وجوب نماز آیات مختص کسانی است که در شهر وقوع حادثه هستند و کسی هم که در شهر متصل به شهری که حادثه در آن رخ داده، به طوری که مانند یک شهر محسوب شوند، زندگی می‌کند حکم آنها را دارد.
رئیس کمیته علمی ستاد استهلال دفتر رهبر انقلاب گفت: نماز آیات در فاصله ماه گرفتگی امشب واجب است.
به گزارش صدا و سیما، ماه شنبه _ششم آبان‌ماه_ بین ساعت ۲۳:۰۶ تا ۰۰:۲۳ از سایه زمین عبور می‌کند و ماه‌گرفتگی جزئی ایجاد می‌شود، این ماه‌گرفتگی از هر مکانی که بالای افق قرار گرفته باشد، قابل مشاهده خواهد بود. ماه‌گرفتگی جزئی در آسمان اصفهان ۷۱ درجه بالاتر از افق قرار می‌گیرد. حداکثر ماه‌گرفتگی ساعت ۲۳:۴۵ رخ می‌دهد؛ زمانی که ۱۲ درصد قرص ماه را سایه زمین فرامی‌گیرد.
این ماه‌گرفتگی جزئی را می‌توان به‌راحتی با چشم غیرمسلح مشاهده کرد، البته با استفاده از یک دوربین دوچشمی معمولی نیز می‌توان نمای فوق‌العاده‌ای از سطح ماه را رصد کرد. نگاه کردن به ماه‌گرفتگی، برخلاف خورشیدگرفتگی، ایمن است و مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند. ماه‌گرفتگی زمانی رخ می‌دهد که زمین بین ماه و خورشید قرار می‌گیرد و بر سطح ماه سایه می‌اندازد.
بر همین اساس و بنا بر اعلام حجت‌الاسلام علیرضا موحدنژاد رئیس کمیته علمی ستاد استهلال دفتر رهبر انقلاب نماز آیات در طول این ماه گرفتگی واجب است.
(مطابق با فتوای آیت‌الله خامنه‌ای)
نماز آیات در چهار صورت واجب می‌شود:
۱. کسوف خورشید، اگرچه مقدار کمی از آن گرفته شود.
۲. خسوف ماه، اگرچه مقدار کمی از آن گرفته شود.
۳. زلزله.
۴. هر حادثه غیر عادی که باعث ترس بیشتر مردم شود، مانند باد‌های سیاه و یا زرد که غیر عادی باشند، تاریکی شدید، فرو رفتن زمین و ریختن کوه، صیحه‌ی آسمانی و آتشی که گاهی در آسمان ظاهر می‌شود.
در غیر از کسوف و خسوف و زلزله باید آن حادثه، موجب ترس و وحشت بیشتر مردم شود، و حادثه‌ای که ترس‌آور نباشد و یا موجب ترس و وحشت افراد نادری گردد، اعتبار ندارد.
وجوب نماز آیات مختص کسانی است که در شهر وقوع حادثه هستند و کسی هم که در شهر متصل به شهری که حادثه در آن رخ داده، به طوری که مانند یک شهر محسوب شوند، زندگی می‌کند حکم آنها را دارد.
اگر مرکز زلزله نگاری، وقوع لرزش‌های خفیف زمین را با ذکر تعداد آن در منطقه‌ای اعلام نماید، ولی فردی که در آنجا زندگی می‌کند هنگام وقوع زلزله و یا در زمان متصل به آن اصلاً آنها را احساس نکند، نماز آیات بر او واجب نیست.
هر زلزله‌ای چه شدید و چه خفیف - حتی پس لرزه - اگر زلزله مستقلی محسوب شود، نماز آیات جداگانه‌ی دارد.
نماز آیات دو رکعت است که هر رکعت آن پنج رکوع و دو سجده دارد و به چند صورت می‌توان آن را به جا آورد:
۱. صورت اول: بعد از نیّت و تکبیرة الاحرام، حمد و سوره خوانده شود و به رکوع برود، سپس سر از رکوع برداشته و دوباره حمد و سوره را بخواند و به رکوع رود و باز سر از رکوع بردارد و حمد و سوره بخواند و به رکوع رود و سپس سر از رکوع بردارد و همین طور ادامه دهد تا یک رکعت پنج رکوعی که قبل از هر رکوعی حمد و سوره خوانده است انجام دهد، سپس به سجده رفته و دو سجده نماید و بعد برای رکعت دوم قیام کند و مانند رکعت اول انجام دهد و دو سجده را به جا آورد و بعد از آن تشهد بخواند و سلام دهد.
۲. صورت دوم: بعد از نیّت و تکبیرة الاحرام، حمد و یک آیه یا کمتر از آن از سوره‌ای را قرائت کرده و رکوع کند، سپس سر از رکوع بردارد و آیه‌ی دیگری از آن سوره را بخواند و به رکوع رود، و بعد سر از رکوع برداشته و آیه‌ی دیگری از همان سوره را قرائت نماید و همین طور تا رکوع پنجم ادامه دهد تا سوره‌ای که پیش از هر رکوع، یک آیه از آن را قرائت کرده، قبل از رکوع آخر تمام شود، سپس رکوع پنجم را به جا آورد و به سجده رود و پس از اتمام دو سجده، برای رکعت دوم قیام نماید و حمد و آیه‌ای از یک سوره را بخواند و به رکوع برود و همین طور مانند رکعت اول ادامه دهد تا تشهد بخواند و سلام دهد و چنانچه بخواهد برای هر رکوعی به یک آیه از سوره‌یی اکتفا کند، نباید سوره‌ی حمد را بیش از یک مرتبه در اول آن رکعت بخواند.
بنابر احتیاط واجب «بسم الله الرحمن الرحیم» را نمی‌توان یک قسمت از سوره به حساب آورد و با آن رکوع کرد.
۳. صورت سوم: یکی از رکعت‌ها را به یکی از دو صورت و رکعت دیگر را به نحو دیگر به جا آورد.
۴. صورت چهارم: سوره‌ای را که آیه‌ای از آن در قیام پیش از رکوع اول خوانده، در قیام پیش از رکوع دوم یا سوم یا چهارم تکمیل نماید که در این صورت واجب است بعد از سر برداشتن از رکوع، سوره‌ی حمد را در قیام بعدی اعاده نموده و یک سوره یا آیه‌ای از آن را اگر پیش از رکوع سوم یا چهارم است، قرائت کند و در این صورت واجب است که آن سوره را تا قبل از رکوع پنجم به آخر برساند.
