دوران نوپایی کودکان معمولا فاصله سنی بین دو تا پنج سالگی است که باید در این دوره مهارتهای حرکتی و گفتاری را کسب کنند و آگاهی والدین از این دوران بسیار اهمیت دارد.
فرارو- دوره نوپایی در انسانها در میان دورههای نوزادی تا ۱۸ ماهگی و ۲ تا ۵ سالگی است. کودکان در دوره نوپایی در مورد نقشهای اجتماعی، مهارتهای حرکتی و مهارت گفتاری مطالب زیادی را میآموزند. نوپاها معمولا از ۱۲ ماهگی اولین واژهها را بیان میکنند. در سن ۱۸ ماهگی نوپاها معمولا در حدود ۵۰ واژه میدانند. در ۲۱ ماهگی اولین جملهها از کودک شنیده میشود. عقب ماندن یک نوپا در مهارتهای نام برده شده لزوما به معنای اختلال در رشد کودک نیست.
به گزارش فرارو، مهمترین جنبه والد بودن شناخت فرزندان است. بسیاری از کتابها و وب سایتهایی که حاوی مقالات مرتبط با کودکان و رفتار آنهاست، در مورد آنچه درباره بروز یک مشکل خاص باید انجام بدهید، چه درباره غذا و چه درباره آشپزی به شما توصیه میکند. شما باید به مشکلات خودتان به تنهایی چیره شوید؛ اما کلید راهحل دراز مدت این است که بدانید چرا چنین مشکلی اتفاق افتاده است تا بتوانید از تکرار دوباره آن جلوگیری کنید.
ممکن است برچسب زدن به کودکتان کاری بسیار ساده باشد، مانند:
• رفتار او همیشه بد است، واقعا نمیدانم باید چه کار کنم.
• او در مقایسه با کودکان دیگر رفتار خیلی بدی دارد.
اما درست هنگامی که شروع به تفکر درباره کودک خود میکنید، درحقیقت کودک خود را تنها با این رفتار نظاره میکنید، به شیوهای که دیگر رفتارهای دوست داشتن، لبخند زدن و یا تعاملات دلپذیر را فراموش میکنید و از یاد میبرید.
کودکان ۱۲ ماه بیشتر با مشاهده تعاملات اجتماعی میتوانند عصبانیت را تشخیص بدهند و نگرانیهای اطرافیان را درک کنند. جالب است بدانید که آنها حتی قادرند با استفاده از این اطلاعات عاطفی به گونهای رفتار کنند که از عصبانیت بزرگسالان جلوگیری کنند. کودکان نوپا با توانایی به کارگیری چندین راهکار عاطفی و دیداری قادر به درک انگیزه اطرافیان خود هستند. این در حالی است که چنین توانایی برای این سن از دیدگاه ما عملکردی دشوار محسوب میشود.
اینگونه به نظر میرسد که از این پس باید بیشتر مواظب رفتار و کردار خود در حضور کودکان باشیم. اگر در خانواده روابط هریک از اعضا با دیگران دچار اختلال شود، همه سیستم خانواده دچار مشکل خواهد شد. کودکی که در یک خانواده ناسازگار زندگی میکند، بیشتر مستعد اختلال عاطفی است و این مسئله تاثیر زیانباری بر رشد عاطفی کودک خواهد داشت. مشاجره والدین با یکدیگر کودکان را گوشهگیر، افسرده و پرخاشگر میکند و باعث ناامنی، اضطراب و صدمه به احساسات و عواطف آنان میشود؛ بنابراین والدین تحت هر شرایطی باید در حضور کودکان رفتار خود را کنترل کنند.
تغییرات در رفتار در کودکی میتواند بین سالهای یک تا سه سالگی اتفاق بیفتد، سالهایی که به نام سالهای «نوپایی» شناخته میشوند.
در طول این دوران:• کودکان دوران کمتحرکی را پشت سر گذاشتهاند و در این دوران شروع به پرتاب اشیا، حرکت و جستجو در دنیای اطرافشان میکنند.
• مهارتهای حرکتی خود را توسعه میدهند. در این دوران تلاش میکنند خودشان قاشق غذاخوری را نگه دارند و مداد در دست بگیرند و نقاشی بکشند.
• آنها تلاش میکنند که مهارت گفتاری خود را بهبود ببخشند.
• در این دوران آغاز به درک علت و معمول میکنند، مانند فشردن دکمه on/ off چراغها برای روشن یا خاموش شدن محیط اطراف و یا دکمه on/ off اسباببازیشان برای ایجاد صدا.
• آنها به بزرگسالان و کودکان دیگر توجه میکنند، ابتدا از طریق بازی و سپس از طریق تعامل واقعی. معنای واکنشها را درک میکنند و کارهایی را انجام میدهند که واکنش بزرگسالان را میطلبد، مانند خنده، فریاد و جلب نظر آنها.
• به عنوان عضوی از یک خانواده دیگر متوجه هستند که آنها یک فرد هستند.
مغز نوزادان با سرعتی باور نکردنی رشد میکند. تنها در سال اول تولد اندازه مغز آنها دو برابر افزایش پیدا میکند. در چهار سال آینده حجم مغز آنان به اندازه یک انسان بالغ است. برای یادگیری و رشد فکری مغز کودک ۱۰۰۰ تریلیون سیناپس (ارتباط بین سلولهای مغزی) تولید میکند که دو برابر اندازه سیناپس تولید شده در مغز یک انسان بالغ است.
آنها از ۱۰ ماهگی متوجه رفتار اطرافیانشان میشوند و حتی با دیدن کارتونهای مختلف میتوانند بفهمند که نقش اصلی کارتون کیست و چه کسی باید در رفتار و گفتار تابع چه کسی باشد. به عبارت سادهتر بچهها از ۱۰ ماهگی به بعد متوجه رئیس و مرئوس بودن آدمهای حقیقی دور و برشان یا شخصیتهای مجازی کارتونهایی که میبینند، میشوند و حتی این را درک میکنند که بزرگترها به نوعی رئیس کوچکترها هستند.
شاید خیلی تعجب نکنید که دوران نوپایی هر کودک نوپا به دوران «کج خلقی» شهرت دارد. جهان اطراف برای کودکان نوپا معمولا گیج کننده، شگفتآور و ناامید کننده است. به عنوان پدر و مادر این را در نظر داشته باشید که باید در مقابل کودکان خود بسیار صبور و شکیبا باشید.
منبع: skillsyouneed