سرفه‌کردن، نوعی واکنش دفاعی بدن (رفلکس) به مواد محرک تنفسی یا آلودگی هوا یا برای دفع ترشحات در هنگام بیماری است. مکانیسم سرفه، خروج سریع هوای بازدمی بر اثر انقباض عضلات تنفسی است.
درمان سرفه دغدغه بزرگ افرادی است که به آن مبتلا شده‌اند. این عارضه مخصوصاً اگر شدید باشد، بسیار آزاردهنده است و گاهی اوقات نشان‌دهنده یک بیماری جدی خواهد بود.
به روش‌های مختلفی می‌توان سرفه را بهبود بخشید. اگر این عارضه خفیف و کوتاه‌مدت باشد، اغلب نیازی به درمان پزشکی نیست و می‌توان با راهکار‌های خانگی آن را برطرف کرد.
در این نوشتار باتوجه‌به فرارسیدن فصل افزایش موارد ابتلا به حساسیت و بیماری‌های تنفسی (سرماخوردگی، آنفلوآنزا) به یادآوری چند درمان طبیعی و خانگی برای سرفه پرداخته‌ایم:
آب: نوشیدن زیاد آب نه‌تن‌ها خراش مجرای گلو ناشی از سرفه را تسکین می‌دهد و شما را هیدراته نگه می‌دارد، بلکه مخاط گلو را نیز رقیق می‌کند.
عسل: یک یا دو قاشق چایخوری عسل ممکن است تولید مخاط را کاهش دهد. عسل همچنین میکروب‌ها را نیز از بین می‌برد. بااین‌حال به یاد داشته باشید که عسل می‌تواند باعث «بوتولیسم»، شکل نادری از مسمومیت غذایی در نوزادان شود. هرگز به کودکان کوچک‌تر از یک سال عسل ندهید.
نوشیدنی‌های گرم: نوشیدنی‌های گرم، گرفتگی سر را کاهش نمی‌دهند؛ اما می‌توانند سرفه را خیلی بهتر از نوشیدنی‌های با دمای اتاق تسکین دهند. اگر به دنبال تسکین سرفه هستید، چای یا آب گرم بنوشید.
زنجبیل: تحقیقات نشان می‌دهد که برخی از ترکیبات تصفیه شده درون ریشه زنجبیل می‌توانند ماهیچه‌هایی را که راه‌های هوایی شما را منقبض می‌کنند، شل کنند. می‌توانید زنجبیل را به‌صورت خام بخورید یا می‌توانید ریشه زنجبیل آسیاب شده را با عسل مخلوط کرده و در چای گرم هم بریزید.
بخور: بخور دادن ممکن است به بهبود سرفه کمک کند؛ زیرا راه‌های تنفسی شما را آرام و مرطوب می‌کند. همچنین می‌توانید برای راحتی بیشتر، روغن‌های ضروری مانند سوسنبر را نیز به آب اضافه کنید.
شستشوی بینی: یکی از شایع‌ترین دلایل سرفه، التهاب راه هوایی فوقانی است. شستشوی مجرای بینی با سرم آب‌نمک (محلول رقیق آب‌نمک) می‌تواند با ازبین‌بردن مواد محرک و پاک‌سازی مخاط، التهاب را کاهش دهد.
جوهر نعنا: جوهر نعنا یا «منتول» ترکیبی است که به طور طبیعی یافت می‌شود و راه‌های تنفسی شما را باز می‌کند و به شما کمک می‌کند تا راحت‌تر نفس بکشید. این بدان معناست که می‌تواند از سرفه نیز جلوگیری کند.
غرغره آب‌نمک: غرغره آب‌نمک معمولاً یک درمان برای گلودرد است؛ اما برای سرفه نیز ارزش امتحان‌کردن را دارد. رطوبت اضافی می‌تواند مخاط را رقیق کند و به شستن ذراتی که گلو شما را تحریک می‌کنند هم کمک کند.
دستگاه رطوبت‌ساز: اگرچه مرطوب نگه‌داشتن هوا می‌تواند به جلوگیری از سرفه خشک کمک کند؛ اما مراقب رطوبت ساز‌ها باشید. برخی از آلرژن‌ها زمانی که هوا خیلی مرطوب باشد، بهترین رشد را دارند. اگر مرطوب‌کننده‌ها را تمیز نگه ندارید، کپک می‌تواند در داخل آن‌ها نیز رشد کند.
گیاهان: متخصصان دریافته‌اند که مخلوط‌کردن گیاهانی مانند برگ پیچک، ریشه گل ختمی و آویشن در یک شربت می‌تواند تعداد روز‌هایی را که با سرفه خود مقابله می‌کنید، کاهش دهد.
قرص گلو: مکیدن قرص گلو – یا حتی فقط یک آب‌نبات سفت – ممکن است گلوی شما را به‌اندازه‌ای خیس کند که در کوتاه‌مدت سرفه را کاهش دهد. بهترین گزینه برای شما قرص گلو با منتول بازکننده راه هوایی است.
قرص گلو یا قرص مکیدنی (Throat lozenge) قرص کوچکی است که برای توقف سرفه به‌آرامی در دهان حل می‌شود و معمولاً برای تسکین گلودرد در داروخانه‌ها قابل‌دسترس است. قرص گلو ممکن است حاوی بنزوکائین، بی‌حس‌کننده یا روغن اکالیپتوس باشند.
بیشتر مواقع سرفه جای نگرانی ندارد و یک‌روند طبیعی برای پاک‌سازی ریه‌ها محسوب می‌شود. اما گاهی اوقات این مشکل نشان‌دهنده وجود یک ویروس در بدن همچون سرماخوردگی است که با علائمی مانند آبریزش بینی، تب، گلودرد، گوش‌درد و گرفتگی و درد کلی همراه خواهد بود.
شاید برای اغلب افراد که سیستم ایمنی معمولی دارند، سرماخوردگی بیماری خطرناکی به شمار نیاید؛ اما بدن‌درد، تب و کوفتگی عضلانی ناشی از ابتلا به آن باعث می‌شود که کار و زندگی چند روز مختل شود. پس باتوجه‌به شعار «پیشگیری بهتر از درمان است»، بیاموزیم که چه کنیم تا گرفتار ویروس سرماخوردگی نشویم.
اغلب راه‌های جلوگیری از سرماخوردگی، شبیه همان اخطار‌های بهداشتی دوران پس از همه‌گیری کرونا است که بیش از دو سال درگیر آن بودیم.
عامل ابتلا به سرماخوردگی، ویروس است و به‌راحتی به افراد دیگر سرایت می‌کند. تا زمانی که همه عوارض بیماری از بین نرود، فرد مبتلا «ناقل» است و این بازه انتقال معمولاً یک تا دو هفته طول می‌کشد.
بر اساس راهنمایی‌های «سرویس سلامت عمومی انگلیس» (ان‌اچ‌اس)، فرد مبتلا به سرماخوردگی می‌تواند از چند روز قبل از بروز علائم این بیماری در خود تا زمانی که این علائم به پایان برسد، ویروس آن را در محیط اطراف پراکنده کند. پس در اولین قدم، باید از افراد بیمار فاصله بگیرید.
بهترین راه‌های جلوگیری از سرماخوردگی عبارت‌اند از:
– دست‌ها را مرتب با آب گرم و صابون بشویید.
– حوله یا لوازم شخصی کسی را که سرماخورده است از دیگران جدا کنید.
– در صورت تماس با ویروس به چشم‌ها یا بینی خود دست نزنید.
– ورزش کنید. تناسب‌اندام و سلامت عمومی بدن اغلب از بیمار شدن جلوگیری می‌کند.
– به یاد داشته باشید که واکسن آنفلوآنزا به پیشگیری از آنفلوآنزا کمک می‌کند؛ نه سرماخوردگی.
ویروس سرماخوردگی با ترشحات سرفه و عطسه منتقل می‌شود و می‌تواند ۲۴ ساعت روی دست‌ها و سطوح زنده بماند. پس اگر شخص بیماری در اتاق بود، تا یک روز پس از آن، هنگام لمس اشیا محتاط باشید.
دستمال‌های کاغذی استفاده شده نیز از دیگر منابع انتقال میکروب سرماخوردگی است. هرگز آن‌ها را روی میز کنار تخت یا در جیبتان نگه ندارید. در اولین فرصت ممکن، این منابع میکروب را راهی سطل زباله دردار کنید.
به گزارش ایندیپندنت، پزشکان برای درمان سرماخوردگی آنتی‌بیوتیک تجویز نمی‌کنند. دلیل آن هم روشن است: آنتی‌بیوتیک نه عوارض این بیماری را تسکین می‌دهد و نه تأثیری روی سرعت بهبودی خواهد داشت، چون کاربرد آن‌ها برای ازبین‌بردن عفونت‌های باکتریایی است؛ درحالی‌که سرماخوردگی بیماری ویروسی است.
چنانچه زمان و شرایطش مهیا باشد، بدن فردی معمولی که به بیماری‌های مزمن یا نقص ایمنی مبتلا نباشد، می‌تواند به‌راحتی با سرماخوردگی مقابله کند.
دو نکته کلیدی برای کمک به بهبود سریع‌تر، استراحت و خواب است.
برای جلوگیری از کم‌آبی بدن (هنگام ابتلا به سرماخوردگی) نیز مقدار زیادی آب و مایعات بنوشید.
غرغره آب‌نمک هم برای تسکین گلودرد خوب است؛ اما برای کودکان توصیه نمی‌شود.
هرچند گفته می‌شود که برای درمان سرماخوردگی اغلب نیازی نیست به پزشک رجوع کنیم؛ اما اگر احساس کسالت شما برطرف نشد، می‌توانید از پزشک داروساز در داروخانه کمک بگیرید.
دارو‌های ضد سرفه و سرماخوردگی زیادی در بازار و داروخانه‌ها موجود است که پزشک داروساز می‌تواند در انتخاب درست یکی از آن‌ها به شما کمک کند.
مسکن‌هایی مانند پاراستامول یا ایبوپروفن درد را کاهش می‌دهند و اثر تب‌بر دارند.
انسداد بینی را با افشانه‌ها یا قرص‌های ضداحتقان برطرف کنید.
دارو‌های ضداحتقان نباید به کودکان زیر شش سال داده شود. کودکان شش تا ۱۲ساله نباید آن‌ها را بیش از پنج‌روز مصرف کنند.
در اغلب دارو‌های سرفه و سرماخوردگی، پاراستامول و ایبوپروفن نیز موجود است، بنابراین مصرف آن‌ها بیش از دز توصیه‌شده آسان است.
برخی از این دارو‌ها برای کودکان، نوزادان و زنان باردار مناسب نیستند و توصیه نمی‌شوند.
منبع: صاحب نیوز
