یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که نوجوانان مبتلا به اختلال تنفسی شبانه آپنه خواب ممکن است مغز‌هایی متفاوت از همسالان خود داشته باشند.
محققان دریافتند که در میان نزدیک به ۱۰۰ نوجوانی که تحت اسکن مغز قرار گرفتند، افرادی که مبتلا به آپنه انسدادی خواب بودند، بافت نازک‌تری در سطح مغز داشتند و برخی نشانه‌های التهاب در ناحیه مغز مرتبط با حافظه و یادگیری وجود داشت.
دکتر «رانان آرنز»، محقق ارشد در بیمارستان کودکان در نیویورک، گفت: «دقیقاً معنای تفاوت‌های ساختار مغز مشخص نیست. اما یافته‌ها نشان می‌دهد که آپنه خواب می‌تواند منجر به تغییرات قابل مشاهده در مغز بچه‌ها شود.»
مطالعات تخمین می‌زنند که بین ۱ تا ۵ درصد از کودکان آپنه انسدادی خواب دارند، اختلالی که در آن بافت‌های گلو در طول خواب منقبض می‌شوند و باعث توقف و شروع مکرر تنفس می‌شوند. خروپف با صدای بلند واضح‌ترین علامت آن است، اما خواب آلودگی در طول روز و مشکلات توجه نیز از علائم دیگر است.
آرنز گفت: «این وقفه‌های تنفسی می‌توانند بار‌ها در یک ساعت اتفاق بیفتند؛ و هنگامی که تنفس در خواب متوقف می‌شود، مغز کمی بیدار می‌شود.»
وی در ادامه توضیح داد: «اختلال آپنه انسدادی خواب می‌تواند به دو دلیل کلی بر مغز کودکان تأثیر بگذارد: این امر مکرراً باعث اختلال در تأمین اکسیژن مغز می‌شود و کودکان را از خواب عمیق لازم برای رشد و عملکرد سالم مغز محروم می‌کند.»
برای بررسی عمیق‌تر، محققان ۹۸ نوجوان را برای انجام اسکن مغزی MRI استخدام کردند: ۵۳ نفر مبتلا به آپنه خواب بودند و اضافه وزن یا چاقی داشتند. ۴۵ نفر دیگر در همان محدوده وزنی، اما بدون آپنه خواب بودند. (کودکان با هر وزنی ممکن است به آپنه انسدادی خواب مبتلا شوند، اما چاقی یک عامل خطر است.)
محققان بر روی این موضوع تمرکز کردند که آیا دو گروه از بچه‌ها تفاوت‌هایی در ضخامت قشر مغز (خارجی‌ترین لایه آن) یا ساختار هیپوکامپ (ناحیه‌ای از مغز که در حافظه و یادگیری نقش دارد)، داشتند.
در کل، این مطالعه نشان داد نوجوانان مبتلا به آپنه خواب در مقایسه با کودکان بدون این اختلال، قشر مغز نازک‌تر و حجم بیشتری در بخشی از هیپوکامپ داشتند که می‌تواند نشان دهنده التهاب یا تورم باشد؛ و هر چه وضعیت آپنه شدیدتر بود، این تفاوت‌های مغزی بیشتر بود.
سوال بزرگ این است که آیا تفاوت‌های ساختاری مغز به مشکلات حافظه یا یادگیری یا مشکلات عاطفی یا رفتاری تبدیل می‌شود؟
آرنز گفت: «نکته مهم دیگر این است که نوجوانان مبتلا به آپنه انسدادی خواب در این مطالعه هنوز برای آن درمان نشده بودند. تحقیقات در حال انجام به دنبال این است که آیا درمان، تفاوت‌های مغزی مشاهده شده در MRI را تغییر می‌دهد یا خیر.
در کودکان، آپنه خواب معمولاً از التهاب مزمن لوزه‌ها یا آدنوئید‌ها (بافت‌های بالای گلو) ناشی می‌شود. آرنز گفت: «در این موارد، جراحی برای برداشتن بافت، درمان استاندارد است.»
در موارد دیگر، کودکان ممکن است نیاز داشته باشند با وسیله‌ای بخوابند که راه‌های هوایی را با دمیدن آرام هوا از طریق ماسک روی بینی باز نگه می‌دارد.
در حالی که مشخص نیست تفاوت‌های مغزی مشاهده شده در این مطالعه چه معنایی برای زندگی روزمره بچه‌ها دارد، مشخص است که آپنه خواب درمان نشده می‌تواند کودکان را در طول روز خسته و تحریک پذیر کند. آنها ممکن است مشکلات توجه، یادگیری و رفتاری را نشان دهند که شبیه به اختلال بیش فعالی است.
به گفته محققان، اگر والدین علائم احتمالی آپنه خواب را در کودک خود مشاهده کردند نظیر خروپف بلند در شب، یا خواب آلودگی در روز و مشکلات یادگیری یا رفتار، باید به پزشک اطفال مراجعه کنند.
منبع: سلامت نیوز
