علت شوره سر با معرفی روش درمان

تشخیص علت پوسته پوسته شدن سر تنها راهی است که به درمان شوره سر یا حداقل کنترل این عارضه ناخوشایند ختم می‌شود. ریزش سلول‌های مرده و پوسته شدن پوست سر همین وضعیتی است که از آن صحبت می‌کنیم. شوره سر علاوه بر پوست سر، ابروها، سبیل و ریش را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. این پوسته‌ها روی موها باقی نمانده و ممکن است بر روی صورت و لباس شما جمع شود. این وضعیت گاهی غیرقابل تحمل می‌شود.

شوره سر بسیار رایج است اما گاهی به آن سادگی که به نظر می‌رسد، نیست. علت‌های شوره سر به اندازه‌ای گسترده است که می‌تواند حتی بین اعضای یک خانواده متفاوت باشد. به همین دلیل در اینجا قرار است همه علت‌های شوره سر را با جزئیات به شما معرفی کرده و روش درمانی متناسب با آن را بیان کنیم.

کشف علت شوره سر در شخص شما

شوره سر اختلالی است که در آن پوسته‌هایی بر روی پوست سر، ابروها، موها، سبیل، ریش یا حتی موهای بدن شما ظاهر می‌شود. پوسته‌های سفید ناشی از شوره سر ممکن است روی پیشانی، لا به لای موها یا روی لباس شما ظاهر شود. این وضعیت اگرچه بسیار ناخوشایند است، اما آنچنان تاثیر بدی بر سلامتی شما ندارد. 

رایج‌ترین علت‌های شوره سر عبارتند از:

1. درماتیت سبورئیک:

اگر شوره سر شما از نوع شدید آن است، احتمالا به درماتیت سبورئیک مبتلا شده‌اید. درماتیت سبورئیک نوع حاد اگزما یا خشکی است که پوست را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این بیماری بخش‌هایی از پوست بدن تحت تاثیر قرار می‌گیرد که بیشتر از باقی بخش‌ها چربی یا سبوم تولید می‌کند. 

2. درماتیت تماسی:

درماتیت تماسی تحریک پوستی است که توسط یک ماده آلرژی‌زا یا محرک ایجاد می‌شود و منجر به بروز راش تحریک‌پذیر و احتمالاً دردناک می‌شود. خارش پوست یا بثورات پوستی و البته شوره، ناشی از تماس پوست سر با رنگ موی شیمیایی و محصولات موی نامناسب است.

3. عامل سن:

شوره سر معمولاً در سنین جوانی تا میانسالی دیده می‌شود. پس کودکان و سالمندان تا حدود زیادی از این عارضه در امانند. اگرچه ممکن است افراد از هر گروه سنی به شوره سر مبتلا شوند. شوره سر  اغلب در سن بلوغ شروع می‌شود و در حدود ۲۰ سالگی به اوج خود می‌رسد. این عارضه در بین افراد بالای ۵۰ سال شیوع کمتری دارد.

4. پوست چرب:

افرادی که پوست چرب دارند اغلب مستعد شوره سر هستند. دلیل این مشکل مخمری به نام مالاسزیا است. این مخمر از چربی روی پوست سر تغذیه می‌کند. بدن بعضی افراد تجزیه چربی پوست را به عنوان یک عامل تحریک کننده در نظر می‌گیرند. بنابراین پوست سر با افزایش سرعت تجدید سلول‌ها واکنش نشان می‌دهد و این واکنش باعث ایجاد شوره سر می‌شود. درواقع برای کسانی که شوره سر ندارند، یک ماه کامل طول می‌کشد تا سلول‌های جدید پوست روی پوست سر بالغ شوند، بمیرند و از بین بروند. اما برای کسانی که شوره سر دارند، این فرآیند تنها طی دو تا هفت روز کامل می‌شود.

5. جنسیت:

مردان به دلیل هورمون‌های مردانه‌ای که دارند، بیشتر مستعد ابتلا به شوره سر هستند.  در واقع هورمون تستوسترون که در مردان بیشتر از زنان است، پوست سر را چرب کرده و به عاملی برای شوره تبدیل می‌شود.

6. بیماری‌های خودایمنی:

افراد مبتلا به هپاتیت، اچ‌آی‌وی یا دیگر اختلالات مربوط به سیستم ایمنی نیز، مستعد شوره سر هستند. 

7. پسوریازیس:

پسوریازیس پوست سر، یک بیماری پوستی مزمن است که باعث پوسته پوسته شدن، التهاب و قرمزی پوست سر می‌شود. این بیماری نتیجه یک نقص در سیستم ایمنی است که در آن پوست، سلول‌های زیادی تولید کرده و چرخه دفع سلول‌های مرده سرعت پیدا می‌کند.

8. اگزما:

افراد مبتلا به اگزمای پوست سر معمولاً، بثوراتی قرمز و تحریک‌پذیر دارند که اتفاقا پوسته نیز تولید می‌کند. علت اصلی این وضعیت تغییر در ژن‌های فرد است که توانایی پوست را برای محافظت در برابر باکتری‌ها، آلرژن‌ها و سایر محرک‌های مؤثر بر پوست کاهش می‌‌دهد.

9. مالاسزیا:

وجود یک قارچ مخمر به نام مالاسزیا، می‌تواند همان علتی باشد که شما را به شوره سر دچار کرده است. این قارچ در بزرگسالی به وجود آمده و دوست دارد از چربی پوست سر تغذیه کند.

10. خشکی پوست:

اگر هوای سرد زمستانی پوست شما را خشک می‌کند، پس خشکی پوست ممکن است همان دلیل شوره سر شما باشد. در این شرایط پوسته‌ها معمولا کوچکتر و دارای چربی کمتر هستند.

11. بیماری‌های عصبی:

بعضی از بیماری‌های عصبی به زمینه‌ای برای تولید پوسته سر تبدیل می‌شوند. آسیب‌های مغزی تروماتیک، صرع و پارکینسون از این جمله هستند. بیماری‌هایی مانند پارکینسون بر سیستم عصبی مرکزی تأثیر می‌گذارد و احتمال ابتلا به شوره سر را بیشتر می‌کند.

عادت‌هایی که عامل شوره سر هستند

جدای از علت‌هایی که در بالا نام بردیم، تقریباً هر کسی ممکن است به شوره سر مبتلا شود. اما داشتن عادت‌های زیر، شما را مستعد شوره خواهد کرد:

شستشوی بیش از حد موها:

به خصوص برای کسانی که در معرض خطر شوره سر هستند، شستشوی مکرر موها می‌تواند وضعیت را بدتر کند.

عدم مصرف چربی‌های سالم:

چربی‌های سالم مانند اسیدهای چرب امگا ۳ که در ماهی سالمون، ماهی تن و ماهی خال مخالی وجود دارد، به تنظیم تولید چربی روی پوست سر کمک می‌کند. کمبود این مواد باعث اختلال در چربی پوست سر و شوره می‌شود.

عدم تامین ویتامین د:

کمبود این عنصر باعث افزایش تولید مخمر در پوست سر می‌شود. در نتیجه دوره‌های کوتاه‌مدت آفتاب گرفتن، می‌تواند به کاهش تولید مخمر در پوست سر کمک کند. البته دقت داشته باشید که لازم است از قرار گرفتن در معرض مستقیم خورشید خودداری کنید، زیرا پوست سر شما به ویژه به نور خورشید حساس است.

استفاده بیش از حد از محصولات مو:

ژل‌های حالت‌دهنده، اسپری‌ها، نرم‌کننده‌ها و مواردی از این دست می‌توانند روی مو و پوست سر تجمع کرده و باعث افزایش چربی و شوره سر ناشی از آن شوند.

راه درمان شوره سر بر اساس علت آن

راه‌های مختلفی برای کنترل و درمان شوره سر وجود دارد. یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای کنترل شوره سر استفاده از شامپوها است. انواع مختلف شامپو شوره سر عبارتند از:

1. شامپوی ملایم بدون نیاز به نسخه:

اولین کاری که برای درمان شوره سر توصیه می‌شود، شستشوی منظم موها با استفاده از یک شامپوی ملایم است.

2. شامپوهای پیریتیون روی:

این شامپوهای شوره سر حاوی ماده‌ای به نام پیریتیون روی هستند که هم ضد قارچ و هم ضدباکتری است‌.

3. شامپوهای اسید سالیسیلیک:

این شامپوها تولید پوسته اضافه را کنترل می‌کند.

4. شامپوهای کتوکونازول:

این شامپوها بر روی از بین بردن هر گونه قارچی که روی پوست سر زندگی می‌کند، تمرکز دارد.

5. شامپوهای سولفید سلنیوم:

این شامپوها حاوی یک ماده ضد قارچ هستند که به رها شدن شما از شر هر گونه قارچ پوست سر کمک می‌کند.

توجه داشته باشید که شامپوها تنها یک راه درمان شوره سر هستند. راه‌های طبیعی و موثرتری نیز برای از بین بردن شوره وجود دارد. درضمن از آنجاییکه تقریبا ۵۰ درصد از جمعیت جهان با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند، دانستن روش‌های درمان طبیعی شوره سر می‌تواند برای هر کسی ضروری باشد.