پوسیدگی دندان کودکان شیرخوار به دلیل باکتری‌های است که اسید آلوده می‌شوند که باید از این بیماری جلوگیری شود تا هزینه تراشی زیادی نشود.
حفظ سلامت دندان‌های کودک مهم است. اگر دندان‌های شیری او خیلی زود از بین بروند این مشکل پیشرفت سریعی در دیگر دندان‌های شیری نیز خواهد داشت و سبب می‌شود تا در بزرگسالی، دندانی نداشته باشد، همچنین اگر زود‌تر از پوسیدگی دندان او جلوگیری نشود می‌تواند سبب درد، هزینه بالای درمانی و عفونت‌های تهدید کننده زندگی شود. پوسیدگی دندان (کرم خوردگی زودرس دندان کودک) شایع‌ترین بیماری عفونی مزمن در دوران کودکی است. این پوسیدگی همچنین به عنوان پوسیدگی شیشه شیر در اطفال نیز نامیده می‌شود.
به محض آن که دندان‌های کودک شروع به رویش کردند عادت‌های سالم دندان پزشکی و مراقبت از دهان و دندان نیز باید آغاز شود. در این قسمت از نمناک قصد داریم اطلاعاتی برای والدین، علائم و علل پوسیدگی دندان و نحوه پیشگیری از آن را ذکر کنیم برای حفاظت از سلامت دندان‌های فرزندان خود با ما همراه شوید.
پوسیدگی دندان هنگامی ایجاد می‌شود که دهان کودک به باکتری‌های تولید کننده اسید آلوده شوند. این باکتری و آلودگی از طریق بزاق والدین نیز منتقل می‌شود. به عنوان مثال از طریق اشتراک گذاشتن قاشق یا فنجان مشترک یا تمیز کردن پستانک و شیشه شیر با دهان والدین پخش خواهد شد.
پوسیدگی دندان هنگامی ایجاد می‌شود که دندان‌ها و لثه کودک در مدت طولانی یا بطور مکرر در طی روز در معرض مایعات یا مواد غذایی دیگری جز آب قرار بگیرد. قند‌های طبیعی یا افزودنی در مایعات و مواد غذایی می‌تواند سبب ایجاد باکتری در دهان و تغییر آن به اسید شوند. این اسید در قسمت بیرونی دندان توسط بزاق حل شده و سبب پوسیدگی خواهد شد.
متداول‌ترین روش این امر آن است که والدین فرزند خود را با یک پستانک یا شیشه شیر حاوی شیر و آبمیوه به رخت خواب می‌فرستند. همچنین ممکن است این اتفاق زمانی رخ دهد که پدر مادر هر دو دارای پوسیدگی‌های دندانی متعدد درمان نشده‌ای باشند و با لیوانی مشترک با فرزند خود چیزی بنوشند.
نوشیدن شیر هنگام چرت زدن و خوابیدن کودک پیشنهاد نمی‌شود، زیرا باید در کنار وعده‌های غذایی و در طول روز نوشیده شود. اگر چه شیردهی طولانی مدت و مکرر به تنهایی باعث پوسیدگی دندان نمی‌شود، اما تمام مادران شیرده باید از بهداشت دهان و دندان سالم، خمیردندان حاوی فلوراید، مراقبت‌های دندان پزشکی و توصیه‌های رژیم غذایی سالم آگاه و از آن‌ها پیروی کنند.
پوسیدگی دندان ممکن است ابتدا به عنوان لکه‌های سفیدی در خط لثه و قسمت فوقانی دندان‌های جلویی ظاهر شود و مشاهده آن‌ها توسط پزشک یا دندان پزشک کودک بدون تجهیزات مناسب دشوار بنظر برسد. کودک مبتلا به پوسیدگی دندان نیاز به معاینه و درمان زودرس دارد تا از پوسیدگی دندان‌های بعدی و آسیب بیشتر جلوگیری شود.
بدین منظور لازم است به نکات ذیل توجه فرمایید:
۱. قبل از تولد نوزاد از سلامت دهان و دندان خود آگاه شوید. خبر خوب اینجاست که در دوران بارداری نیز می‌توان این مراقبت‌ها را داشت.
۲. تغذیه کودک از طریق شیر مادر یا شیشه شیر تفاوتی ندارد مهم آن است که از دندان‌های او مراقبت کنید:
پاک کردن ملایم لثه‌ها با یک دستمال تمیز و مرطوب و پس از مشاهده اولین دندان کودک با استفاده از مسواکی نرم و مالیدن یک اسمیر (اندازه دانه برنج) خمیردندان حاوی فلوراید دندان‌های او را به آرامی مسواک بزنید.
دندان‌های کودک را روزی دوبار و به مدت دو دقیقه مسواک بزنید. تا سه سالگی از یک اسمیر خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید. بهترین زمان برای مسواک زدن پس از صبحانه و قبل از خواب کودک می‌باشد.
۳. هرگز کودک را با شیشه شیر به رخت خواب نفرستید، زیرا نه تنها دندان‌های کودک را در معرض قند مایعات قرار می‌دهید بلکه ممکن است که سبب عفونت گوش و خفگی شود.
۴. به هیچ وجه از پستانک یا شیشه شیر برای خوراندن آبمیوه و نوشیدنی‌های شیرین به کودک استفاده نکنید تنها مجاز هستید از آب استفاده کنید.
۵. بررسی کنید که آب مصرفی که به کودک می‌دهید فلوریداسیون بوده باشد، زیرا کودک باید از نوشیدن آب حاوی فلوراید بهره‌مند گردد. اگر آب شرب از چاه یا منبعی غیر فلوئوریده تهیه شود پزشک یا دندان پزشک کودک مکمل فلوراید را برای او تجویز خواهد کرد و یا از لاک فلوراید بر دندان‌های کودک اعمال کرده تا از پوسیدگی آن‌ها جلوگیری کند.
۶. در سنین ۱۲-۱۵ ماهگی به فرزند خود بیاموزید از یک فنجان برای نوشیدن مایعات استفاده کند، زیرا با فنجان امکان رفتن به تخت خواب وجود نداشته و مایعات در اطراف دندان و لثه او تجمع نخواهند یافت.
۷. هنگام تشنگی تنها به کودک تان آب بدهید.
۸. مقدار غذا‌ها و نوشیدنی‌های شیرین مانند آب نبات، آدامس، کوکی و شکلات را برای کودک محدود کنید. شکر در بیسکویت ترد و چیپس نیز وجود دارد. زیاده روی در این خوراکی‌ها به عنوان میان وعده برای کودک مضر است. به فرزند خود بیاموزید پس از مصرف خوراکی و مواد غذایی بلافاصله دندان خود را توسط زبانش تمیز کند.
۹. آبمیوه را حین غذا ابدا به کودک ندهید، زیرا برای کودکان زیر ۶ ماه توصیه نمی‌شود. در سنین ۶-۱۲ ماهگی آبمیوه باید به نسبت مساوی با آب مخلوط شود. در سنین ۱-۶ سالگی نوع آبمیوه فرقی نداشته و باید به ۱-۲ فنجان در روز محدود شود.
۱۰. قبل از یک سالگی کودک را به دندان پزشکی ببرید. چنانچه درباره سلامت دهان و دندان کودک خود نگرانی دارید او را به دندان پزشکی کودکان ببرید، اما اگر در منطقه‌ای که زندگی می‌کنید دسترسی ندارید یک پزشک متخصص اطفال می‌تواند دهان کودک را بررسی کرده و درصورت لزوم از لاک فلوراید استفاده کند. همچنین درباره چگونگی مراقبت از دهان و دندان به شما راهنمایی‌های لازم را ارائه دهد.
*به خاطر داشته باشید که می‌توان از پوسیدگی دندان پیشگیری کرد. چنان چه علائم پوسیدگی را در دندان کودک خود مشاهده کردید او را به دندان پزشکی ببرید.
با مراقبت صحیح، کودک می‌تواند دندانی سالم داشته و لبخندی زیبا به شما هدیه دهد.
تمام نوزادان هنگام مراجعه به دندانپزشکی از ۶ ماهگی تا ۵ سالگی از لاک فلوراید استفاده دوره‌ای خواهند داشت.
تمام کودکان در اوایل ۶ ماهگی باید به دندان پزشکی ارجاع داده شوند.
تمامی کودکان در سال‌های اولیه زندگی خود باید هر زمان که امکانش فراهم بود معاینه دقیق دندانی و مراقبت منظم از دندان و دهان خود داشته باشند.
والدین باید میزان مصرف میان وعده‌های شیرین را به دو وعده در روز (با در نظر گرفتن غذا‌ها و آبمیوه‌های سالم) محدود کنند، زیرا قند موجود در آن‌ها سبب پوسیدگی دندان کودک خواهد شد.
والدین باید به محض رویش اولین دندان کودک، دندان‌های او را با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنند.
منبع:نمناک
