بی‌خوابی یکی از مشکلاتی است که افراد زیادی از آن رنج می‌برند و این درحالیست که کمبود برخی از مواد مغذی می‌تواند زمینه‌ساز آن باشد؛ سبک تغذیه بر جنبه‌های مختلف سلامت تاثیر دارد و از همین رو کمبود بعضی ریزمغذی‌ها می‌تواند زمینه‌ساز مشکلات متعددی شود.
در این زمینه گاه بعضی از اختلالات جسمی یا روانی ممکن است غیرمرتبط با تغذیه به‌نظر برسد که مانع از روند بهبود خواهد بود. "بی‌خوابی" از جمله این اختلالات است که کمبود بعضی از املاح و ویتامین‌ها می‌تواند عامل بروز یا تشدید آن شود.
ویتامین B۱۲
واقعیت این است که ارتباط مستقیم بین اختلالات خواب و کمبود ویتامین B۱۲ هنوز مورد مطالعه است و در حال‌حاضر مطالعات نشان می‌دهد که این ارتباط می‌تواند ناشی از ایجاد افسردگی در نتیجه کمبود این ویتامین باشد و زمینه‌ساز دوره‌های شدید بی‌خوابی می‌شود. یکی از فرضیه‌های بسیار جدی این است که کمبود ویتامین B۱۲ می‌تواند علائم افسردگی را تشدید کند. در صورتی‌که بی‌خوابی با چنین علائمی همراه است توصیه می‌شود حتما با پزشک مشورت کنید تا روند درمان به درستی انجام شود. این نکته به خصوص در مورد افرادی که سبک تغذیه گیاهخواری دارند بسیار اهمیت دارد.
ویتامین D
کمبود ویتامین D در بسیاری موارد ناشی از عدم حضور کافی در معرض نور خورشید است. زمانی که سطح این ویتامین در بدن کم می‌شود، یکی از تظاهرات به شکل اختلالات خواب خواهد بود. البته به نظر می‌رسد بالا بودن غیرطبیعی این ویتامین نیز می‌تواند با چنین مشکلی همراه باشد؛ به طوری که محققان تاکید دارند این حالت در بروز خواب آلودگی طی روز نقش دارد. بعضی از مطالعات نیز حاکی از آن است که هرچه بدن مقدار کمتری ویتامین D دریافت کند، روند به خواب رفتن مشکل‌تر است. مصرف مکمل‌های ویتامین D و حداقل ۲۰ دقیقه حضور در معرض نور خورشید برای تامین این ویتامین کفایت می‌کند.
آهن
کم‌خونی فقر آهن با علائم مختلفی همراه است. اولین نکته در مورد کم‌خونی فقر آهن اینکه فرد مستعد ابتلا به سندروم پاهای بی قرار می‌شود و در نتیجه بر کیفیت خواب تاثیر جدی دارد. زمانی که آهن بدن کافی نباشد، بدن نمی‌تواند اسیدآمینه‌ای به نام تریپتوفان را که برای تولید ملاتونین و سروتونین ضروری است، بسازد.
سروتونین تاثیر مستقیم بر خلق‌وخو، قدرت شناختی و رفتار همچنین کیفیت خواب دارد و ملاتونین نیز نقش اساسی در تنظیم سیکل خواب دارد. از همین رو کمبود آهن زمینه‌ساز اختلالات خواب می‌شود. مصرف گوشت قرمز و جگر بهترین خوراکی‌ها برای تامین نیاز آهن بدن هستند که بهتر است در کنار منابع آهن، خوراکی‌های حاوی ویتامین C مانند پرتقال میل شود تا جذب آهن تسهیل شود.
منیزیوم
بنابر اعلام دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، منیزیوم به تنظیم ریتم شبانه روز بدن کمک می‌کند و نقش مهمی در روند خواب و بیداری دارد. مطالعات بسیاری نشان می‌دهد که منیزیوم به شل شدن عضلات کمک کرده و خواب عمیق را تسهیل می‌کند. علاوه بر این، منیزیوم در تولید ملاتونین و ناقل عصبی به نام گابا نقش دارد و روند خوابیدن هنگام تاریکی شب را در مغز تسهیل می‌کند.
