زباله با داشتن هزاران مواد اولیه بهعنوان کالای استراتژیک و طلای کثیف در دنیا شناخته شده است که موجب اشتغالزایی فراوان میشود. اگرچه شاید در گذشته اهمیت کمتری به جمعآوری و بازیافت زباله داده میشد، اما چندسالی است که ارزش جمعآوری زبالهها و فروش مواد اولیه داخل آنها بیشتر از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. گفتنی است بهنظر کارشناسان گردش مالی فروش پسماندها در ایران در طول یک سال به اعدادی نزدیک ۱۰ میلیارد دلار میرسد.
به گزارش تسنیم، لازم به ذکر است با توجه به درآمدزا بودن این کسبوکار، چالشهای بسیاری برای اخذ مجوز آن وجود داشت. بهگفتۀ کسانی که تاکنون بهدنبال اخذ مجوز قانونی بازیافت زباله (جمعآوری و فروش ضایعات) بودند مواجه شدن با دلایلی همچون اشباع ظرفیت، عدم وجود صلاحیت و دلایلی دیگر، امکان اخذ مجوز بسیار کم و محدود بود.
در همین راستا شورای رقابت برای از بین بردن این انحصار، در اردیبهشت ۱۴۰۰، دستورالعمل تنظیم بازار پسماند را تصویب میکند، اما میتوان گفت به این مصوبه قانونی چندان بها داده نمیشود، تا اینکه هیئت مقرراتزدایی و تسهیل مجوزهای کسبوکار در جلسه هفتاد و هفتم، تسهیل صدور مجوزهای بازیافتی را با عنوان مجوز جمعآوری و فروش ضایعات تصویب کرد.
براساس مصوبه ۷۷ هیئت مقرراتزدایی، بازیافت (جمعآوری و فروش ضایعات)، یک کسبوکار صنفی شناخته شد و مجوز این کسبوکار برای همه متقاضیان دارای شرایط، بهصورت ثبتمحور صادر خواهد شد و دارندگان این مجوز میتوانند بهصورت کاملاً رسمی و قانونی فعالیت کنند. گفتنی است ️خرید و فروش ضایعات، طبق قانون تا پیش از تبدیل به پسماند، صنفی است و هیچ کس حق ندارد مزاحم دارندگان این مجوز شود؛ بنابراین از این به بعد تمام کسانی که قصد فعالیت در این حوزه را دارند میتوانند از طریق درگاه ملی مجوزها بدون هیچ رانت و انحصاری اقدام به اخذ این مجوز کنند.
طبق مصوبه هیئت مقرراتزدایی مجوز بازیافت در ۴ عنوان ساماندهی شده است که شامل:
۱ ـ جمعآوری و فروش ضایعات عمومی
۲ ـ جمعآوری و فروش ضایعات مواد نفتی (که بهدلیل حساسیتهای موجود، البته ضوابط آن سختگیرانهتر وضع شده است)
۳ ـ فعالیت سکوها (پلتفرمها) در حوزه جمعآوری و فروش ضایعات (واسط بین مصرفکننده و فرد صنفی)
۴ ـ جمعآوری و فروش ضایعات (توسط وانتبار) است.
لازم به ذکر است با صنفی شدن مجوزهای بازیافت در درگاه ملی مجوزها انحصاری که تا کنون در دریافت این مجوزها وجود داشت و امکان برخوردهای سلیقهای را بالا برده بود بهطور کامل از بین رفته است، بهبیانی دیگر با وجود درگاه ملی مجوزها دیگر برای اخذ مجوز برای راهاندازی کسبوکاری، با یک اپراتور انسانی مواجه نیستید و تمامی اسناد و مدارک توسط اپراتور سیستمی بررسی خواهد شد.