دیده شده است که افراد با کوله پشتی به منزل متقاضی مراجعه می‌کنند و به صورت اقساطی برای آنها تزریق ژل و بوتاکس انجام می‌دهند و کسی هم از آنها سؤال نمی‌کند که از کجا مدرک گرفتید؟ گاهی نیز پای پزشکان قلابی در میان است، مثل پزشکی قلابی در غرب تهران که با فریب ۶۰ بیمار آنها را زیر تیغ جراحی زیبایی برد، اما بیمارانش با بروز عوارض از او شکایت کردند.
از اوایل خرداد سال گذشته چهار پرونده مشابه در پلیس آگاهی تهران با موضوع پزشک قلابی مطرح و رسیدگی به موضوع در دستور کار تیمی از کارآگاهان پایگاه یکم پلیس آگاهی تهران قرار گرفت. بر اساس اظهارات شاکیان که چند خانم و آقا بودند، مشخص شد مردی به نام اشکان با جعل عنوان پزشک، خود را متخصص ارولوژی معرفی و با جراحی پلاستیک گوش، بینی، کاشت مو و ابرو منجر به خونریزی شدید در محل جراحی می‌شده است.
به گزارش فارس، پس از هماهنگی‌های قضایی متهم که قصد جراحی بیماری در محل کلینیک را داشت، بازداشت شد. در تحقیقات پلیسی مشخص شد جراح قلابی سه سابقه کیفری در خصوص جعل و کلاهبرداری دارد و تاکنون۶۰ عمل جراحی انجام داده است. در بازرسی از کلینیک متهم ۹۴ مهر قلابی مربوط به دانشگاه شهید بهشتی، قوه قضاییه، نظام پزشکی و یک قبضه اسلحه و هشت تیر جنگی کشف شد!
این یک ماجرای واقعی از دخالت غیرپزشکان در امور پزشکی و خصوصا امور زیبایی است که امروز در بین مردم طرفداران زیادی پیدا کرده و همین موضوع باعث شده از آرایشگر گرفته تا جراح قلب هم روی به ارائه خدمات جراحی زیبایی بیاورند تا در از این آشفته بازار پولی به جیب بزنند بدون اینکه سلامت جسمی و روانی بیمار برایشان اهمیت داشته باشد. در همین راستا و برای بررسی وضعیت بازار جراحی و ارائه خدمات زیبایی با دکتر پروانه ساکت متخصص پوست و عضو انجمن متخصصین پوست ایران گفتگو کردیم، در ادامه مشروح این پرسش و پاسخ را می‌خوانید:
خانم دکتر به عنوان اولین سوال لطفا بفرمایید چرا طی سال‌های اخیر اقبال به امور زیبایی در کشور ما افزایش چندین برابری داشته است؟
این امر در سراسر جهان اتفاق افتاده است تکنولوژی در سال‌های اخیر کمک زیادی به اقدامات زیبایی کرده است. روش‌های زیبایی بسیار متنوع شده و روش‌های کم خطرتری ابداع شده است. البته نقش ارتباطات را به عنوان امری مهم نباید نادیده گرفت. شما در هر لحظه می‌توانید چهره یکدیگر را در موبایل‌ها ببینید و با تمام دوستان و فامیل از دور و نزدیک روبرو بشوید.
به خصوص در دوران کووید که مردم در خانه‌ها نشسته بودند و ارتباطات و جلسات تلفنی بود افراد بیشتر صورت خود و دیگران را در گوشی‌ها و لپ تاپ‌ها می‌دیدند و این آمار بعد از کرونا در دنیا بالاتر رفت. از سویی دیگر سرمایه‌گذاران وارد این بازار شده‌اند و سرمایه‌های هنگفتی را به این حیطه وارد کردند.
آنها کلینیک‌های لوکس و دستگاه‌های گران قیمت خریداری می‌کنند و این سود باید به سرمایه‌گذار برگردد. از همین سو سرمایه‌گذار برای بازگشت سرمایه اقدام به تبلیغات اغوا‌کننده می‌کند و این تبلیغات به کمک آنها می‌آید تا اقدامات زیبایی را به صورت نیاز ضروری به افراد جامعه معرفی کنند تا افراد احساس کنند که باید برای پذیرفته شدن و دوست داشته شدن باید زیباتر باشند.
تخفیفات دقیقه نودی برای اغوای مردم
این تبلیغات از راه‌های مختلفی، چون تلویزیون و شبکه‌های مجازی پخش می‌شود. جایی که مردم بطور ۲۴ ساعته با آن تماس دارند، تبلیغات هم علم بسیار پیشرفته‌ای شده و به شکلی عرضه می‌شود که مردم پس از دیدن دائم آن احساس نیاز کاذبی می‌کنند که گویا اعضای صورت و بدن آنها دچار عیب و ایراد است و برای اینکه بدون نقص باشند باید راهی برای بهبودی بیابند؛ و دیگر اینکه به رده‌های سنی بسیار پایین‌تر هم رسیده است.
تبلیغات به شکلی عرضه می‌شود که مردم پس از دیدن دائم آن احساس نیاز کاذب کنند که گویا اعضای صورت و بدن آنها دچار عیب و ایراد است و برای اینکه بدون نقص باشند باید عمل زیبایی کنند
متأسفانه این تبلیغات فقط به شبکه‌های اجتماعی محدود نمی‌شود و حجم انبوه پیامک‌های تبلیغاتی نیز برای مردم ارسال می‌شود. فرم دیگر آن گذاشتن تخفیف‌های غیر معمول و متأسفانه از طریق تلفن موبایل و در ایران فرستادن این آگهی‌ها به گوشی‌های شخصی است. رؤیت پیامک و تعیین وقت‌های دقیقه آخر افراد را به عجله می‌اندازد که تا دیر نشده و تخفیف برداشته نشده است بدون اینکه تحقیق کافی انجام داده باشند به تصمیمات سریع دست بزنند.
زیبایی کفش و لباس نیست که سریع آن را عوض کنیم!
شما معتقد هستید که تبلیغات باعث ایجاد نیاز القایی به افرادی می‌شود که نیازی به امور زیبایی ندارند؟
قطعاً مانند هر تبلیغ دیگری منجر خواهد شد تا افراد به این کار ترغیب شوند. همه تولید‌کنندگان تولید خود را با تبلیغات به جامعه معرفی می‌کنند و تولید خود را بالا می‌برند. اینجا بحث بر سر کفش و لباس نیست. کالایی که به فروش می‌رود زیبایی است که بطور مستقیم با سلامت بدنی و روانی و اجتماعی سر و کار دارد لباس نیست که اگر دوست نداشتیم آن را به فرد دیگری بدهیم. این تغییرات همیشه با ما همراه است و، چون تغییر جسمی است همیشه قابل اصلاح نیست. پس باید بسیار در مورد آن تحقیق و مطالعه کرد تا مانند بسیاری مجبور به ترک حضور در اجتماعات بعلت آسیب زیاد نشویم.
بسیاری از کلینیک‌های زیبایی با هزینه بسیار پایین اقدام به انجام اعمال زیبایی می‌کنند و مردم نیز به دلیل احساس نیاز به سمت این کلینیک‌ها هجوم می‌برند بدون اینکه توجه داشته باشند عمل زیبایی آنها توسط مواد و تجهیزات بی‌کیفیت و افراد غیر متخصص انجام می‌شود. عوارض این جراحی‌ها بعداً و با گذشت زمان خود را نشان می‌دهد، حتماً مردم متوجه باشند که آیا سرویس کامل و درستی دریافت می‌کنند. برای شخص سرمایه‌گذار و سودجو اهمیتی ندارد که خدمت خوب و با کیفیت به بیمار ارائه دهد بلکه برای او بازگشت پول و سود سرمایه مهم است.
زیبایی اگر با سلامتی همراه باشد با ارزش است. امر سلامت هم مربوط به پزشکی است. به فرد غیر پزشک و یا پزشکی که علم و دانش روش‌های زیبایی و جراحی را ندارد نباید اجازه داد که در این امر تخصصی دخالت کند.
ظاهر نازیبا و مرگ؛ دستاورد دخالت در امور پزشکی
خانم دکتر مگر حوزه زیبایی چقدر برای سرمایه‌گذار سودآور است که برخی اقدام به تأسیس کلینیک‌های زنجیره‌ای می‌کنند؟
این حوزه به قدری سودآور هستند که هر روز شاهد تأسیس کلینیک زیبایی جدید هستیم و صاحبان حرفه‌های مختلف به دخالت در آن روی آورده‌اند. پزشکان در این حوزه بسیار کم فعال هستند. یک پزشک دوران طولانی تحصیل را می‌گذراند و پس از فارغ التحصیلی تقریباً به سن ۳۷ سالگی می‌رسد و حالا این پزشک نه سرمایه تأسیس مطب زیبایی دارد نه سرمایه خرید دستگاه‌های گران قیمت؛ بنابراین به صورت بخش کوچکی از این سرمایه در می‌اید و به سهم کوچکی از این سرمایه‌گذاری در اختیار او است. سرمایه‌گذاران به و نقش او در کنترل این بخش که باید اصلی و اساسی باشد کمرنگ می‌شود.
در بسیاری از این کلینیک‌ها، پزشکی مشغول به فعالیت نیست و فقط جواز او به دیوار آویخته است و پزشک در آنجا مشغول به کار نیست
سلامت مردم بر زیبایی اولویت دارد و بخش‌های درگیر باید کنترل و نظارت اساسی بر آن داشته باشند. در بسیاری از این کلینیک‌ها پزشکی مشغول به فعالیت نیست و فقط جواز او به دیوار اویخته است و بسیاری حتی به آن هم نیاز ندارند و شخصی که تخصص و مهارت لازم را داشته باشد در این کلینیک‌ها فعالیت نمی‌کند. این افراد غیر متخصص حتی توانایی بهبود عوارض عمل را ندارند. بعنوان مثال در استفاده از لیزر‌ها متأسفانه برخی افراد نحوه انتخاب لیزر مناسب و کاربرد ان را نمی‌دانند. در نتیجه فرد دچار عوارض مانند ظاهر نازیبا و نا متناسب و یا حتی مرگ می‌شوند.
به هر صورت حوزه زیبایی بازاری است که می‌توان هر روز آن را گسترش داد و افراد سودجو برای اینکه این روش‌ها را از حوزه پزشکی خارج کنند و از سلامت جدا کنند دایم کلمه زیبا جو را بکار ببرند بطوری که آن را در هر محلی مانند آرایشگاه و مراکز کاملاً غیر تخصصی بتوان انجام داد.
آن روی سکه تبلیغات زیبایی
خانم دکتر متأسفانه شاهد ورود سلبریتی‌ها به این حوزه هستیم؛ آیا تبلیغات سلبریتی‌ها قابل اعتماد است؟
کار سلبریتی در دنیا جمع کردن مخاطب است و هرکاری برای جمع کردن فالوور انجام می‌دهد و اقدامات زیبایی را طوری نشان می‌دهند که این کار بسیار خوب است و از نکات منفی حرفی به زبان نمی‌آورند و مردمی که این تبلیغات را می‌بینند آن روی سکه و عوارض غیر قابل جبران را نمی‌بینند. زندگی سلبریتی‌ها را در حد سرگرمی ممکن است دنبال کنید، ولی نباید در تمام امور بخصوص سلامت به آنها به عنوان الگوی زندگی نگاه کرد. اطلاعاتی که از سوی سلبریتی ارائه می‌شود ناقص است و جنبه‌های جذاب آن در معرض دید شماست.
حوزه طب و طبابت خاص پزشکان است و حوزه زیبایی جای متخصصینی که در ان زمینه اموزش دیده‌اند. نمی‌توان با دوره چند روزه در زمینه زیبایی مهارت یافت. فردی که حرفه دیگری دارد و به دلیل آن حرفه معروف شده است نمی‌تواند به یکباره به متخصص روش‌های جراحی و زیبایی تبدیل بشود. متأسفانه این بازار آشفته بدون نظارت و سودآور دارد تمام حرفه‌ها را به خود جلب می‌کند و این امر در پزشکی هم باعث شده است سایر تخصص‌ها رشته خود را ر‌ها کنند و وارد کار زیبایی بشوند.
با گذارندن دوره‌های چند روزه می‌توان پزشک زیبایی شد؟!
هیچ جای دنیا با برگزاری دوره چند روزه و خرید دستگاه در امور زیبایی دخالت نمی‌کنند، در کشور‌های پیشرفته دنیا حداقل باید دو سال دوره برگزار شود و امتحانات مختلف پشت سر گذاشته شود تا از بعضی دستگاه‌ها فقط استفاده کنید و روش‌های کاملاً غیر تهاجمی را بکار ببرید. کار تزریق کردن و جراحی و لیزر‌های تهاجمی کاملاً محدود به متخصصین است، اما در کشور ما سودجویان دوره دو روزه برگزار می‌کنند و مدرکی می‌دهند که از نظر وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی بی‌ارزش است. این مدارک در ایران حتی اگر در خارج از ایران گرفته شوند مورد تأیید قانونی نیستند. اما متأسفانه در کشور ما نظارتی بر این دوره‌ها نیست.
کوله پشتی تزریق ژل و بوتاکس
آیا جریمه افراد و کلینیک‌های متخلف بازدارنده است؟
در حد محدودی بله. هر روز بسیاری از این کلینیک‌های غیر قانونی بسته می‌شوند، ولی سرعت رشد کلینیک‌های جدید بیشتر است. یا تذکر داده می‌شود و یا مبلغ جزئی جریمه می‌شوند و یا بعضی از مراکزی که پلمپ می‌شوند از راه‌هایی مجدداً باز می‌شوند. دانشگاه‌ها و وزارت بهداشت در این زمینه فعالیت و قدرت اجرایی مؤثر ندارند. به نسبت زیادی این کلینیک‌های غیر مجاز و حتی کار در مراکز غیر پزشکی و یا حتی منازل قادر به کنترل نیستند. وقتی خلافکار ببیند که بر کار او نظارت نیست به راحتی کار خود را ادامه می‌دهد.
دیده شده است که افراد با کوله پشتی به منزل متقاضی مراجعه می‌کنند و به صورت اقساطی برای آنها تزریق ژل و بوتاکس انجام می‌دهند و کسی هم از آنها سؤال نمی‌کند که از کجا مدرک گرفتید؟ از نظر انجمن متخصصین پوست ایران بعنوان نمایندگان متخصصین پوست کار تزریقات زیبایی و لیزر و بعضی جراحی‌ها فقط در حیطه متخصص پوست است.
آنها چهار سال در بیمارستان‌های دانشگاهی تحت نظر اساتید دوره دیده‌اند و بعلت اطلاعات علمی کافی بسیار محافظه کار هستند و در انتخاب بیمار و انتخاب دستگاه و موارد مصرفی دقت کافی دارند و قادر به درمان عوارض احتمالی هستند. ما نمی‌خواهیم در مطب متخصصین پوست هر روز بیمارانی مراجعه کنند که بعلت عوارض در نهایت ناچار هستند از ما کمک بخواهند. آنها هزینه‌های زیاد مادی پرداخته‌اند و از آسیب‌های روانی رنج می‌برند و اگر جلوی این خلاف‌ها گرفته می‌شد این بیماران ناچار به پرداخت هزینه‌های اضافی برای از بین بردن این عوارض و یا از بین بردن اثر دارو‌ها نبودند.
وقتی جراح قلب، اورولوژیست و متخصص داخلی هم کار زیبایی می‌کند!
خانم دکتر بار‌ها در اخبار شنیده‌ایم که متخصصین رشته‌های دیگر هم به این حوزه وارد شده‌اند این موضوع را تأیید می‌کنید؟
متأسفانه تعرفه‌های پزشکی پایین است و از سویی وزارت بهداشت برنامه‌ای برای به کار‌گیری هزاران پزشک عمومی ندارد از همین رو بیشتر آنها که افرادی باسواد و هدفمند هستند با درامد‌های پایین به درمان بیماران مشغول هستند. عده زیادی به کار‌های زیبایی روی آورده‌اند در حالی که در دوران پزشکی عمومی هیچ آموزشی در این زمینه ندیده‌اند و دوران چند روزه‌ای را گذرانده‌اند. کار زیبایی حتی متخصصین دیگر را هم تدریجاً به این حوزه کشانده است.
حتی می‌بینیم که جراح قلب، اورولوژیست و متخصص داخلی و عفونی و زنان که تخصص‌های مورد نیاز جامعه هستند هم کار زیبایی انجام می‌دهند
جراحان و متخصصین اورژانس و بیهوشی حتی می‌بینیم که جراح قلب، اورولوژیست و متخصص داخلی و عفونی و زنان که تخصص‌های مورد نیاز جامعه هستند هم کار زیبایی انجام می‌دهند. ادامه این امر باعث از دست رفتن دوران تخصصی که گذرانده‌اند و کمبود این تخصص‌ها در جامعه خواهد بود.
تعرفه‌های پزشکی باید اصلاح شود و پزشکان عمومی بعنوان پزشکان خانواده خط اول مراجعه همه بیماران باشند و آنان باید تعیین کنند بیماران آیا لازم دارند به متخصص مراجعه کنند و در صورت نیاز متخصص را انتخاب کرده و ارجاع کنند. بیشتر بیماران در نزد پزشک عمومی درمان می‌شوند و نیاز نیست مطب‌های بعضی از متخصصین اینقدر شلوغ باشد. قوانین و بخشنامه‌های زیادی در جهت کنترل متخلفین وجود دارد، ولی در مرحله اجرا ناموفق مانده‌اند.
وزارت بهداشت برای پزشکان عمومی برنامه ندارد
دلیل ورود زیاد پزشکان عمومی به حوزه زیبایی چیست؟ این امر دخالت در کار متخصص نیست؟
ماجرای ورود پزشکان عمومی به حیطه زیبایی بسیار پیچیده است و ما نمی‌خواهیم روی این موضوع انگشت بگذاریم، درحال حاضر همانطور که گفتم ده‌ها هزار پزشک عمومی داریم و وزارت بهداشت برای جذب آنها هیچ برنامه‌ای ندارد و اگر بخواهند در شهر‌های دور هم خدمت کنند باید با مبالغ بسیار کم فعال باشند. تعدادی از این افراد ترجیح می‌دهند در حیطه زیبایی ورود کنند و سایر متخصصین وقتی می‌بینند که یک پزشک عمومی درآمد هنگفتی دارد مدرک تخصصی را به کناری گذاشته و به این سمت سوق پیدا می‌کنند.
دانشجویانی که زیبایی کار شدند
درحال حاضر وضعیت کشور ما و تبلیغات زیاد بازار زیبایی باعث خواهد شد تا در آینده بسیاری از تخصص‌ها به این سمت شیفت کنند و اگر برای پزشکان فارغ التحصیل فکری اساسی نشود با کمبود متخصص مواجه می‌شویم و رشته‌های تخصصی خالی خواهد ماند. امروز دانشجویان پزشکی در سال دو و سه مشغول کار در کلینیک می‌شوند و دانشجویی که بیرون ساعت‌ها کار می‌کند حتی فرصت درس خواندن هم ندارد. اگر قرار باشد دانشجو کار زیبایی کند چیزی یاد نمی‌گیرد و برخی از آنها اعلام می‌کنند به صرفه نیست که صبر کنیم تا دوران پزشکی را تمام کنیم و از الان کار زیبایی می‌کنیم و بعد از فارغ التحصیلی کلینیک راه‌اندازی می‌کنیم و وجود چنین تفکری برای طب و طبابت فاجعه آمیز است.
بیشترین تقاضای امور زیبایی شامل چه اقداماتی است؟
لیزر، کاشت مو، تزریق ژل، تزریق بوتاکس و تزریق چربی در صورت در حوزه تخصصی پوست از مواردی است که بیشترین تقاضا را دارد.
چرا برخی اعمال زیبایی با قیمت خیلی پایین عرضه می‌شوند؟
بسیاری از محصولاتی که بصورت تزریقی استفاده می‌شود کالای قاچاق و خارج از کنترل سازمان‌های مسئول و بی‌کیفیت هستند. به همین دلیل غیر متخصصین با استفاده از این‌ها می‌توانند قیمت‌های بسیار پایین‌تری را در مقایسه با متخصصین پوست که دقت بیشتری در انتخاب دارو داشته و از عوارض استفاده از این محصولات ناشناخته دچار ترس و نگرانی هستند پیشنهاد کنند. هر ارزانی بی‌علت نیست. متأسفانه نظارتی بر کالا‌های قاچاق که کیفیت سلامت مردم را تنزل داده است و مقابله با وارد‌کنندگان آنها وجود ندارد و ما همیشه نگران هستیم که دارویی که به عنوان اصل به ما معرفی می‌شود تقلبی باشد.
