اگرچه کیفیت پایین ورزشگاه آزادی و مشکلات عدیده اش بر کسی پوشیده نیست، اما مشخص نیست چرا بعد از چند بار بازسازی و صرف هزینه‌های قابل توجه، مشکلات ورزشگاه حل نشده است.
قرار است یک ورزشگاه جدید در تهران ساخته شود که در نوع خود اتفاق خوبی است، اما حالا این سوال نیز مطرح شده که چرا ورزشگاه‌های قدیمی ما با عمر حدود ۵۰ سال، مانند ورزشگاه‌های ۱۰۰ ساله اروپا، به طور اصولی بازسازی نمی‌شوند و قابل استفاده نیستند؟
به گزارش تجارت‌نیوز، بر خلاف تعداد زیاد ورزشگاه‌های ۱۰۰ ساله اروپا، در چند دهه اخیر ورزشگاه‌های زیادی در تهران به نوبت از رده خارج شدند؛ از ورزشگاه شیرودی گرفته تا تختی و حالا ظاهرا نوبت به ورزشگاه آزادی رسیده که به دوران بازنشستگی برسد و کمتر مورد استفاده قرار بگیرد؛ آن هم در حالی که ورزشگاه‌های اروپا با عمر بیش از صد سال هنوز فعالند.
اگرچه کیفیت پایین ورزشگاه آزادی و مشکلات عدیده اش بر کسی پوشیده نیست، اما مشخص نیست چرا بعد از چند بار بازسازی و صرف هزینه‌های قابل توجه، مشکلات ورزشگاه حل نشده است.
با دستور ابراهیم رئیسی قرار است یک ورزشگاه مدرن در تهران ساخته شود که با توجه به ساخت ورزشگاه‌های مدرن در کشور‌های مختلف قطعا اتفاق خوبی است چرا که در تمام استان‌های کشور خصوصا شهر‌های فوتبال‌خیز نیاز به ورزشگاه‌های پیشرفته داریم، اما آیا با یک ورزشگاه مدرن، مشکلات تیم ملی و تیم‌های باشگاهی تهران حل می‌شود؟
اگرچه آزادی ورزشگاهی قدیمی (سال ساخت: ۱۳۵۰) به شمار می‌رود، اما در حال حاضر بسیاری از ورزشگاه‌ها در اروپا با قدمتی بیشتر از آزادی (تا دو برابر) به طور کامل بازسازی شده‌اند و از مسابقات مختلف میزبانی میکنند و از نظر کیفیت، تفاوت چندانی با ورزشگاه‌های تازه تاسیس ندارند. ضمن اینکه نباید فراموش کرد برخی ورزشگاه‌ها به خاطر مسابقات مهمی که طی سال‌های متمادی در آنها برگزار شده است، تبدیل به یک مکان تاریخی و ملی شده‌اند و حفظ آنها اهمیت بالایی دارد. به همین دلیل است که به ندرت ورزشگاه‌های خاطره‌ساز قدیمی از رده خارج می‌شوند.
ورزشگاه تختی نیز که برای بازی‌های آسیایی ۱۹۷۴ ساخته و در سال ۱۳۵۶ شمسی افتتاح شد، به عنوان یکی از زیباترین و تا حدی قدیمی‌ترین ورزشگاه‌های ایران مدت زیادی است که مورد استفاده قرار نگرفته. در حالی که با توجه به ظاهر منحصر به فردی که دارد، می‌تواند گزینه مناسبی برای استفاده در سطح اول فوتبال ایران باشد. اما به نظر می‌رسد بی‌توجهی به بازسازی اصولی، این ورزشگاه‌های خاطره‌انگیز، آنها را یکی یکی از رده خارج می‌کند.
در ادامه به برخی از ورزشگاه‌های قدیمی در کشور‌های مختلف اروپا که بعد از بازسازی همچنان در حال استفاده در سطح حرفه‌ای هستند، اشاره می‌کنیم؛ ورزشگاه‌هایی با قدمت صد سال! (برخی از آنها ممکن است کمی بیشتر یا کمتر از ۱۰۰ سال عمر داشته باشند.)
عنوان قدیمی‌ترین ورزشگاه جهان که هنوز در اختیار یک تیم حرفه‌ای در سطح اول جهان است، به «برامال لین» اختصاص دارد که ورزشگاه تیم شفیلد یونایتد انگلیس به شمار می‌رود. یک ورزشگاه ۳۳ هزار نفری که در سال ۱۸۵۵ ساخته شد و در حال حاضر ۱۶۸ سال سن دارد و همچنان میزبان مسابقات حرفه‌ای است. همین حالا بازی‌های شفیلد در لیگ برتر انگلیس در این ورزشگاه برگزار می‌شود.
همه این‌ها در حالی است که با نگاهی به تصاویر این ورزشگاه امکان ندارد متوجه قدمت آن شوید! البته قدمت ورزشگاه سندی گیت (۱۸۰۴) بیشتر است، اما اگرچه هنوز یک ورزشگاه فوتبال است، اما با گنجایش ۷۰۰ نفری، بیشتر یک زمین فوتبال محسوب می‌شود نه ورزشگاه و در اختیار تیم هالام اف. سی (دومین تیم قدیمی جهان بعد از شفیلد) قرار دارد، تیمی که در سال ۱۸۵۰ به طور حرفه‌ای کارش را آغاز کرد و در حال حاضر در رده استانی فعال است.
قدیمی‌ترین استادیوم بین‌المللی فوتبال جهان که هنوز میزبان مسابقات بین‌المللی است «ریس کورس گراند» نام دارد. زمین آن در ابتدا از سال ۱۸۰۷ برای مسابقات کریکت و اسب دوانی استفاده می‌شد، اما در ادامه برای مسابقات فوتبال مورد استفاده قرار گرفت.
این ورزشگاه، اولین بازی خانگی ولز را در سال ۱۸۷۷ میزبانی کرده و بیش از هر زمین دیگری میزبان مسابقات بین‌المللی ولز بوده است. از سال ۱۸۶۴ نیز بازی‌های خانگی تیم راکسام در این ورزشگاه برگزار می‌شود. در سال‌های ۱۹۷۸ و ۱۹۹۹ بخش‌های جدیدی به ورزشگاه اضافه شد. در سال ۲۰۱۴ نیز بار دیگر مورد بازسازی قرار گرفت و به امکاناتی مثل سیستم آبپاش جدید، اتاق‌های رختکن جدید برای بازیکنان و مسئولان، امکانات پزشکی و درمانی، همراه با صندلی‌های نو شده برای حامیان معلول، نورافشانی بهتر و … مجهز شد.
رایان رینولدز و راب مک‌النی دو ستاره هالیوود، راکسام را در ازای تنها دو میلیون پوند در سال ۲۰۲۰ خریدند و کمک کردند این تیم پس از ۱۵ سال با قهرمانی در لیگ ملی، دوباره به لیگ حرفه‌ای فوتبال انگلیس برگردد و به سطح چهارم صعود کند.
گفته می‌شود دولت ولز قرار است برای نوسازی و افزایش ظرفیت ورزشگاه «ریس کورس گراند» ۱۷ میلیون پوند به این دو مالک هالیوودی کمک کند تا ظرفیت ورزشگاه به ۱۶ هزار تماشاگر برسد و بار دیگر برخی از بازی‌های تیم ملی ولز در آن برگزار شود.
در شهر منزفیلد انگلستان یک ورزشگاه قدیمی به نام فیلدمیل وجود دارد که نخستین بار در سال ۱۸۶۱ میزبان مسابقه رسمی فوتبال بود و البته در برخی منابع سال ساخت آن ۱۸۵۰ عنوان شده است.
نام این ورزشگاه برگرفته از یک کارخانه نساجی بزرگ در نزدیکی آن بود. این ورزشگاه ۱۰ هزار نفری از سال ۱۹۱۹ تا الان در اختیار تیم منزفیلد است، تیمی که از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶ یک مدافع دورگه ایرانی – انگلیسی به نام رایان تفضلی داشت.
بازسازی این ورزشگاه قدیمی از سال ۱۹۹۱ آغاز و برخی جایگاه‌های آن تخریب شد تا بخش‌های جدیدی ساخته شود. در نهایت در سال ۲۰۰۱ افتتاح شد و همچنان میزبان مسابقات منزفیلد در لیگ دسته دوم انگلیس (سطح چهارم) است.
این ورزشگاه ۲۳ هزار نفری در سال ۱۸۷۵ ساخته شد که ابتدا برای کریکت و راگبی مورد استفاده قرار گرفت، اما از سال ۱۸۹۰ به عنوان ورزشگاه اختصاصی تیم فوتبال پرستون نورث‌اند مورد استفاده قرار گرفته است.
دیپ دایل یکی از اولین ورزشگاه‌های انگلستان بود که از چمن مصنوعی استفاده کرد و برخی می‌گویند قدیمی‌ترین استادیوم فوتبال “مستمر استفاده شده” در جهان است. این ورزشگاه سه بار در سال‌های ۱۹۹۵, ۱۹۹۸ و ۲۰۰۱ مورد بازسازی قرار گرفت و در حال حاضر مسابقات تیم پرستون در سطح دوم فوتبال انگلیس (چمپیونشیب) در این ورزشگاه برگزار می‌شود.
یکی دیگر از ورزشگاه‌های قدیمی انگلیس مربوط به باشگاه چلسی است. ورزشگاهی ۴۱ هزار نفری که عملیات ساخت آن در سال ۱۸۷۶ آغاز و در سال ۱۸۷۷ افتتاح شد.
این ورزشگاه ۴۱ هزار نفری در سال‌های ۱۹۰۵, ۱۹۷۳, ۱۹۸۴, ۱۹۹۰ و ۱۹۹۸ مورد بازسازی قرار گرفت و البته مرحله نهایی در ۱۹ اوت ۲۰۰۱ تکمیل شد. قرار بود در سال ۲۰۱۷ ورزشگاه جدیدی جایگزین استمفوردبریج شود، اما این طرح نهایی نشد با این حال از مدتی قبل طرح ۲ میلیارد پوندی مالک جدید چلسی برای بازسازی و توسعه اساسی استمفورد بریج و افزایش ظرفیت آن به ۶۰ هزار تماشاگر تا ۲۰۳۰ کلید خورد. البته موانعی هم سر راه است از جمله خطوط راه آهن، لوله‌های آب و گاز، یک سفره آب زیرزمینی، یک قبرستان و البته عمارت‌های تاریخی سر اسوالد استول که در آن حدود ۱۰۰ کهنه سرباز و بیوه جنگ زندگی میکنند و قصد تخلیه آن را ندارند!
همانطور که تا الان متوجه شدید، بیشتر ورزشگاه‌های قدیمی فوتبال در بریتانیا ساخته شده‌اند. یکی از مشهورترین آنها آنفیلد است که بازی‌های تیم مطرح لیورپول در آن انجام می‌شود. ورزشگاهی که در سال ۱۸۸۴ ساخته شد و ابتدا تا سال ۱۸۹۱ میزبان مسابقات اورتون بود، اما از سال ۱۸۹۲ تاکنون در اختیار لیورپول است.
آنفیلد بار‌ها تحت بازسازی قرار گرفت و در حال حاضر نیز مدیران باشگاه لیورپول به دنبال افزایش ظرفیت آن از ۵۴ به ۶۱ هزار صندلی هستند. در سال ۲۰۰۲ پیشنهاد شد که باشگاه به یک استادیوم جدید در استنلی پارک مجاور منتقل شود، اما مالکان جدید لیورپول که در سال ۲۰۱۰ این باشگاه را خریدند، تاکید کردند که این اتفاق نمی‌افتد چرا که حسی که آنفیلد به لیورپول و تماشاگرانش می‌دهد در جای دیگر وجود نخواهد داشت. در نتیجه تصمیم به گسترش آنفیلد گرفته شد. بخش اول بازسازی در سال ۲۰۱۶ انجام شد و قرار بود در ۲۰۲۰ فاز دوم شروع شود که به خاطر همه‌گیری کرونا متوقف و به ۲۰۲۱ موکول شد و تا امروز پروژه ادامه دارد.
باشگاه مطرح سلتیک اسکاتلند در سال ۱۸۸۷ تاسیس و یک سال بعد ورزشگاه این باشگاه به نام سلتیک پارک افتتاح شد هر چند که حضور رسمی سلتیک برای استفاده از این ورزشگاه مربوط به سال ۱۸۹۲ است.
این استادیوم با ظرفیت ۶۰۸۳۲، بزرگترین استادیوم فوتبال در اسکاتلند و هشتمین استادیوم بزرگ در بریتانیا است. سلتیک پارک به عنوان مکانی برای بازی‌های بین‌المللی اسکاتلند و فینال‌های جام حذفی در زمانی که هامپدن پارک (افتتاح در سال ۱۹۰۳) در دسترس نبود، استفاده می‌شد و البته قبل از جنگ جهانی اول برای مسابقات دوومیدانی و دوچرخه‌سواری پیست نیز مورد استفاده قرار می‌گرفت.
این ورزشگاه ۶۰ هزار نفری از سال ۱۹۹۴ در چند مقطع مورد بازسازی اساسی قرار گرفت و از فرمت ابتدایی بیضی به مستطیل تبدیل شد. مدیران سلتیک به دنبال ادامه بازسازی‌ها و افزایش ظرفیت ورزشگاه به ۷۵۰۰۰ نفر هستند.
یکی از قدیمی‌ترین ورزشگاه‌های انگلیس گودیسون پارک است که در مالکیت باشگاه اورتون قرار دارد. ورزشگاهی ۴۰ هزار نفری که در سال ۱۸۹۲ افتتاح شده و هنوز هم در سطح اول فوتبال انگلیس (لیگ برتر) میزبان رقبای اورتون است.
انگلیسی‌ها معتقدند این اولین زمین فوتبال واقعی بود که در این کشور ساخته شد و امکاناتی مانند گرمایش زیر زمینی در زمان ساخته شدن آن اتفاقی کاملا نو و بدیع بود. گودیسون پارک، اولین استادیوم بریتانیا به شمار می‌رود که در هر چهار طرف آن جایگاه‌های دو طبقه داشت. این ورزشگاه، میزبان پنج بازی از جام جهانی ۱۹۶۶ از جمله یکی از دو دیدار مرحله نیمه نهایی بود.
گودیسون پارک، اولین بار در سال ۱۹۳۱ مورد بازسازی قرار گرفت، ولی جدی‌ترین و البته آخرین بازسازی اساسی آن مربوط به سال ۱۹۹۴ است. شاید همین باعث شده مدیران اورتون به دنبال ساخت یک ورزشگاه جدید (حدود دو مایل دورتر از گودیسون پارک) بروند و احتمالا گودیسون پارک به زودی بازنشسته می‌شود.
ورزشگاه ملی یونانی‌ها که میزبان بازی‌های تیم ملی این کشور است، جورجیوس کارایسکاکیس نام دارد که ورزشگاه تیم سرشناس المپیاکوس نیز به شمار می‌رود.
این ورزشگاه که در سال ۱۸۹۵ ساخته شده با ظرفیت ۳۳۳۳۴ صندلی، دومین استادیوم بزرگ یونان پس از المپیک آتن (OAKA) است. این ورزشگاه قدیمی دو بار در سال‌های ۱۹۵۳ و ۱۹۶۴ مورد بازسازی قرار گرفت، اما بین سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۴، در ۱۴ ماه با بازسازی اساسی به یک ورزشگاه کاملا مدرن تبدیل شد.
قدیمی‌ترین ورزشگاه شهر پاریس در سال ۱۸۹۷ ساخته شده و ظرفیت آن ۴۹ هزار نفر است. پارک د پرنس که پیش از افتتاح استادیوم فرانس در سال ۱۹۹۸، استادیوم ملی فرانسه به شمار می‌رفت، محل برگزاری بازی‌های خانگی تیم مطرح پاریسن ژرمن است.
این ورزشگاه تاکنون در چهار مقطع مورد بازسازی قرار گرفته و باشگاه پاری سن ژرمن قصد دارد، توسعه و ظرفیت آن را بعد از بازی‌های المپیک و پارالمپیک تابستانی که در سال ۲۰۲۴ در پاریس برگزار می‌شود، به ۶۰ هزار نفر افزایش دهد. البته ناصر الخلیفی، رئیس باشگاه پاری سن ژرمن در آگوست ۲۰۲۱ هنگام معرفی لیونل مسی، اعلام کرد که هدف این است که ظرفیت پارک د پرنس، ۸۰ هزار تماشاگر را داشته باشد.
مدیران باشگاه تازه تاسیس منچستریونایتد در سال ۱۹۰۹ اقدام به ساخت ورزشگاه جدید خود با نام اولدترافورد کردند، ورزشگاهی زیبا که در سال ۱۹۱۰ با برگزاری بازی بین یونایتد و لیورپول افتتاح شد و تا امروز میزبان مسابقات تیم محبوب شهر منچستر در سطح اول فوتبال انگلیس است.
این ورزشگاه با گنجایش ۷۵ هزار نفر دومین ورزشگاه بزرگ انگلیس به شمار می‌رود. اولدترافورد در دهه‌های ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ توسعه‌های متعددی را تجربه کرد، از جمله افزودن سطوح اضافی به سکو‌های شمالی، غربی و شرقی، که تقریباً ظرفیت ورزشگاه را به ۸۰ هزار نفر اولیه بازگرداند. در سال ۲۰۰۹، سازماندهی مجدد صندلی‌های استادیوم منجر به کاهش ظرفیت به ۷۵۹۵۷ نفر شد با این حال توسعه آینده احتمالاً مستلزم افزودن یک ردیف دوم به جایگاه جنوبی است که ظرفیت را به حدود ۸۸ هزار نفر افزایش می‌دهد.
در سال ۲۰۲۱، جوئل گلیزر، رئیس مشترک یونایتد، در جلسه انجمن هواداران گفت برنامه‌ریزی اولیه برای بازسازی اولدترافورد و زمین تمرین باشگاه کارینگتون در حال انجام است. این به دنبال افزایش انتقاد‌ها در مورد عدم توسعه زمین از سال ۲۰۰۶ بود.
گازی اشتادیون و دیگر قدیمی‌های آلمان
قدیمی‌ترین ورزشگاه آلمان که هنوز فوتبال در آن بازی می‌شود، گازی نام دارد و تیم فوتبال اشتوتگارت کیکرز از سال ۱۹۰۵، یعنی سال افتتاحیه، بازی‌های خانگی خود را در این ورزشگاه انجام می‌دهد. در ژوئیه ۱۹۸۸، این ورزشگاه سرانجام به مالکیت شهر اشتوتگارت درآمد و به نام استادیوم والداو نامگذاری شد.
در سال ۱۹۸۲، اولین بازسازی استادیوم به مبلغ ۳.۳ میلیون مارک آلمان انجام شد. با تخریب جایگاه قدیمی مقابل و جایگزینی آن با یک ساختمان جدید، ظرفیت ورزشگاه به ۱۵ هزار صندلی افزایش یافت. بازسازی‌های دوباره نیز در سال‌های ۱۹۹۷، ۲۰۰۰، ۲۰۰۹ و ۲۰۱۸ انجام شد.
از دیگر ورزشگاه‌های قدیمی آلمان با قدمت بیش از یکصد سال که همچنان فعال هستند می‌توان به ورزشگاه ۳۱ هزار نفری روهراشتادیون (۱۹۱۹) که میزبان مسابقات خانگی بوخوم است، ورزشگاه ۴۲ هزار وزراشتادیون (۱۹۱۹) مربوط به تیم وردربرمن، ورزشگاه ۵۰ هزار نفری فریتز والتر که در اختیار کایزرسلاترن است، ورزشگاه ۵۰ هزار نفری فرانکن (۱۹۲۳) که به تیم نورنبرگ تعلق دارد و همچنین ورزشگاه ۳۲ هزار نفری رادولف هاربیگ (۱۹۲۳) که برای بازی‌های خانگی دینامودرسن استفاده می‌شود، اشاره کرد.
تیم‌های ایتالیایی عمدتا ورزشگاه‌هایی قدیمی دارند که مهم‌ترین آنها سن سیرو (۱۹۲۷)، المپیک رم (۱۹۵۲)، سن پائولو (۱۹۵۹) و المپیک تورین (۱۹۳۳) است. اما اگر بخواهیم سراغ ورزشگاه‌هایی با قدمت بیش از یک صد سال برویم که همچنان در سطح حرفه‌ای از مسابقات میزبانی میکنند، باید ابتدا به ورزشگاه ۳۷ هزار نفری «لوئیجی فراریس» در شهر جنوا که در سال ۱۹۱۱ افتتاح شد و تیم‌های جنوا و سامپدوریا در آن بازی میکنند، اشاره کنیم.
ورزشگاه ۲۰ هزار نفری جیوانی زینی (۱۹۱۱) که در اختیار تیم کرمونزه است، ورزشگاه ۱۵ هزار نفری رومئو آنکونتانی (۱۹۱۱) که بازی‌های تیم پیزا در آن برگزار می‌شود، ورزشگاه ۱۴ هزار نفری نیکولا کاراوولو (۱۹۱۱) که در اختیار تیم کاتانزارو قرار دارد، ورزشگاه ۱۱ هزار نفری پیرلوییجی پنزو که محل انجام بازی‌های خانگی تیم ونتزیا است، ورزشگاه ۲۰ هزار نفری کارلو کاستلانی (۱۹۲۳) به عنوان میزبان مسابقات تیم امپولی و ورزشگاه ۱۵ هزار نفری آرتمیو فرانکی (۱۹۲۳) که در اختیار تیم سیه‌نا قرار دارد، دیگر نمونه‌هایی هستند که با نگهداری مناسب و بازسازی‌های اصولی، همچنان در سری A یا سری B ایتالیا مورد استفاده قرار می‌گیرند.
قدیمی‌ترین ورزشگاه حرفه‌ای در اسپانیا ال مونینون نام دارد که در سال ۱۹۰۸ ساخته شده است و بازی‌های تیم اسپورتینگ خیخون در آن برگزار می‌شود. ورزشگاهی ۲۹ هزار نفری که در سال ۱۹۹۷ بازسازی شد و در سال ۲۰۰۹ نیز توسعه یافت.
ورزشگاه معروف باشگاه والنسیا که مستایا نام دارد هم یکی از قدیمی‌ترین ورزشگاه‌های اسپانیا به شمار می‌رود. مستایا با گنجایش ۵۰ هزار تماشاگر در سال ۱۹۲۳ ساخته شد و در سه مقطع در سال‌های ۲۰۰۵، ۲۰۰۷ و ۲۰۱۹ مورد بازسازی قرار گرفت.
«دلا سرامیکا» به عنوان ورزشگاه اختصاصی تیم ویارئال نیز در سال ۱۹۲۳ ساخته شده و ۲۳ هزار نفر گنجایش دارد. این ورزشگاه، آخرین بار در سال ۲۰۲۲ مورد بازسازی قرار گرفته است.
اروپا ورزشگاه‌های پیر زیادی دارد که شاید نتوان به نام همه آنها اشاره کرد. از «رادنی پاراد» در ولز که سال ۱۸۷۷ ساخته شده و محل انجام مسابقات تیم نیوپورت کانتی و البته تیم راگبی دراگونز است تا «ایوود پارک» ورزشگاه خانگی بلکبرن انگلیس که در سال ۱۸۸۲ ساخته شده و همچنین «تورف مور» مربوط به تیم برنلی به عنوان دومین زمین پر استفاده مداوم در فوتبال حرفه‌ای انگلیس (ساخته ۱۸۸۳).
در این میان، قدیمی‌ترین استادیوم فعال هلند «فان دونگه و دِ رو» نام دارد که در سال ۱۹۰۲ ساخته شده و محل برگزاری بازی‌های خانگی تیم اکسلسیور روتردام در سطح اول فوتبال هلند است. از دیگر ورزشگاه‌های فعال هلند با قدمت بیش از یکصد سال می‌توان به ورزشگاه ۳۶ هزار نفری فیلیپس (۱۹۱۶) که محل انجام بازی‌های خانگی تیم مطرح آیندهوون است، ورزشگاه یازده هزار نفری اسپارتا کاستل (۱۹۱۶) که به تیم اسپارتارتردام تعلق دارد و همینطور ورزشگاه ۱۰ هزار نفری د آدلارشورست (۱۹۲۰) که میزبان مسابقات خانگی تیم گو اهد ایگلز است، اشاره کرد.
بیشتر ورزشگاه‌های ترکیه نوساز هستند، اما یکی از قدیمی‌ترین ورزشگاه‌های اروپا که همچنان فعال است، به تیم مطرح فنرباغچه اختصاص دارد. «شکری سراج‌اوغلو» که ۵۰ هزار نفر گنجایش دارد، در سال ۱۹۰۸ افتتاح شد و بین سال‌های ۱۹۲۹ و ۱۹۳۲، ۱۹۶۵ و ۱۹۸۲ و ۱۹۹۹ و ۲۰۰۶ بازسازی شد.
در بلژیک می‌توان به موریس دوفراسن (۱۹۰۹) که ورزشگاه خانگی تیم قدیمی استاندارد‌لیژ است، ورزشگاه لوتو پارک (۱۹۱۷) محل برگزاری بازی‌های خانگی تیم اندرلشت، ورزشگاه بوسیل (۱۹۲۳) مربوط به تیم رویال آنتورپ و ورزشگاه المپیک آنتورپ (۱۹۲۰) که در اختیار برشوت است، اشاره کرد.
ورزشگاه بسا (۱۹۱۱) محل برگزاری بازی‌های خانگی بوآویشتا که برای جام ملت‌های اروپا ۲۰۰۴ تجدید بنا شد و ورزشگاه سائولوئیز (۱۹۲۳) مربوط به تیم فارنزه در پرتغال، ورزشگاه‌های آلبورگ (۱۹۲۰) و آرهوس (۱۹۲۰) در دانمارک، ورزشگاه‌های بالتیکا (۱۸۹۲)، دینامو (۱۹۲۰) و شینیک (۱۹۲۳) در روسیه و … از دیگر ورزشگاه‌ها با قدمت صد سال به بالا در اروپا هستند که همچنان در رده حرفه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند.
