یک ساختمان مسکونی هفتادساله با ظاهری نه چندان دلپذیر، چگونه میتواند به یک محیط فرهنگی آرام‌بخش و خوشایند تبدیل شود؟ پروژۀ بازسازی «خانۀ ۱۳۳۰» در شهر مهاباد پاسخی درخشان به این پرسش است.
ساختمان موسوم به «خانۀ ۱۳۳۰» در شهر مهاباد استان آذربایجان غربی، نمونه‌ای تماشایی و چشم‌نواز از یک پروژۀ بازسازی است که محیطی کهنه و پر از زوایای ناخوشایند و دل‌آزار را به یک فضای آرام‌بخش، زیبا و مدرن تبدیل کرده است. این پروژه توانست در سال ۱۴۰۰ رتبۀ سوم «جایزۀ معمار» را در بخش «بازسازی» کسب کند.
به گزارش فرادید، این ساختمان به مدت ۷۰ سال کاربردی مسکونی داشت و در طول این هفت دهه مالکان مختلف بنا بر نیاز‌های خودشان تغییراتی را در ساختار بنا ایجاد کرده بودند. اما مالک جدید خانه خانمی بود که می‌خواست آن را به فضایی کاملا متفاوت تبدیل کند و کاربری آن را نیز از خانۀ مسکونی به کافه و گالری تغییر دهد.
نکتۀ قابل توجه در اجرای پروژه این است که چگونه برخی از همان فضا‌های موجود ساختمان مثل پلکان و دالان و زیرزمین، با حفظ حالت کلی قبلی، طوری تغییر یافته‌اند که کاملا حال و هوای جدیدی پیدا کرده و با کاربری تازۀ ساختمان تناسب داشته باشند.
این پروژه در ضمن اینکه جلوه‌ای مدرن به ساختمان بخشیده، از عناصری سنتی و ساده در ساخت بنا سود برده که علاوه بر کاهش هزینه‌ها، اشاراتی به حال و هوای فرهنگ سنتی مهاباد را نیز در ساختمان ایجاد کرده‌اند. از جملۀ این عناصر می‌توان به سقف‌های تیرچوبی اشاره کرد که تضاد خوشایندی را در فضای داخلی بنا شکل داده‌اند.
پیش از این، کافه‌ها در شهر مهاباد عمدتا فضا‌هایی مردانه بوده‌اند، اما این پروژه تلاش کرده تا فضایی لطیف و فرهنگی خلق کند که بتواند محلی آرام و دارای احساس ایمنی برای حضور زنان باشد. تبدیل بخشی از پروژه به یک گالری این امکان را فراهم آورده که زنان هنرمند این مکان را محلی برای عرضۀ فعالیت‌هایشان ببینند و بتوانند در آنجا با یکدیگر تعامل و ارتباط داشته باشند.
