتها در چنگال دولت بود. با تفسیری که از اصل ۴۴ صورت گرفت دولت توانست این اجازه را پیدا کند که سهام شرکتهای بزرگ نظیر خودروسازیها، فولاد، معادن، بیمه، بانک، هواپیمایی، کشتیرانی، نیروگاهها، مخابرات و نفت گاز را به مردم واگذار کند. به طور کلی سبد سهام عدالت ترکیبی از ۴۹ شرکت است که از این تعداد ۱۳ شرکت غیربورسی و ۳۶ شرکت بورسی است. برای هر نفر از مجموع پورتفوی سهام عدالت با توجه به دهک فرد مبلغ یک میلیون تومان یا 500 هزار تومان سهام اختصاص داده شده است؛ بنابراین سهام عدالت متعلق به شرکت خاصی نیست و مجموعا یک سبد سهام از شرکتهای مختلف است که سود و زیان شرکتهای این سبد بین سهامداران تقسیم میشود.
سهام عدالت به چه کسانی تعلق میگیرد؟
برای تخصیص سهام عدالت ابتدا اقشار مختلف را دهکبندی کرده و با توجه به دهکی که شخص در آن قرار داشت ورقه یک میلیون تومانی و یا 500 هزار تومانی را دریافت میکرد. در زمان تخصیص این طرح که از سال 84 آغاز شد، به دهکهای مختلف از تحت پوششان بهزیستی و کمیته امداد گرفته تا بازنشستگان کشوری و لشگری با توجه به موقعیت دهک خود از این طرح بهرهمند میشدند.
معرفی سایت sahamedalat.ir سهام عدالت
در اردیبهشت 1399 که تصمیمگیران آزادسازی سهام عدالت را در دستور کار قرار دادند، اطلاع از سهام عدالت، ورود به سایت، مشاهده پرتفوی سهام عدالت و ثبت نام سامانه سجام از جمله موارد مهمی بود که ذهن اکثریت اقشار جامعه را به خود مشغول کرده بود.برای اطلاع از اینکه چگونه متوجه شویم که هر کدام از ما سهام عدالت داشته یا نه و یا سامانه مشاهده دارایی سهام عدالت چیست؟ و سبد سهام عدالت ما شامل چه سهامی میشود و پاسخ به سوالاتی از این دست کافی است به سایت sahamedalat.ir که سایت سامانه استعلام و آزادسازی سهام عدالت است مراجعه کرده و میتوان از طریق آن اطلاعات هویتی و صورت وضعیت دارایی سهام عدالت برای کلیه سهامداران باشگاه سهام عدالت چه سهامداران مستقیم و چه غیر مستقیم قابل مشاهده است. برای بررسی نحوه مشاهده آخرین وضعیت سهام عدالت با ورود به این سایت و کلیک بر گزینه مشاهده دارایی سهام عدالت به اطلاعات کاربردی در مورد سهام عدالت رسید.
در این سایت اطلاعات مربوط به مشاهده خلاصه وضعیت سبد دارایی سهام عدالت، ویرایش شماره شبا و شماره تلفن همراه ممکن است.شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشد که برای ورود به سامانه سهام عدالت به چه اطلاعاتی نیاز است؟ چگونه وارد سامانه سهام عدالت شوم؟ و یا روشهای استعلام سهام عدالت چیست؟ در جواب تمامی این سوالات باید گفت کافی است به سامانه استعلام و آزادسازی سهام عدالت وارد شویم. برای مشاهده آخرین وضعیت سهام عدالت لازم است شماره تلفنی تحت مالکیت فرد و متعلق به همان کدملی را وارد کرده و به سامانه وارد شویم. ویرایش شماره شبا یا تغییر شماره تلفن همراه تحت مالکیت نیز در این سایت امکانپذیر است همچنین برای اینکه متوجه شویم چه شماره کارتی برای سهام عدالت ثبت شده؟ شماره شبا سهام عدالت سهامدار چیست؟ و سوالاتی از این قبیل نیز تنها کافی است سری به سامانه سهام عدالت بزنیم.
سامانه سود سهام عدالت چیست؟
سود سهام عدالت یکی از جذابیتهای این طرح برای سهامدارانش است. سامانه سود سهام عدالت نیز در واقع همان سامانه استعلام و آزادسازی سهام عدالت است و از همین سامانه میتوان تعداد دفعات واریز سود سهام عدالت، بررسی این مساله که سود سهام عدالت به چه حسابی واریز میشود؟ و یا میزان سود سهام عدالت واریز شده را بررسی کرد.نکته مهم در خصوص واریز سود سهام عدالت این است که سهامدار باید حتما سجامی شده باشد در واقع باید در سامانه سجام ثبت نام کرده باشد.
سود سهام عدالت کی واریز میشود؟
قطعا این سوال برای هر فردی پیش خواهد آمد که سود سهام چگونه و توسط چه شرکتهای ایجاد میشود و چه زمانی و به چه صورت به سهامدار عدالت تعلق میگیرد؟ سود سهام عدالت توسط شرکتهای بورسی پرتفوی عدالت ساخته میشود این شرکتها با انجام فرآیند تولید، صادرات و نقش داشتن موثر در اقتصاد مولد به سودسازی میرسند و سهامداران عدالت در اثر سودسازی این شرکتها منتفع میشوند. از زمان آزادسازی سهام عدالت سود سالهای مالی98، 99و1400 به حساب سهامداران واریز شده است.
جاماندگان سهام عدالت
ممکن است با مراجعه به سامانه سهام عدالت متوجه شویم که سهام عدالتی برای ما وجود ندارد و با این سوال رو به رو شویم که چرا سهام عدالت من فعال نیست؟در آن صورت ما ممکن است جزو افرادی باشیم که به طور کلی از ابتدای طرح مشمول این طرح نشدهاند یا ممکن است به دلیل اشکالاتی در شماره شبا سهام عدالت خود دچار مشکلاتی شده باشیم اگر مشکلات ما در اثر ثبت شماره شبا یا مدارک است با ویرایش و اصلاح اطلاعات میتوانیم به سهام عدالت خود برسیم اما در مواردی ممکن است شخص به واسطه قرار گرفتن در دهکهای مشخصی مشمول طرح سهام عدالت میشود اما در عمل از این سهام جامانده است و سهام عدالت به او اعطا نشده است. به طور کلی تقریبا حدود ۳.۵ میلیون نفر جامانده سهام عدالت وجود دارد.اخیرا تصمیماتی مبنی بر اعطای سهام عدالت به جاماندگان سهام عدالت گرفته شده است.
چگونه سهام عدالت را بفروشم؟
دارندگان سهام عدالت به دو دسته مستقیم و غیرمستقیم تقسیم میشوند.در روش غیرمستقیم سهامدار مدیریت سهام خود را به شرکتهای سرمایهگذاری استانی سپرده است و خود به طور مستقیم دخالتی در مدیریت سهامش ندارد اما در روش مستقیم شخص میتواند مستقیما سهام عدالت را در پرتفوی کارگزاری خود مشاهده و آن را مدیریت کند اما در حال حاضر امکان فروش سهام عدالت وجود ندارد.