تغذیه مادران باردار چگونه باشد؟

غزاله اسلامیان، با ذکر این نکته که ۱۵ درصد زوج‌ها در دنیا با مشکل ناباروری مواجهند، گفت: اثرات محیطی یکی از دلایل ناباروری است که تغذیه نیز از مهم‌ترین زیر گروه‌های عوامل محیطی به شمار می‌رود.

وی تاکید کرد: افراد از ۳ ماه قبل از بارداری باید به داشتن تغذیه سالم دقت خاص داشته باشند، زیرا تغذیه بر کیفیت و تعداد سلول‌های جنسی اثرگذار است، نوع تغذیه قبل از اقدام به بارداری نیز، در لانه گزینی جنین مؤثر است.

اسلامیان افزود: زوج‌هایی که یک سال تلاش می‌کنند، اما موفق به باروری نمی‌شوند، باید قبل از سیکل باروری زیر نظر متخصص تغذیه از رژیم غذایی سالم بهره‌مند شوند.

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی یادآور شد: چاقی از دیگر دلایل ناباروری است و توصیه کرد: قبل از اقدام به بارداری زیر نظر متخصص تغذیه، کاهش وزن مناسب و استانداردی پیدا کنید.

وی به والدینی که دچار چاقی و افزایش وزن هستند، توصیه کرد: به هیچ عنوان به دنبال کاهش وزن سریع قبل از باروری نباشید، زیرا به کیفیت سلول‌های جنسی آسیب می‌رساند. وی همچنین یادآور شد: اگر در حال درمان‌های کمک باروری هستید، رژیم غیر اصولی لطمه زیادی به فرایند باروری وارد می‌کند.

اسلامیان به آقایان دارای اضافه وزن و چاقی توصیه کرد: زیر نظر متخصص تغذیه، کاهش وزن اصولی داشته باشید تا درصد باروری در شما افزایش یابد.

وی همچنین به بانوان چاق و به خصوص در خانم‌های مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک تاکید کرد: با کنترل چاقی و کاهش وزن اصولی به افزایش باروری خود کمک کنید.

اسلامیان یادآور شد: بانوانی که با اضافه وزن و چاقی باردار می‌شوند با احتمال خطر سقط بیشتری مواجه خواهند بود.

وی در پاسخ به این سوال که آیا مصرف مکمل‌ها برای افراد دچار ناباروری ضروری است، افزود: افرادی که رژیم غذایی سالمی دارند (متنوع و متعادل)، سو جذب ندارند و با کمبود هیچگونه مواد غذایی روبرو نیستند، با مصرف «بشقاب غذای سالم» همه مواد لازم را دریافت می‌کنند و نیازی به مصرف هیچگونه مکملی ندارند.

اسلامیان به نقش مهم ویتامین D در بارداری اشاره کرد و گفت: قبل از اقدام به بارداری میزان ویتامین D بدن را اندازه گیری و در صورت کمبود درمان کنید، اما مصرف خودسرانه آن توصیه نمی‌شود.

این متخصص تغذیه، چاقی را همان نمای توده بدنی (BMI) دانست و گفت: BMI بین ۳۰ تا ۳۵ را چاقی درجه یک، ۳۵ تا ۴۰ را چاقی درجه دو و ۴۰ به بالا را چاقی درجه ۳ نامید. البته در مورد ورزشکاران این فرمول صدق نمی‌کند، زیرا این افراد از درصد عضله بالاتری برخوردارند و چربی کمتری نیز در بدن دارند.

وی به عوارض رژیم غیر اصولی اشاره کرد و گفت: این رژیم‌ها باعث می‌شود که فرد دچار کمبود مواد غذایی شود و سلول‌ها دچار گرسنگی شوند، این گرسنگی بر روی سلول‌های جنسی نیز اثرگذار است.

این استاد دانشگاه، دریافت بیش از حد اسید‌های چرب ترانس از جمله روغن‌های جامد و کره گیاهی مارگارین را از جمله دلایل دیگر ناباروری دانست و توصیه کرد: سعی کنید میزان دریافتی اسید چرب ترانس در منابع غذایی را، به حداقل ممکن برسانید.

اسلامیان گفت: غذا‌های صنعتی حاوی برچسب‌هایی هستند که میزان اسید چرب موجود در آن‌ها را نشان می‌دهد، وی توصیه کرد: حتماً قبل از مصرف این نوع غذاها، این جداول را کنترل کنید.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، اسید‌های چرب امگا ۳، که در روغن‌هایی مانند روغن کانولا یا کلزا، روغن دانه بذر کتان و روغن زیتون یافت می‌شوند را، از بهترین منابع امگا ۳ دانست و یادآور شد: هرگز از این روغن‌ها برای سرخ کردن استفاده نکنید، زیرا اسید چرب امگا ۳ موجود در این روغن‌ها در طی سرخ کردن تبدیل به اسید چرب ترانس می‌شود.

وی همچنین از پروتئین‌های گیاهی از جمله حبوبات، به عنوان عوامل افزایش دهنده باروری در افراد نام برد و تاکید کرد: حبوبات باید همیشه در رژیم غذایی افراد موجود باشد.

اسلامیان، افزایش دریافت فیبرها، غلات سبوس‌دار، سبزی‌ها، میوه‌ها و مغز دانه‌ها را از ضروریات باروری سالم و مصرف متعادل و متنوع این مواد را لازم دانست.

وی در پاسخ به این سوال که آیا حذف کامل نان و برنج از مواد غذایی روزانه کار صحیحی است، گفت: بخش عمده انرژی مورد نیاز بدن ما از کربوهیدرات‌ها (نان و برنج) تأمین می‌شود، علاوه بر این؛ نان و برنج می‌تواند یک سری از ویتامین‌های بدن ما را تأمین کند، افرادی که نان و برنج را ترک می‌کنند ممکن است با کاهش ویتامین‌ها از جمله ویتامین B در بدن مواجه شوند، قطع نان و برنج در دراز مدت بر خلق افراد نیز تأثیرگذار است.

این متخصص تغذیه، افراد را از حذف کامل نان و برنج منع کرد.