سه ماهواره ایرانی چه اطلاعاتی را از فضا به زمین می‌فرستند؟

حسن سالاریه رئیس سازمان فضایی ایران در یک برنامه تلویزیونی درباره شرایط فعلی ماهواره مهدا که اخیرا با موفقیت در مدار قرار گرفت، گفت: سحرگاه روز یکشنبه هشتم بهمن ماه سه ماهواره ایرانی مهدا، هاتف و کیهان توسط ماهواره بر سیمرغ در مدار بیضوی زمین قرار گرفتند. در همان دقایق نخستین موفق به برقراری ارتباط با ماهواره مهدا شدیم و سیگنال آن را دریافت کردیم.

به گزارش خبرآنلاین، وی با اشاره به اینکه این سه ماهواره تحقیقاتی هستند، افزود: ماهواره در سلامت کامل است و داده‌های آن به زمین می‌رسد. ماهواره‌ها یا عملیاتی هستند که یک سرویس را به صورت جدی به زمین مخابره می‌کنند مانند ماهواره خیام که اکنون در حال کار کردن و ارسال اطلاعات هستند. دسته دیگر ماهواره‌های تحقیقاتی هستند. این ماهواره‌ها خدمتی به مردم یا نهاد خاصی نمی‌کنند و هدف نهایی آن‌ها ارائه خدمات به مجموعه‌ای است که آن را ساخته است.

سالاریه ادامه داد: ماهواره مهدا یک ماهواره مخابراتی است که زیرسامانه تأمین و توزیع توان را دارد. این ماهواره توان خود را از انرژی خورشیدی دریافت می‌کند. دریافت این انرژی در روی زمین ملایم و ساده است، اما در فضا شرایط فرق می‌کند. تجهیزاتی که در ماهواره انتخاب می‌شود باید بسیار مقاوم باشند که در شرایط جوی دچار مشکل نشوند.

رئیس سازمان فضایی تصریح کرد: به همین دلیل این ماهواره نیاز به تجهیزات فنی و پیچیده داشت که بتواند در شرایط خاص نیاز ماهواره را تأمین کند که این مساله بر عهده زیرسامانه‌های ماهواره مهدا بود. همچنین زیر سامانه دیگر مهدا مخابراتی است. عملکرد ماهواره در مدار به سازنده ماهواره این دانش و تجربه را اضافه می‌کند که اگر مشکلی دارد در نسخه‌های عملیاتی آن را رفع کند.

سالاریه افزود: ایران ماهواره‌های عملیاتی و مخابراتی مختلفی در فضا دارد و تعداد آن به هشت عدد می‌رسد. صنعت فضایی ایران از دهه هشتاد شکل گرفت. سال ۸۷ اولین ماهواره ایرانی «امید» در مدار قرار گرفت که نقطه مهمی در صنعت فضایی کشور بود. پس از آن نیز ماهواره‌های دیگری پرتاب شدند که عمر برخی به پایان رسیده است.

سالاریه تاکید کرد: ماهواره‌های تحقیقاتی از این جهت برای ما اهمیت دارند که می‌توانند موانع ماهواره‌های عملیاتی را رفع کنند. در زمین نیز آزمایشگاه‌های مفصلی داریم و تست‌های مختلفی انجام می‌دهیم، اما شرایط فضا متفاوت است.

وی گفت: یکی از راهبرد‌های جدی ما پرتاب ماهواره مخابراتی خصوصاً ارتفاع پایین است. ماهواره‌های مخابراتی ارتفاع پایین چند سالی است که روی بورس است و کمپانی‌های بزرگ دنیا در حال ساخت و تزریق آن در مدار هستند. کاربرد آن انتقال داده‌ها است که گاهی اوقات می‌تواند خدمات پهن‌باند ارائه بدهند.

سالاریه با بیان اینکه اکنون ماهواره‌های مخابراتی و سنجشی در دست ساخت داریم، تصریح کرد: ماهواره‌هایی که همراه با ماهواره مهدا به مدار تزریق شد، کاربرد‌های زیادی دارند. هاتف و کیهان در کلاس ماهواره‌های مخابراتی هستند و تکنولوژی‌هایی مانند اینترنت اشیا (انتقال داده و ارتباط بین کاربر و تجهیز) در آن‌ها مورد تست قرار می‌گیرد. اگر بخواهیم منطقه جنگلی را از نظر حرارت و رطوبت و شرایط آب و هوایی مورد ارزیابی قرار بدهیم می‌توانیم از تکنولوژی ماهواره‌های هاتف و کیهان استفاده کنیم. سنسور‌هایی که در جنگل قرار داده می‌شوند را دریافت می‌کنند و با یک زیرسامانه به مرکز داده در همان منطقه مخابره می‌شوند. مرکز داده از طریق ارتباطی که با ماهواره می‌گیرد باید پیام را دریافت و به مرکز داده منتقل کند.