در طول دهه گذشته، افزایش مصرف غذاهای فرآوری شده و فوق فرآوری شده در سراسر جهان مشاهده شده است. این تغییر منجر به تشدید نیاز به بررسی و افزایش آگاهی در مورد اثرات این غذا‌ها بر سلامت کلی شده است.
مؤسسه تحقیقات سرطان آمریکا بر کاهش بالقوه نئوپلاسم‌ها یا رشد غیرطبیعی بافت با تغییر سبک زندگی و انتخاب‌های غذایی در کشور‌های در حال توسعه تاکید می‌کند.
در طول دهه گذشته، افزایش مصرف غذاهای فرآوری شده و فوق فرآوری شده در سراسر جهان مشاهده شده است. این تغییر منجر به تشدید نیاز به بررسی و افزایش آگاهی در مورد اثرات این غذا‌ها بر سلامت کلی شده است.
فرآوری مواد غذایی شامل تکنیک‌هایی است که مواد غذایی خام را برای سهولت در نگهداری و مصرف آماده می‌کند. در طبقه‌بندی‌های معاصر، مواد غذایی به چهار دسته تقسیم می‌شوند که با روش NOVA پیشنهاد شده‌اند: فرآوری نشده، مواد آشپزی فرآوری‌شده، غذاهای فرآوری‌شده و غذاهای فوق‌فرآوری‌شده (UPF).
وزارت کشاورزی ایالات متحده "غذای فرآوری شده" را هرگونه میوه، سبزیجات یا ماده غذایی تحت فرآیند‌هایی از جمله تمیز کردن، آبگیری، گرم کردن، آبمیوه گیری یا انجماد، جدا از محصولات کشاورزی خام تعریف می‌کند.
به عنوان مثال می‌توان به توفو (از سویای خام)، بادام بو داده خشک (از بادام خام) و سبزیجات کنسرو شده (مانند گوجه فرنگی و هویج) اشاره کرد.
در مقابل، غذاهای فوق فرآوری شده تحت پردازش بیشتری قرار می‌گیرند و شامل مواد اضافی مانند چربی‌ها، نمک، شکر، مواد نگهدارنده، رنگ‌های مصنوعی و طعم دهنده‌ها، مانند گوشت‌های فرآوری شده، نوشیدنی‌های شیرین، شیرینی‌های بسته بندی شده، میان وعده‌ها، سوپ‌های فوری و وعده‌های غذایی منجمد می‌شوند.
یک تصور غلط رایج وجود دارد که همه غذاهای فرآوری شده فاقد ارزش غذایی و مضر هستند. با این حال، برخی از روش‌های فرآوری می‌توانند مواد غذایی را تقویت یا حفظ کنند، مانند غنی‌سازی غذا با مواد مغذی لازم مانند آهن، ویتامین‌ها و ید.
علاوه بر این، روش‌های پردازش مانند پخت، خشک کردن و پاستوریزه کردن می‌تواند از رشد باکتری‌های مضر جلوگیری کند، ماندگاری را افزایش دهد و طعم و بافت را بهبود بخشد و تهیه غذا را راحت‌تر کند.
تحقیقات نشان می‌دهد که UPFها ارزش غذایی و تغذیه‌ای ضعیفی دارند و به تغییر شدیدی مانند چاقی کمک می‌کنند. این غذا‌ها به طور معمول سرشار از انرژی، کربوهیدرات‌های تصفیه شده، چربی‌های ناسالم و قند هستند، اما فیبر، پروتئین، مواد معدنی و ویتامین کمی دارند.
مطالعات مختلف مصرف UPFها را با افزایش خطرات چاقی، چاقی شکمی، سندرم‌های متابولیک، فشار خون بالا، چربی خون بالا، دیابت نوع ۲، بیماری‌های قلبی عروقی، سرطان و افسردگی مرتبط دانسته‌اند. این خطرات سلامتی با محتوای غذایی ضعیف و سطوح گلیسمی بالا در UPFها مرتبط است.
شناسایی غذاهای فرآوری شده و فوق فرآوری شده صرفاً از روی برچسب مواد غذایی می‌تواند چالش برانگیز باشد، زیرا تکنیک‌های فرآوری خاص اغلب فاش نمی‌شوند. با این حال، درک برخی از مفاهیم اساسی توسعه و فرآوری مواد غذایی می‌تواند کمک کند.
به عنوان مثال، میوه‌ها و سبزیجات تازه، فرآوری یا فوق‌فرآوری نشده‌اند، در حالی که مواد آشپزی مانند روغن‌های گیاهی، قند‌ها و نمک‌ها در گروه حداقل فرآوری‌شده قرار می‌گیرند. علاوه بر این، تعداد موادی که روی یک محصول غذایی ذکر شده است می‌تواند سطح پردازش آن را نشان دهد.
افزودنی‌هایی که در انتهای فهرست مواد ذکر شده است، مانند تقویت‌کننده‌های طعم، شیرین‌کننده‌ها، غلیظ‌کننده‌ها، کربنات‌کننده‌ها و عوامل لعاب‌دهنده، می‌توانند به شناسایی غذاهای فوق‌فرآوری‌شده کمک کنند. در برخی موارد، تولیدکنندگان محصولات غذایی ممکن است مواد تشکیل دهنده را به عنوان طعم دهنده‌های طبیعی یا مصنوعی برچسب گذاری کنند که فرآیند شناسایی را ساده می‌کند.
تقاضا برای راحتی، افزایش قابل توجه مصرف غذاهای فوق العاده فرآوری‌شده را به همراه داشته است و آنها را به جزیی برجسته از رژیم‌های غذایی مدرن تبدیل کرده است. این غذاهای پر انرژی اغلب حاوی سطوح بالایی از چربی‌های اشباع نشده، قند‌های اضافه شده و نمک هستند. استراتژی‌های بازاریابی هوشمندانه، از جمله استفاده از شخصیت‌های محبوب، تأییدیه‌ها و هدایا، به شدت بر انتخاب‌های غذایی، به‌ویژه در میان کودکان تأثیر می‌گذارد.
در نتیجه، تفاوت بین غذاهای فرآوری شده و فوق فرآوری شده بسیار مهم است. در حالی که غذاهای فرآوری شده را می‌توان با خیال راحت مصرف کرد، ارتباط بین UPFها و پیامد‌های نامطلوب سلامت را نمی‌توان اغراق کرد. تشویق به مصرف مواد غذایی غنی شده غنی از پروتئین ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی نسبت به UPFهای با کیفیت پایین برای ارتقای سلامت ضروری است.
منبع: بهداشت نیوز
