ارتش اوکراین دو هواپیمای فرماندهی روسیه را در یکی از فاجعهبارترین روزها برای نیروی هوایی کرملین از زمان آغاز تهاجم گسترده ولادیمیر پوتین به اوکراین، سرنگون کرد.
به گزارش اکوایران، والری زالوژنی، فرمانده کل ارتش اوکراین گفت که نیروی هوایی او یک هواپیمای شناسایی رادار برد بلند A-۵۰ و یک هواپیمای مرکز کنترل ایل-۲۲ را منهدم کرده است. هر دو روز یکشنبه بر فراز دریای آزوف در حال پرواز بودند که در ساعت ۲۱:۱۰ به وقت محلی مورد اصابت قرار گرفتند.
هواپیمای A-۵۰ که دفاع هوایی را شناسایی میکند و اهداف جتهای روسی را هماهنگ میکند، بلافاصله سقوط کرد و خدمه آن کشته شدند. به نظر میرسد هواپیمای ایل-۲۲ که به شدت آسیب دیده بود در یک فرودگاه در آناپای روسیه فرود اضطراری داشته است.
مشخص نیست اوکراین چگونه توانسته هواپیماها را هدف قرار دهد و سرنگون کند. یک نظریه این است که یک سامانه موشک ضدهوایی پاتریوت، که توسط ایالاتمتحده تامین شده در این حمله استفاده شده است. با این حال، این امر مستلزم جابجایی سیستم در نزدیکی خط مقدم جایی است که بتوان آن را شناسایی کرد.
مقامات روسی گفتند که «هیچ اطلاعاتی» در مورد آنچه دقیقاً اتفاق افتاده است ندارند. وبلاگ نویسان طرفدار کرملین اعلام کردند که هواپیماها ممکن است مورد اصابت حمله خودی قرار گرفته باشد یا حتی توسط تیمی از ماموران انگلیسی اسایاس با استفاده از موشکهای زمین به هوا سرنگون شده باشد.
علت هر چه که باشد، این حادثه یک ضربه برای هوانوردی روسیه و تقویت روحیه برای نیروهای مسلح اوکراین است. ضد حمله سال گذشته کیف با شکست مواجه شد و در ماههای اخیر روسیه موجی از حملات را در سراسر شرق، در امتداد خط مقدم یخ زده، به راه انداخته است تا ابتکار عمل را دوباره به دست آورد.
به گفته وزارت دفاع بریتانیا، کرملین تنها شش فروند A-۵۰ در اختیار دارد. هزینه ساخت هر هواپیما ۳۳۰ میلیون دلار است. در فوریه گذشته، پارتیزانها در بلاروس به یک A-۵۰ دیگر در حالی که در پایگاه هوایی نزدیک مینسک نشسته بود، حمله کردند و مشخص نیست چقدر خسارت وارد کردهاند.
از سال گذشته، اوکراین به طور سیستماتیک زیرساختهای نظامی روسیه را در کریمه اشغالی تخریب کرده است و ایستگاههای راداری و سایر تأسیسات را هدف قرار داده است. ارتش اوکراین همچنین مقر ناوگان دریای سیاه روسیه در بندر سواستوپل را بمباران کرد و کشتیهای نیروی دریایی را مجبور به نقل مکان به بندرگاههای امنتر کرد.
به نظر میرسد کیف اکنون در حال به چالش کشیدن تسلط روسیه بر دریای آزوف است که شامل بنادر بردیانسک و ماریوپل است که در سال ۲۰۲۲ تصرف شد.
یوری ایحنات، سخنگوی نیروی هوایی اوکراین گفت که ایل-۲۲ غیرقابل به شکل تعمیر آسیب دیده است. او افزود که هواپیمای جاسوسی A-۵۰ «هدف اول برای ما» است. یک تصویر تایید نشده در رسانههای اجتماعی بخش دم ایل-۲۲ را نشان میدهد که ظاهراً با آسیب ترکش مواجه شده است.
روسیه در هفتههای اخیر متحمل یک سری شکست تحقیرآمیز برای ناوگان هوایی پیر خود از دوران شوروی شده است. هفته گذشته، سازمانهای اطلاعاتی اوکراین اعلام کردند که در پشت حمله به یک جت سوخو ۲۴ که در یک پایگاه هوایی در خارج از شهر چلیابینسک روسیه پارک شده بود، هستند.
در ماه دسامبر، پدافند هوایی خود روسیه یک جت سوخو ۲۵ روسی را سرنگون کرد. اوایل همان ماه اوکراین یک بمب افکن Su-۲۴M را منهدم کرد.
مفسران اوکراینی با خوشحالی به این خبر واکنش نشان دادند که روز دوشنبه بر کانالهای رسانههای اجتماعی منتشر شد. ایلیا پونومارنکو، خبرنگار دفاعی سابق روزنامه ایندیپندنت کیف، نوشت: «تأیید فرماندهی اوکراین. بزرگترین کشتار هوایی جنگ تا کنون.»
نیروی هوایی اوکراین با اشاره به این که چیزهای بیشتری در راه است، تصویری از دو هواپیمای سرنگون شده را با این جمله منتشر کرد: «چه کسی این کار را کرد؟»