سیاه‌ وسفید آمار اشتغال

مرکز آمار ایران در جدیدترین گزارش اعلام کرد نرخ بیکاری به رقم ۷.۹درصد رسیده است. بررسی آمار‌ها طی سال‌های اخیر حاکی از آن است که این میزان کاهش نرخ بیکاری بی‌سابقه بوده است.

بر اساس این گزارش، بیش از ۹۰۰هزار نفر از تابستان سال گذشته تا تابستان سال جاری به میزان «جمعیت شاغل» افزوده شده که در «بخش خدمات ۴۸۰هزار نفر»، «صنعت ۳۷۰هزار نفر» و «کشاورزی ۵۸هزار نفر» اشتغال ایجاد شده است.

هر چند تعداد کل شاغلان هنوز نسبت به تابستان سال۹۸ رقم کمتری است، اما مجموعه آمار‌ها در تابستان سال جاری نشان‌دهنده یک وضعیت ایده‌آل در کشور است. با این حال برخی از منتقدان معتقدند که با توجه به شرایط اقتصادی جامعه این روند در نرخ بیکاری و آمار اشتغال جای سوال دارد.

هرچند مرکز آمار ایران آمار‌های بیکاری را ارائه کرده است، اما تحلیلی درباره جزئیات ورود و خروج در بخش‌های مختلف اقتصادی و کیفیت مشاغل ایجاد‌شده ارائه نکرده است و در صورت وجود این آمار‌ها می‌توان تحلیل دقیق تری از داده‌ها ارائه کرد.

آخرین آمار مربوط به بازار کار ایران نشان می‌دهد که نسبت اشتغال در تابستان جاری نسبت به تابستان سال گذشته رشد یک‌درصدی داشته و به ۳۸.۳ درصد رسیده است. بر این اساس در بازه زمانی مذکور ۹۰۶ هزار نفر به جمعیت شاغلان افزوده شده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد این بیشترین میزان نسبت اشتغال از پاییز سال ۱۳۹۸ است. بر‌اساس آمار منتشر‌شده می‌توان گفت نسبت اشتغال برای اولین بار به میزان دوران پیش از همه‌گیری ویروس کرونا رسیده است. با‌این‌حال برخی معتقدند آمار منتشرشده دارای شبهه است و افزایش حدود یک‌میلیون شغل در طول یک سال با وجود شرایط فعلی اقتصاد ایران، بسیار دشوار است.

در دومین فصل سال جاری نرخ بیکاری نیز با رشد نقطه‌به‌نقطه منفی یک‌درصد، به ۷.۹ درصد رسیده است. علاوه بر این، نرخ مشارکت اقتصادی در بازه زمانی مذکور با رشد ۰.۶ درصدی به ۴۱.۶ درصد رسیده است.

تصویر آماری اشتغال تابستان

نگاهی به نتایج طرح آمارگیری نیروی کار در تابستان سال جاری نشان می‌دهد نرخ مشارکت اقتصادی جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر در تابستان سال جاری با افزایش ۰.۶ درصدی به ۴۱.۶ درصد رسیده است. جمعیت فعالان اقتصادی در این فصل نیز با افزایش ۶۸۹ هزار نفری به ۲۶ میلیون و ۸۰۱ هزار نفر رسیده است.

علاوه بر افزایش جمعیت فعالان اقتصادی، جمعیت غیرفعال نیز ۶۵ هزار نفر افزایش یافته است. نسبت اشتغال تابستان ۱۴۰۲ نسبت به مدت مشابه سال گذشته با افزایش یک‌درصدی مواجه بوده است.

در این فصل نسبت اشتغال به ۳۸.۳ درصد رسیده که از پاییز سال ۱۳۹۸ بیشترین میزان آن است. پیش از آن در پاییز سال ۱۳۹۸ نسبت اشتغال معادل ۳۹.۸ درصد بوده است. این مساله می‌تواند نشان‌دهنده آن باشد که نسبت اشتغال برای اولین بار به دوران پیش از همه‌گیری کرونا رسیده است.

نگاهی به تغییرات جمعیت شاغلان در تابستان سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان می‌دهد جمعیت شاغلان با افزایش ۹۰۶ هزار نفری مواجه بوده و به ۲۴ میلیون ۶۸۵ نفر رسیده است. برخی معتقدند آمار منتشر‌شده دارای شبهه است و افزایش حدود یک‌میلیون شغل در طول یک سال با وجود شرایط فعلی اقتصاد ایران بسیار دشوار است.

همان‌طور که نسبت اشتغال نقطه‌به‌نقطه در تابستان سال جاری افزایش یک‌درصدی را تجربه کرده، نرخ بیکاری در همین بازه زمانی با رشد منفی یک‌درصدی مواجه بوده است. در دومین فصل سال جاری نرخ بیکاری به ۷.۹ درصد رسیده است. جمعیت بیکاران تابستان سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته با کاهش ۲۱۷ هزار نفری همراه بوده است.

اشتغال مردان و زنان

بررسی جزئیات گزارش مذکور نشان می‌دهد در تابستان سال جاری نسبت اشتغال مردان معادل ۶۴.۳ درصد بوده و نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد ۰.۹ درصدی داشته است. در دومین فصل سال جاری ۵۲۸ هزار نفر به جمعیت شاغلان مرد افزوده شده است.

در همین بازه زمانی نرخ بیکاری مردان با رشد منفی یک‌درصدی به ۶.۳ درصد رسیده و ۱۹۴ هزار نفر از جمعیت بیکاران مرد کاسته شده است. علاوه بر این، نرخ مشارکت اقتصادی مردان در تابستان سال ۱۴۰۲ نسبت به مدت مشابه سال گذشته با رشد ۰.۲ درصدی، به ۶۸.۶ درصد رسیده و ۳۳۴ هزار نفر به جمعیت فعالان اقتصادی مرد افزوده شده است.

آمار‌های مربوط به زنان در بازار کار نشان می‌دهد در تابستان سال جاری نسبت اشتغال زنان به ۱۲.۳ درصد رسیده است. مقایسه این نسبت اشتغال با تابستان سال گذشته نشان می‌دهد نسبت اشتغال زنان رشد یک‌درصدی را تجربه کرده است. در این بازه زمانی ۳۷۸ هزار نفر به جمعیت زنان شاغل افزوده شده است. در تابستان سال جاری نرخ بیکاری زنان به ۱۵.۴ درصد رسیده است.

نرخ بیکاری زنان در تابستان سال جاری در مقایسه با تابستان سال گذشته با رشد منفی ۱.۸ درصدی مواجه بوده و در این بازه زمانی ۲۳ هزار نفر از جمعیت بیکاران زن کاسته شده است. نگاهی به اشتغال تابستان سال جاری در بخش‌های مختلف اقتصاد نشان می‌دهد که از میان سه بخش کشاورزی، خدمات و صنعت، اشتغال در بخش خدمات با ۵۰.۵ درصد بیشترین سهم را داشته است. پس از خدمات، صنعت با سهم ۳۴ درصدی و کشاورزی با سهم ۱۵.۵ درصدی در رتبه‌های بعدی قرار دارند.