توافق ایران و عربستان نتیجه معکوس تحریم‌های آمریکا

فرارو- به گفته کارشناسان، توافق ایران و عربستان نشان می‌دهد که استراتژی تحریم‌های آمریکا چگونه نتیجه معکوس داشته است.

به گزارش فرارو به نقل از میدل ایست آی، کارشناسان ژئوپلیتیک می‌گویند که ایالات متحده باید در رویکرد منزوی کردن دشمنان تجدیدنظر کند، زیرا کشور‌ها به چین به عنوان جایگزین نگاه می‌کنند.

کارشناسان روز پنجشنبه گفتند، توافق بین عربستان سعودی و ایران که در این ماه به دست آمد، اوج تلاش چندین ساله برای نزدیکی است و نشان داده است که چگونه استراتژی آمریکا برای تحریم کشور‌هایی مانند ایران نتیجه معکوس داشته است.

بر اساس بیانیه مشترک منتشر شده با چین، در قراردادی که اوایل ماه جاری امضا شد، دو کشور توافق کردند که سفارت‌خانه‌ها و نمایندگی‌های خود در خاک یکدیگر را ظرف دو ماه بازگشایی کنند و متعهد به عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر باشند.

پس از اینکه عربستان سعودی در سال ۲۰۱۶ به دلیل انتقاد شدید ایران از اعدام نمر النمر، روحانی شیعه، روابط خود را با ایران قطع کرد، این توافق به ۱۰ سال عدم روابط دیپلماتیک پایان داد.

کریستین کوتس اولریشسن، محقق خاورمیانه و استاد علوم سیاسی در موسسه سیاست عمومی بیکر در دانشگاه رایس گفت: در حالی که زمان انعقاد قرارداد غافلگیرکننده بود، ریاض و تهران چندین سال است که برای برقراری مجدد روابط کار می‌کنند.

اولریشسن گفت که انگیزه در طرف سعودی است و نتیجه درس‌هایی بود که پس از کمپین «فشار حداکثری» دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده آمریکا آموخته شد، که در آن ایالات متحده تحریم‌های گسترده‌ای را علیه ایران اعمال کرد و در عین حال از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ که توسط واشنگتن، تهران و قدرت‌های جهانی امضا شد، خارج شد.

در حالی که محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی از آمریکا خواسته بود که فشار بیشتری بر ایران اعمال کند، در سال ۲۰۱۹ تاسیسات نفتی این پادشاهی مورد حمله یک هواپیمای بدون سرنشین قرار گرفت که تهران را مقصر آن دانستند. این حمله منجر به کاهش ۵۰ درصدی تولید نفت عربستان شد.

اولریشسن در جریان یک وبینار آنلاین که روز پنجشنبه برگزار شد، گفت: "دونالد ترامپ گفت این حمله به عربستان سعودی است نه ما. او بین منافع ایالات متحده و منافع آن‌ها تمایز قائل شد. "

وی افزود: شما دیدید که سعودی‌ها ناگهان متوجه شدند که باید مجموعه‌ای از سیاست‌ها را اتخاذ کنند که منعکس‌کننده منافع خودشان باشد.

آمریکا نیاز به "بازنگری در رویکرد" دارد

برای ایران، تحریم‌های ایالات متحده تأثیر مستقیم تری بر تمایل تهران برای جستجوی راه‌های خروجی و مسیر‌های خارج از قلمرو سیستم مالی آمریکا داشت.

از زمانی که واشنگتن دوباره تحریم‌ها را علیه ایران اعمال کرد، این تحریم‌ها تأثیر فلج‌کننده‌ای بر اقتصاد از جمله تورم ثابت، کاهش ارزش ریال ایران و کاهش تولید ناخالص داخلی (GDP) داشته است.

چند روز پس از اعلام این توافق، وزیر دارایی عربستان سعودی گفت که ریاض می‌تواند «بسیار سریع» سرمایه گذاری در ایران را آغاز کند.

همچنین دینا اسفندیاری، مشاور ارشد گروه بین‌المللی بحران در خاورمیانه و شمال آفریقا در این وبینار آنلاین گفت: [توافق] به ایران این امکان را می‌دهد که به سمت غرب، به سمت ایالات متحده و متحدانش برگردد و بگوید: ببینید، در نهایت شما هرگز نمی‌توانید من را به روشی که قبل از توافق هسته‌ای انجام دادید منزوی کنید.

دلار آمریکا دهه‌ها بر بازار بین‌المللی تسلط داشته است و در سرمایه‌گذاری، تأمین مالی و تجارت، قدرت زیادی بر امور مالی بین‌المللی دارد.

به دلیل این تسلط، ایالات متحده از تحریم کوبا در سال ۱۹۶۲ و تحریم دولت صدام حسین در عراق گرفته تا اعمال تحریم‌ها علیه ایران و سوریه، از سیاست تحریم علیه دشمنان خود استفاده کرده است.

آخرین کشوری که با تحریم‌های گسترده آمریکا مواجه شده است، روسیه است که پس از حمله سال گذشته به اوکراین توسط واشنگتن در لیست سیاه قرار گرفت.

با این حال، کارشناسان می‌گویند که سیاست تحریم‌ها به ویژه در سال‌های اخیر که چین به عنوان رقیب برابر آمریکا در بازار مالی بین المللی ظاهر شده است، ناکارآمدی خود را نشان داده است. به عنوان مثال، گزارش شده است که عربستان سعودی در حال بررسی قیمت گذاری فروش نفت خود به چین به یوآن است.

باربارا اسلاوین، یکی از اعضای برجسته مرکز استیمسون، گفت: ایالات متحده باید در رویکرد‌های خود، به ویژه در مورد استفاده از تحریم‌های اقتصادی، که فکر می‌کنم بیشتر و بیشتر نتیجه معکوس می‌دهد، تجدید نظر کند.

وی افزود: ما باید اطمینان حاصل کنیم که نه تنها با کشور‌های منطقه، بلکه با چینی‌ها نیز روابط خود را حفظ می‌کنیم تا مطمئن شویم که خود را در موقعیتی قرار نمی‌دهیم که دیگر قادر به میانجی‌گری توافق‌نامه‌ها بین دشمنان نباشیم.