دکلهای مخابراتی سالها است که به محل دعوای دولت و ملت تبدیل شدهاند؛ مسئولان دولتی معتقدند این دکلها ضرری برای سلامت شهروندان ندارند، اما مردم نگران آثار زیانبار آنها برای سلامت خود هستند. اخیرا وزیر ارتباطات یکی از چالشهای حوزه مخابرات را ممانعت مردم از نصب دکلها دانسته و بار دیگر مدعی بیضرر بودن آنها شده است.
امیرحسین جعفری گفت: زیانبار بودن امواج دکلهای مخابراتی برای شهروندان، چند سالی است که به محل بحث تبدیل شده. دولتیها خطرات این دکلها را رد میکنند و بارها از سوی کمیسیونهای سلامت شورای شهر و مجلس و وزرای ارتباطات شنیده شده است که امواج این دکلها خطری ندارد. این در حالی است که برخی از پزشکان نظر دیگری در رابطه با خطرات امواج رادیویی دکلها دارند.
به گزارش تجارت نیوز، اخیر عیسی زارعپور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بار دیگر دکلهای مخابراتی را بیضرر دانسته و به ایسنا گفته است: «بحث ممانعت مردم از نصب دکلها و BTSها در مجاورت منازل خود یکی از موانع توسعه شبکه همراه است که بارها گفتهام اینها ضرر ندارند و مدام دکلها را پایش و اندازهگیری میکنیم؛ به مراتب پایینتر از استاندارهای بینالمللی است و خیال مردم راحت باشد. هیبت دکل ترسناک است و من این را قبول دارم، ولی ضرر آنها به اندازه گوشی نیست.»
جدای از جو بیاعتمادی که میان مردم و برخی مسئولان دولتی، شکل گرفته است، نبود آمار و اطلاعات دقیق هم پذیرش چنین سخنانی را سخت میکند.
تعداد دکلهای مخابراتی غیراستاندارد در تهران محل اختلاف است. در سال ۹۷ صحبتهایی مبنی بر وجود ۷۵۹ دکل غیراستاندارد از سوی شورای شهر تهران مطرح شد، اما آمار دقیق و به روز دیگری مشاهده نشده است. در مورد حجم زیانهای ناشی از قرارگیری در نزدیکی دکلهای مخابراتی نیز ابهاماتی وجود دارد.
چندی پیش مدیر برنامه بهداشت پرتوهای وزارت بهداشت، در این رابطه به ایسنا گفت: «حد مجاز دریافت انرژی از این پرتوهای غیر یونساز از نظر چگالی انرژی، برای هر سانتیمتر مربع از پوست بدن انسان تا ۰/۴۵ میلیوات بر سانتیمتر مربع مجاز است. از نظر شدت میدان الکتریکی نیز حد مجاز ایجاد میدان الکتریکی تا ۲۸ ولت به متر در نظر گرفته شده است. آسیب روانی یکی از مهمترین مواردی است که این دکلها در تمام دنیا از جمله ایران ایجاد میکنند که در نهایت میتواند باعث آسیب جسمی شود. مردم از این آنتنها که نزدیک خانههایشان نصب میشود، میترسند.»
عدم پاسخگویی دقیق وزارت ارتباطات و وزارت بهداشت در این باره، جامعه را با ابهامات جدی در این زمینه مواجه کرده است. عمر ۲۵ ساله دکلهای مخابراتی در ایران نیز نشان میدهد که مسئولان در این زمینه تا چه حد نسبت به شفافسازی خطرات این پدیده بیتفاوت بودهاند.
با در نظر گیری نگرانیهای جامعه نسبت به این پدیده، وزارت ارتباطات به جای رد مطلق زیانهای دکلهای مخابراتی باید با نگاهی علمی و زبان اقناع کننده با مردم سخن بگوید.
یکی دیگر از ابهاماتی که در این مورد وجود دارد این است که آیا قوانین مربوطه به حوزه مخابرات و دکلها و امواج، با مشارکت وزارت بهداشت تهیه و تنظیم شده است یا خیر؟ به نظر میرسد وزارت بهداشت نقش تعیینکنندهای در جریان تصمیمگیری در مورد نصب دکلها در سطح شهر نداشته باشد.
آنچه در فضای مجازی و رادیو تلویزیون از سوی وزارت بهداشت در این باره شنیده میشود، معمولا اظهار نظرات برخی مسئولان به صورت عمومی و فاقد قدرت تعیینکنندگی است.
حسین سید موسوی کارشناس مخابرات، نیز سال ۹۸ در اینباره به یکی از خبرگزاریها گفته بود: «در قانون حفاظت در برابر اشعه مصوب سال ۱۳۶۸ مجلس شورای اسلامی و دستورالعمل اجرایی این قانون مصوب ۱۳۸۶ هیئت وزیران و استاندارد ملی ایران با عنوان حدود پرتوگیری غیر یونیزان، دفتر حفاظت در برابر اشعه سازمان انرژی اتمی ایران به عنوان واحد قانونی نظارت بر ایمنی تشعشع ناشی از تمام منابع و آنتنهای تولیدکننده امواج الکترومغناطیسی، تعیین شده است نه وزارت بهداشت یا هر دستگاه دیگر.»
اگرچه بروز برخی بیماریهای خطرناک مانند سرطان در اثر مواجهه با امواج RF هنوز به شکل جهانی اثبات نشده، اما زیانآور بودن قرارگیری در کنار این امواج تا حد زیادی مورد قبول جامعه جهانی است. با وجود این، مداخله وزارت بهداشت در روند قرارگیری دکلهای مخابراتی در شهرها از جمله تهران که نیازمند پوشش بیشتر این دکلهاست، امری ضروری برای حفظ سلامت مردم پایتخت و دیگر نقاط کشور به نظر میرسد.