جداول بودجه ۱۴۰۳ سرانجام بعد از روز‌ها بلکه ماه‌ها تاخیر از سوی دولت راهی مجلس شد؛ این جداول باید در اواخر پاییز گذشته به مجلس تقدیم می‌شد، اما با تاخیری چند ماهه، نیمه فروردین امسال این امر انجام شد.
تا امروز، برنامه هفتم توسعه از سوی شورای نگهبان تایید نشده است؛ این درحالی است که طبق قانون بودجه‌های سالانه باید براساس احکام برنامه‌های توسعه باشد و مشخص نیست بودجه ۱۴۰۳ براساس کدام برنامه توسعه نگاشته شده است.
به گزارش اعتماد، جداول بودجه ۱۴۰۳ سرانجام بعد از روز‌ها بلکه ماه‌ها تاخیر از سوی دولت راهی مجلس شد. این جداول باید در اواخر پاییز گذشته به مجلس تقدیم می‌شد، اما با تاخیری چند ماهه، نیمه فروردین امسال این امر انجام شد. در جداول بودجه معمولا اعداد و ارقام برخی دستگاه‌ها و نهاد‌ها بیشتر به چشم می‌آید. البته که ارقامی که در این جداول آمده، فعلا در حد پیشنهاد است و باید در کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۳ مجلس، به تصویب برسد و پس از آن در صحن مجلس نیز مصوب شود. بعد از این مرحله تایید شورای نگهبان نیز برای تبدیل شدن به قانون لازم است و در این صورت رییس مجلس می‌تواند برای اجرا، قانون بودجه و اعداد و ارقام آن را به رییس‌جمهوری ابلاغ کند.
بودجه ۱۴۰۳ البته ماجرا‌های زیادی را از سر گذرانده است. طبق قانون جدید مجلس، دولت موظف است لایحه سالیانه بودجه را در دو بخش تقدیم مجلس کند؛ نخست «سقف منابع عمومی و مفروضات منابع و مصارف» که در قالب بخش نخست بودجه به مجلس می‌رود و باید حداکثر تا اول آبان ماه این امر رخ می‌داد که دولت اول آذر ۱۴۰۲ بخش اول لایحه را تقدیم مجلس کرد. اما از آنجا که در آن زمان لایحه برنامه هفتم توسعه در صحن مجلس در حال بررسی بود، قرار گرفتن بخش اول لایحه در دستور کار مجلس تا بهمن ماه به تعویق افتاد. نخستین جلسه بررسی اول بهمن ماه برگزار شد و مجلس در دو تا سه نوبت به این لایحه می‌پرداخت و هفتم بهمن ماه یعنی کمتر از یک هفته، به رسیدگی بخش اول بودجه ۱۴۰۳ پایان داد.
۲۷ اسفند ماه و در شرایطی که مجلس از ۲۱ اسفند ماه جلسه علنی نداشت و از سوی دیگر ۲۲ و ۲۶ اسفند ماه سخنگوی شورای نگهبان ایرادات متعددی را به بودجه وارد کرده بود، اعلام شد که شورای نگهبان بخش نخست بودجه را تایید کرده است. البته که همچنان تا امروز، برنامه هفتم توسعه از سوی شورای نگهبان تایید نشده است؛ این درحالی است که طبق قانون بودجه‌های سالانه باید براساس احکام برنامه‌های توسعه باشد و مشخص نیست بودجه ۱۴۰۳ براساس کدام برنامه توسعه نگاشته شده است. برنامه ششم توسعه هم چندین‌بار تمدید شده بود، اعتبارش در پایان ۱۴۰۲ به پایان رسید و در حال حاضر کشور هنوز برنامه توسعه ندارد؛ یعنی کشور در خلأ میان دو برنامه توسعه ششم و هفتم قرار دارد و مشخص نیست بودجه چگونه بسته شده است. از سوی دیگر، طبق آنچه مجلس در اسفند ماه تصویب کرد، دولت اجازه دارد تا پایان اردیبهشت ۱۴۰۳ طبق احکام بودجه ۱۴۰۲ و جداول ۱۴۰۳ عمل کند که این طرح نیز محل شک و شبهه شد؛ چراکه طبق قانون در شرایطی که بودجه در زمان مقرر تصویب و تایید و ابلاغ نشود، دولت موظف به تهیه لایحه چند-دوازدهم است که دولت همین کار را هم نکرد.
اما شاید نگاهی به برخی اعداد و ارقام بودجه‌های پیشنهادی در جداول بودجه ۱۴۰۳ بتواند نگاه تهیه‌کننده آن یعنی دولت را به مسائل جاری کشور و جامعه نشان دهد. بودجه در دو بخش درآمدی و هزینه‌ای نگاشته می‌شود. در بخش درآمدی لایحه بودجه ۱۴۰۳، دولت برای درآمد از محل مالیات‌ها، یک میلیارد و ۳۰۸ میلیون همت (هزار میلیارد تومان) پیش‌بینی کرده است؛ در حالی که در قانون بودجه ۱۴۰۲، این رقم، ۹۰۷ میلیون همت بوده است؛ صفر‌های این ارقام خواندن اعداد را سخت می‌کند، اما برای درک بهتر از اینکه دولت در سال جدید چقدر می‌خواهد از ملت مالیات بگیرد، باید درصد افزایش را مدنظر قرار داد. طبق این اعداد، درآمد دولت از محل مالیات حدود ۴۴ درصد افزایش یافته است. به عبارت ساده‌تر به طور متوسط در تمام زمینه‌های مالیات‌گیری، هرچه در سال ۱۴۰۲ داده‌اید، باید در سال جدید، ۴۴ درصد بیشتر به دولت پول بدهید. امسال دولت قصد دارد حدود ۷۳ درصد از هزینه‌ها را از محل مالیات دریافتی بگذراند.
اما در بخش هزینه‌ها، طبق سنت، نخستین ردیف بودجه مربوط است به نهاد ریاست‌جمهوری؛ مجموعه‌ای که از دفتر رییس‌جمهوری گرفته تا معاونت‌ها ذیل نهاد ریاست‌جمهوری هستند. بودجه نهاد ریاست‌جمهوری طبق جدول شماره ۷ که اعتبارات دستگاه‌ها، مصوب ۱۴۰۲ و پیشنهادی ۱۴۰۳ را قید کرده، برای امسال ۶ هزار و ۱۱۷ میلیارد تومان پیش‌بینی شده است؛ در حالی که طبق همین جدول، سال گذشته ۳ هزار و ۲۷۲ میلیارد تومان بودجه مصوب شده بود. به عبارت دیگر رقمی حدود ۲ هزار و ۸۴۵ میلیارد تومان یعنی حدود ۸۶ درصد به بودجه ریاست‌جمهوری افزوده شده است.
عمده این افزایش بودجه مربوط می‌شود به «معاونت اجرایی ریاست‌جمهوری»؛ درحالی که طبق همین جدول ۷، این معاونت سال گذشته ذیل نهاد، بودجه‌ای نداشته است، امسال بودجه‌ای معادل یک‌هزار و ۲۵۰ میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. این افزایش هنگفت و چشمگیر زمانی قابل تامل می‌شود که سال ۱۴۰۳ منتهی می‌شود به بهار ۱۴۰۴ که انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم برگزار می‌شود.
«شورای اطلاع‌رسانی دولت» که قاعدتا ذیل ردیف نهاد ریاست‌جمهوری دخل و خرج خود را دریافت می‌کند، در جدول ۹ که مربوط به ردیف‌های متفرقه (دایمی یا موقت) می‌شوند نیز جای گرفته است؛ رقم پیشنهادی دولت برای بازوی اصلی رسانه‌ای خود، که در ردیف‌های «متفرقه» آمده، ۲۰۰ میلیارد تومان است؛ این درحالی است که شورای اطلاع‌رسانی دولت به عنوان زیرمجموعه نهاد ریاست‌جمهوری بودجه‌اش از محل بودجه ریاست‌جمهوری پرداخت می‌شود.
اما رقم بودجه پیشنهادی برای سازمان امور اداری و استخدامی کشور نیز چشمگیر است؛ سازمانی که رییس آن را رییس‌جمهوری منصوب می‌کند و همزمان با ریاست این سازمان، معاون رییس‌جمهوری نیز می‌شود. بودجه مصوب هزینه‌ای و تملک دارایی‌های این سازمان در سال ۱۴۰۲، طبق جداول بودجه امسال، ۲۲۸ میلیارد تومان بوده، ولی پیشنهاد بودجه این سازمان برای سال جدید، به رقمی نزدیک به ۶۷۰ میلیارد تومان رسیده است. به عبارت دیگر میزان رشد بودجه سازمان اداری و امور استخدامی، حدود ۱۳۰ درصد افزایش داشته است؛ به زبان ساده‌تر رقمی کمتر از دو و نیم برابر شده است. پیشنهاد افزایش چندین برابری بودجه این سازمان نیز مانند بودجه معاونت اجرایی ریاست‌جمهوری، تامل‌برانگیز و محل بحث است.
وزارت امور خارجه هم از جمله دستگاه‌های افزایش داده شده است؛ افزایشی حدود ۴۸ درصد. در سال ۱۴۰۲برای این وزارتخانه بودجه‌ای حدود یک‌هزار و ۲۹۰ میلیارد تومان مصوب شده بود که دولت برای ۱۴۰۳ پیشنهاد کرده بودجه وزارت خارجه به رقمی حدود یک هزار و ۹۱۹ میلیارد تومان افزایش پیدا کند.
ردیف بودجه قرب بقیه‌الله یا همان قرارگاه فرهنگی-اجتماعی بقیه‌الله، از جمله ردیف‌هایی است که افزایش قابل توجهی دارد. بنا بر مصوبه سال ۱۴۰۲، این قرارگاه ۸۸۷ میلیارد تومان بودجه مصوب داشت. برای سال ۱۴۰۳، رقم بودجه این قرارگاه به یک هزار و ۱۸۴ میلیارد تومان رسیده است؛ یعنی حدود ۳۵ درصد افزایش. البته که در جدول ۹ قانون بودجه ۱۴۰۲ که مربوط به کمک‌ها به دستگاه‌ها و نهاد‌ها می‌شود، نزدیک به ۲۰۰ میلیارد تومان برای کمک به موسسات فرهنگی و اجتماعی ذیل این قرارگاه آمده بود. در این ردیف بودجه تاکید شده بود که این ۲۰۰ میلیارد تومان باید به صورت مساوی میان سازمان «اوج» و سازمان «سراج» تقسیم شود. سازمان اوج، که سازمانی «فرهنگی-هنری» تلقی می‌شود، کار ساخت فیلم‌های سینمایی و انیمیشن را انجام می‌دهد. البته اقدامات این سازمان در جریان روز‌های مذاکرات ایران و ۶ قدرت جهانی در رابطه با برنامه هسته‌ای ایران، باعث شد تا نام «اوج» بر سر زبان‌ها بیفتد. این سازمان همزمان با این مذاکرات، بنر‌های بزرگی در سطح تهران با عنوان «صداقت امریکایی» بالا برد که در آن مذاکره‌کننده امریکایی کت دیپلماتیک و شلواری نظامی بر تن و اسلحه‌ای نیز به کمر داشت.
این سازمان علیه دولت‌های حسن روحانی و سیاست خارجی این دولت و به خصوص برجام تولیدات زیادی داشت. سازمان سراج نیز از جمله سازمان‌هایی است که در زمینه فضای مجازی فعالیت دارد؛ منتسبین به این سازمان بین کاربران فضای مجازی به خصوص ایکس (توییتر سابق) به عنوان «سازمانی» یا «سایبری» معروف هستند. کارویژه این سازمان، «تربیت» و «سازماندهی» نیرو‌های «انقلابی» علاقه‌مند به فعالیت در فضای مجازی است تا در شبکه‌های اجتماعی اثرگذاری کنند و بتوانند روایت مطلوب مدیران این سازمان را به خورد افکار عمومی دهند. قرارگاه فرهنگی- اجتماعی بقیه‌الله، از جمله قرارگاه‌های زیرمجموعه سپاه پاسداران است و فرمانده آن، از سوی فرمانده کل قوا منصوب می‌شود. سردار محمدعلی جعفری در حالی که سال ۱۳۹۶ ماموریتش به عنوان فرمانده کل سپاه ۳ سال تمدید شده بود، یک سال پیش از پایان زمان مقرر، یعنی فروردین ۱۳۹۸، از این عنوان کنار رفت و چندی بعد در اردیبهشت همان سال با حکم مقام رهبری به عنوان فرمانده قرب بقیه‌الله منصوب شد.
البته بودجه قرب بقیه‌الله منحصر به جدول ۷ بودجه نمی‌شود؛ در جدول ۱۲ که مربوط به «هزینه‌کرد یک درصد از هزینه‌های شرکت‌های دولتی موضوع ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری» می‌شود، برای این قرارگاه بودجه‌ای اختصاصی درنظر گرفته شده است. میزان بودجه پیشنهادی در این جدول، یک هزار و ۷۷۰ میلیارد تومان است؛ طبق این جدول، مبلغ مذکور باید در ۴ ردیف تخصیص داده شود.
ردیف نخست، مربوط به «تقویت گروه‌ها و مجامع تخصصی و حلقه‌های میانی مردمی و جبهه فرهنگی-اجتماعی مردمی انقلاب اسلامی (خاتم‌الاوصیا)» می‌شود؛ سهم این بند، یک هزار میلیارد تومان است.
دومین ردیف، «حمایت از تشکیل و توسعه شتاب‌دهنده‌های دانش‌بنیان فرهنگی و اجتماعی (حلقه‌های میانی تخصصی مساله محور مردم‌نهاد)» است که سهم آن، ۷۰۰ میلیارد تومان پیش‌بینی شده است.
ردیف سوم، «تقویت و تثبیت نمایش‌های میدانی با موضوعات آیینی و تاریخی در تهران و کلان‌شهر‌های کشور» است و بودجه‌ای معادل ۲۰ میلیارد تومان درنظر گرفته شده است. «روایت هنرمندانه جهاد فرهنگی حلقه‌های میانی و گروه‌های مختلف مردمی در سراسر کشور» چهارمین و آخرین ردیف ذیل قرب بقیه‌الله است که برای آن‌هم ۵۰ میلیارد تومان پیشنهاد شده است.
وبسایت «حلقه وصل» از وبسایت‌های محافظه‌کاران، در گزارشی پیرامون تشکیل «خاتم‌الاوصیا» نوشته سال ۱۳۸۸ و بعد از اعتراضات به نتایج انتخابات دهم ریاست‌جمهوری، هدف «حسین یکتا و حلقه دوستانش... این بود که بتوانند موسسات، مجموعه‌ها، هیات‌ها، کانون‌های قرآنی و تربیتی و فعالان هنری و رسانه‌ای جبهه فرهنگی انقلاب را به هم متصل و از هم با خبر کنند تا دیگر از‌هم‌گسیخته و جدا افتاده نباشند. این گروه درنهایت به این جمعبندی رسیدند که باید «قرارگاه فرهنگی بنیاد خاتم‌الاوصیا (عج)» را با کارویژه تشکیل شبکه‌ای منسجم از فعالان فرهنگی انقلاب تشکیل دهند.
آنها ایده و طرح اول قرارگاه را به وزارتخانه‌ها، نهاد‌ها و سازمان‌های مختلفی بردند، اما پذیرفته نشد. با پذیرش این طرح ازسوی سپاه، برنامهریزی اجرایی تشکیل قرارگاه با محوریت حاجحسین (یکتا) شروع شد». همچنین به نقل از «محمد خراسانی‌زاده»، معاون وقت سازماندهی آموزش و امور استان‌های سازمان فضای مجازی سراج، آمده: «سردار عزیز جعفری، فرمانده وقت سپاه، از این طرح استقبال کردند و پذیرفتند که حمایت کنند و برای اینکه این مجموعه، زیرمجموعه سپاه نشود، یک قرارگاه میانی با نام «قرارگاه فرهنگی بقیه‌الله» ایجاد کردند. قرار شد این قرارگاه از بنیاد خاتم‌الاوصیا (عج) حمایت کند.» به نوشته این وبسایت، دو زیرمجموعه بنیاد (قرارگاه) خاتم‌الاوصیا، از سال ۱۳۹۱، مجزا شدند و در کنار این قرارگاه قرار گرفتند؛ این دو زیرمجموعه سازمان‌های اوج و سراج بودند. مجموع بودجه قرب بقیه‌الله، با توجه به بودجه عمومی و بودجه اختصاصی، رقمی معادل ۲ هزار و ۹۵۴ میلیارد تومان می‌شود.
دولت ابراهیم رییسی، برای وزارت ارشاد و زیرمجموعه‌هایش در سال ۱۴۰۳، رقمی حدود ۹ هزار و ۱۶۳ میلیارد تومان بودجه پیش‌بینی کرده است. البته که در کنار این میزان بودجه، ۱۱ هزار و ۸۶۳ میلیارد تومان برای این وزارتخانه بودجه اختصاصی در نظر گرفته شده است. این در حالی است که بودجه سال گذشته وزارت ارشاد، ۷ هزار و ۳۷۲ میلیارد تومان و بودجه اختصاصی آن، ۵۷ میلیارد و ۵۸۰ میلیون تومان بوده است. به عبارت دیگر، بودجه اختصاصی وزارت ارشاد، ده‌ها برابر شده است. خبرگزاری ایرنا، بنیاد سعدی، دانشگاه اهل‌بیت، دانشگاه مذاهب اسلامی، مجمع جهانی اهل بیت و مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی از جمله زیرمجموعه‌های وزارت ارشاد هستند. ایرنا در سال ۱۴۰۲، رقمی معادل ۲۷۱ میلیارد تومان بودجه مصوب داشته که برای سال ۱۴۰۳، پیشنهاد دولت ۳۷۳ میلیارد تومان است؛ حدود ۳۷ درصد افزایش بودجه.
بنیاد سعدی بودجه‌ای حدود ۵۵ میلیارد تومان برای سال ۱۴۰۲ داشته و برای امسال، ۶۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان پیشنهاد شده است؛ ۲ میلیارد تومان هم بودجه اختصاصی پیشنهاد شده که با این بودجه، افزایش سهم بنیاد سعدی در سال جاری، حدود ۵/۲۴ درصد. بنیاد سعدی از سال ۱۳۹۲ تاسیس شده و طبق آنچه در وبسایت آن آمده، به منظور «آموزش و ترویج زبان فارسی براساس منابع نوین آموزشی و استاندارد در جهان» فعالیت دارد. به نوشته این سایت، «علاوه بر برگزاری دوره‌های آموزشی حضوری و مجازی در ایران، در بیش از ۴۰ نقطه در جهان مشغول آموزش به علاقه‌مندان است.» طبق اساسنامه بنیاد، «رایزنی‌های فرهنگی ایران در جهان، نمایندگان بنیاد سعدی نیز هستند و کلاس‌های آموزش زبان فارسی در این مراکز به صورت حضوری یا مجازی برگزار می‌شود.» جمهوری آذربایجان، ارمنستان، ازبکستان، افغانستان، اندونزی، بنگلادش، پاکستان (۸ دفتر)، تاجیکستان، ترکمنستان، تایلند، ترکیه (۲ دفتر)، چین (۲ دفتر)، ژاپن، سریلانکا، فیلیپین، قرقیزستان، قزاقستان (۲ دفتر)، گرجستان، مالزی، نخجوان، هند (۳ دفتر)، آفریقای‌جنوبی، اوگاندا، اتیوپی، امارات متحده عربی، تانزانیا، تونس، زیمبابوه، سودان، سوریه (۲ دفتر)، سنگال، سیرالئون، لبنان، عمان، عراق، غنا، قطر، کویت، کنیا، نیجریه، یمن، آلمان، آلبانی، اسپانیا، ایتالیا، اتریش، بلغارستان، بوسنی، بلاروس، روسیه (۲ دفتر)، سوئد، صربستان، فرانسه، کرواسی، یونان، امریکا (نزد دفتر نمایندگی ایران در سازمان ملل) و ونزوئلا. رییس این بنیاد غلامعلی حدادعادل است؛ طبق آمار‌های وبسایت بنیاد سعدی، تاکنون ۱۱۵ دوره در ارتباط با فارسی‌آموزی برگزار شده و ۲۸۰۰ استاد نیز با این بنیاد همکاری داشته‌اند؛ با این حال در کنار این آمار، رقم و عددی از تعداد دانش‌آموختگان زبان فارسی توسط این بنیاد نیامده است.
دانشگاه اهل‌بیت، در سال گذشته، حدود ۵۶ میلیارد تومان بودجه داشته و برای سال ۱۴۰۳، حدودا ۷۱ میلیارد تومان بودجه درنظر گرفته شده است؛ تقریبا ۲۸ درصد افزایش. این دانشگاه، وابسته به مجمع جهانی اهل‌بیت در تهران است. دانشگاه اهل‌بیت سال ۱۳۸۳ تاسیس شده و پذیرای دانشجویان مسلمان از کشور‌های مختلف جهان است. سال گذشته رییس این دانشگاه گفته بود که در حال حاضر در این دانشگاه از ۳۰ ملیت در حال تحصیل هستند. دانشگاه مذاهب اسلامی، ۶۲ میلیارد و ۲۵۰ میلیون تومان از بودجه عمومی کشور سهم داشته و دولت بناست برای امسال، ۷۶ میلیارد و ۴۷۰ میلیون تومان به این نهاد اختصاص دهد؛ نزدیک ۵/۲۲ درصد افزایش. این دانشگاه هم در زمینه علوم دینی فعالیت دارد و دانشجویان آن، از همه فرق اسلامی هستند.
مجمع جهانی اهل‌بیت نیز سال قبل، ۱۳۳ میلیارد و ۶۴۰ میلیون تومان بودجه داشته و قرار است در سال جدید، ۲۰۶ میلیارد و ۷۱۴ میلیون تومان بودجه دریافت کند؛ غیر از این، ۵۰ میلیارد تومان بودجه اختصاصی در نظر گرفته شده است. مجموعا افزایشی حدود ۹۲ درصد برای سال ۱۴۰۳ دیده شده است. این مجمع یکی از گسترده‌ترین نهاد‌های مذهبی ایرانی در سطح جهان است؛ به نوشته وبسایت آن، تا سال ۱۳۹۴، در ۳۹ کشور آسیایی، ۴۲ آفریقایی، ۱۸ امریکایی، ۴۰ اروپایی و ۲ کشور اقیانوسیه دارای دفتر است. این مجمع همچنین فعالیت‌های اقتصادی نیز دارد؛ از جمله شرکت‌های بازرگانی که در زمینه صادرات و واردات فعالیت می‌کنند.
به نوشته وبسایت آن، «مجمع جهانی اهل‌بیت علیهم‌السلام در راستای محرومیت‌زدایی از پیروان اهل‌بیت علیهم‌السلام در قاره محروم آفریقا اقداماتی نظیر ایجاد شرکت خدمات کشاورزی، فعالیت در کشور‌های اتیوپی، کنیا، کومور، تانزانیا، زنگبار، ساحل‌عاج و غنا، ثبت شرکت در آفریقای جنوبی، ارائه تفاهمنامه جهت ایجاد کمربند سبز در مالاوی و توافق با مسوولین کشور مالی انجام داده یا در حال پیگیری است.» همچنین آن‌طور که نوشته شده، «راه‌اندازی صندوق‌های قرض‌الحسنه در کشور‌های محروم، به منظور تقویت بنیه مالی و توسعه صنایع کوچک، از دیگر برنامه‌های اقتصادی مجمع جهانی اهل‌بیت است.» این نهاد مذهبی همچنین یک خبرگزاری با نام «خبرگزاری اهل‌بیت» دارد که به ۲۰ زبان مختلف، در حال فعالیت است.
مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی هم در سال پیش، ۹۱ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بودجه مصوب داشته است و امسال دولت پیشنهاد کرده حدود ۱۱۲ میلیارد تومان بودجه داشته باشد؛ با احتساب ۱۰۰ میلیارد تومان بودجه اختصاصی پیشنهاد شده، مجموع بودجه این نهاد می‌شود ۲۱۲ میلیارد تومان؛ یعنی افزایشی ۱۳۳ درصدی. مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی بیشتر با کنفرانس بین‌المللی وحدت در تهران شناخته می‌شود. در این کنفرانس سالانه، علما و زعمای دینی و مذهبی از نحله‌های مختلف اسلامی گردهم جمع می‌شوند. «خبرگزاری تقریب» نیز از جمله موسسات وابسته به این مجمع است که «با رویکرد تقریبی، اخبار مربوط به موضوعات تقریبی جهان اسلام را منتشر می‌کند.»
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم هم مطابق همه ساله ردیفی مستقل در بودجه دارد؛ این نهاد فرهنگی و مذهبی در سال گذشته، ۴۱۴ میلیارد تومان بودجه مصوب داشته است. در بودجه ۱۴۰۳، پیشنهاد شده است که ۷۳۰ میلیارد تومان بودجه برای دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم تخصیص یابد؛ یعنی حدودا ۷۶ درصد افزایش بودجه داشته است. البته این رقم، به غیر از بودجه پیشنهادی اختصاصی است که ۱۰۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.
شورای عالی حوزه‌های علمیه از دیگر نهاد‌های مذهبی دریافت‌کننده بودجه است؛ سال گذشته ۴ هزار ۷۷۶ میلیارد تومان بودجه مصوب داشته است؛ این بودجه در سال ۱۴۰۳ بناست به ۵ هزار و ۴۶۲ میلیارد تومان افزایش یابد؛ حدود ۳/۱۴ درصد افزایش بودجه. البته برای امسال، پیشنهاد شده این نهاد مذهبی یک‌هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بودجه اختصاصی داشته باشد.
مرکز خدمات حوزه‌های علمیه هم در ردیف بودجه مستقلش، برای سال ۱۴۰۲، رقمی معادل ۶ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان دیده می‌شود که این رقم قرار است برای ۱۴۰۳، به ۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان برسد؛ حدودا ۱۷ درصد افزایش.
موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی که مأمن و مأوای مرحوم مصباح یزدی و همفکرانش بوده و هست، سال ۱۴۰۲، حدود ۲۷۰ میلیارد تومان بودجه داشته است. برای این موسسه که خروجی آن، غالبا پایداری‌های سیاست هستند، دولت پیشنهاد کرده این رقم در سال ۱۴۰۳، به ۳۳۶ میلیارد تومان برسد. البته ۱۰۰ میلیارد تومان هم بودجه اختصاصی پیش‌بینی شده است که مجموعا به ۴۳۶ میلیارد تومان می‌رسد؛ یعنی ۶۱ درصد افزایش. به عبارت دیگر، دولت هوای موسسه پایداری‌ها را به خوبی داشته است. بالاخره هر چه که باشد، دولت ابراهیم رییسی، به دولت جبهه پایداری شهرت دارد؛ مُهر پایداری بودن، به سبب نفوذ برخی بستگان سببی رییسی و افکار نزدیک او به پایداری و همچنین حضور عناصر منتسب به این تشکل سیاسی، بر پیشانی دولت خورده است.
سازمان تبلیغات اسلامی و زیرمجموعه‌هایش، در سال ۱۴۰۲، سه هزار و ۱۴۶ میلیارد تومان بودجه مصوب داشته است؛ این عدد در سال جدید قرار است به ۳ هزار و ۹۵۰ میلیارد تومان برسد. البته پیشنهاد شده سازمان تبلیغات اسلامی و زیرمجموعه‌هایش، برای سال ۱۴۰۳، چهار هزار و ۷۸۰ میلیارد تومان بودجه اختصاصی داشته باشند. با احتساب بودجه اختصاصی، مجموع سهم این سازمان از بیت‌المال، ۸ هزار و ۷۳۰ میلیارد تومان می‌شود؛ افزایشی نزدیک به ۱۷۸ درصد.
موسسه پژوهشی و فرهنگی انقلاب اسلامی، از زیرمجموعه‌های سازمان تبلیغات اسلامی، قرار است بودجه اش از ۱۸۱ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۲، به ۲۲۳ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۳ برسد. این موسسه همچنین ۱۰۰ میلیارد تومان بودجه اختصاصی دارد که مجموعا می‌شود ۳۲۳ میلیارد تومان؛ حدود ۷۸ درصد افزایش. شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه که در سال قبل، ۱۷۴ میلیارد تومان سهم از بودجه داشته، طبق جداول بودجه، امسال ۲۱۰ میلیارد تومان بودجه خواهد داشت. تقریبا ۲۰ درصد افزایش بودجه. این شورا ۱۰۰ میلیارد تومان هم قرار است بودجه اختصاصی داشته باشد.
مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، یکی دیگر از زیرمجموعه‌های سازمان تبلیغات اسلامی است؛ این سازمان سال ۱۴۰۲، بودجه‌ای معادل ۸۸ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان داشته است؛ این رقم قرار است امسال به ۱۱۰ میلیارد و ۳۵۲ میلیون تومان برسد؛ حدودا ۲۶ درصد افزایش. ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر هم ذیل سازمان تبلیغات اسلامی قرار دارد؛ در سال گذشته بودجه این نهاد مذهبی، ۱۲۶ میلیارد تومان تصویب شده بوده؛ که در سال ۱۴۰۳ پیشنهاد شده این رقم به ۱۵۶ میلیارد تومان افزایش یابد. البته که ستاد امر به معروف و نهی از منکر کشور، ۱۰۰ میلیارد تومان بودجه اختصاصی خواهد داشت که در نتیجه آن، میزان افزایش بودجه این نهاد ۱۰۳ می‌شود.
حوزه هنری انقلاب اسلامی هم از دیگر زیرمجموعه‌های سازمان تبلیغات اسلامی است؛ حدودا ۶۳۹ میلیارد تومان سهم این نهاد فرهنگی از بودجه عمومی سال ۱۴۰۲ بوده است که بناست به ۸۵۵ میلیارد تومان برسد؛ با در نظر گرفتن این نکته که پیشنهاد شده ۸۴۰ میلیارد تومان نیز بودجه اختصاصی دریافت کند.
جامعه‌المصطفی العالمیه، یکی دیگر از نهاد‌های مذهبی است که ردیف بودجه مستقلی دارد. این نهاد، در سال ۱۴۰۲، رقمی معادل یک هزار و ۱۷ میلیارد تومان بودجه مصوب داشته است؛ برای سال جاری، دولت پیشنهاد کرده تا یک هزار و ۲۲۶ میلیارد تومان دراختیار این نهاد مذهبی قرار بگیرد. در همین حال ۲۰۰ میلیارد تومان هم بودجه اختصاصی پیشنهاد شده است که سرجمع می‌شود ۴۰ درصد افزایش بودجه برای سال ۱۴۰۳.
با نگاهی گذرا به بودجه دانشگاه‌های سراسر کشور و قیاس آنها با بودجه جامعه‌المصطفی العالمیه، این نتیجه به دست می‌آید که بودجه جامعه‌المصطفی، تنها از دانشگاه‌های شهید بهشتی، تهران، فنی و حرفه‌ای، پیام‌نور، شیراز و فردوسی مشهد کمتر است. با اختلاف‌های ناچیزی هم همین نسبت را با دانشگاه‌های صنعتی شریف، صنعتی اصفهان، امیرکبیر و تبریز دارد؛ یعنی با اختلافی اندک، بودجه جامعه‌المصطفی از این دانشگاه‌ها کمتر است و نتیجه دیگر اینکه، بودجه جامعه‌المصطفی از سایر دانشگاه‌های کشور بیشتر است و البته با اختلافی ناچیز از دانشگاه علامه طباطبایی و علم و صنعت بیشتر است.
جامعه‌المصطفی العالمیه، سال ۱۳۸۶، با تلفیق «سازمان حوزه‌ها و مدارس علمیه خارج از کشور» و «مرکز جهانی علوم اسلامی» تاسیس شد. به نوشته وبسایت این موسسه، «جامعه‌المصطفی العالمیه نهادی علمی و بین‌المللی با هویت حوزه‌ای است که با هدف گسترش علوم اسلامی، انسانی و اجتماعی» تشکیل شده است. دانشجویان این دانشگاه حوزوی، غالبا غیرایرانی‌هایی هستند که برای تحصیل علوم دینی به ایران می‌آیند؛ سال گذشته بود که یکی از مقامات این موسسه، اعلام کرد که «در کنار پذیرش داوطلبان غیرایرانی اجازه پذیرش ۲۰درصد از داوطلبان ایرانی صادر شد که بیشتر در رشته‌های علوم انسانی خواهد بود.» به نوشته وبسایت «ویکی‌شیعه» متعلق به مجمع جهانی اهل‌بیت، «گرفتن ویزا و اقامت تحصیلی، پرداخت کمک هزینه تحصیلی (شهریه)، کمک هزینه مسکن و وام قرض‌الحسنه، تامین خوابگاه، ارایه خدمات بهداشتی و درمانی، مشاوره‌های آموزشی و تربیتی، آموزش‌های کاربردی و مهارتی به همسران و فرزندان و امکانات ورزشی، فراهم کردن تحصیل ویژه برای خانواده‌های طلاب ازجمله امکاناتی است که این مرکز برای دانش‌پژوهان خود ارائه می‌کند.»
این وبسایت در توضیحات بیشتری پیرامون این نهاد نوشته: «سازمان مرکزی جامعه‌المصطفی در ایران و در شهر قم قرار دارد و بیش از ۱۷۰ واحد آموزشی وابسته به آن در داخل و خارج کشور مستقر است. این واحد‌ها در شهر‌های مشهد، تهران، اصفهان، گرگان و قشم و بیش از ۶۰ کشور دیگر است. آفریقای جنوبی، آلبانی، آلمان، افغانستان، اندونزی، انگلستان، اوگاندا، برزیل، بلغارستان، بنگلادش، بورکینافاسو، بوسنی و هرزگوین، بنین، پاکستان، تانزانیا، تایلند، توگو، دانمارک، ژاپن، ساحل‌عاج، سوئد، سنگال، سوریه، سیرالئون، عراق، غنا، فیلیپین، قرقیزستان، قزاقستان، کامرون، کوزوو، کنگو دموکراتیک، کومور، گامبیا، گرجستان، گویان، گینه، لبنان، ماداگاسکار، مالاوی، مالزی، مالی، میانمار، نروژ، نیجر، نیجریه، هند و... از جمله واحد‌های فعال هستند.» سال ۱۳۹۶، علیرضا اعرافی مدیر وقت این نهاد، در گفتگو با خبرگزاری «مهر» گفته بود: «از طریق شبکه جامعه‌المصطفی در سطح جهان حدود پنجاه میلیون نفر شیعه شده‌اند.» جامعه‌المصطفی همچنان در حال افتتاح دفاتر جدید است؛ سال گذشته «مدرسه امام زین‌العابدین در شهر بوجومبورا پایتخت کشور بروندی افتتاح» شده بود.
صدا و سیمای جمهوری اسلامی، یکی دیگر از ردیف‌های بودجه است که حواس‌های زیادی را به سمت خود جلب می‌کند. بودجه مصوب سال ۱۴۰۲، برای این سازمان، ۱۵ هزار و ۶۲ میلیارد تومان بوده است. این رقم قرار است برای سال ۱۴۰۳، جهشی چشمگیر و تند داشته باشد؛ به پیشنهاد دولت، صدا و سیما امسال ۲۲ هزار و ۲۰۷ میلیارد تومان از بیت‌المال سهم خواهد برداشت. جهش بودجه صدا و سیما، در سال ۱۴۰۳ نسبت به ۱۴۰۲، حدود ۵/۴۷ درصد خواهد بود. البته این، به غیر از کمک‌های اختصاصی است که در جداول دیگر بودجه آمده است.
بسیاری معتقدند این بودجه‌ها با خروجی و برون‌داد برخی از نهاد‌ها و موسسات همخوانی ندارد؛ با این وجود دولت‌ها سالیانه بودجه برخی از آنها را مانند صدا و سیما افزایش چشمگیر می‌دهند و اگر افزایش بودجه مطابق میل مدیران سازمان نباشد، صدا و سیما بعضا با آن دولت سر ناسازگاری برمی‌دارد. در کنار این افزایش بودجه‌ها، افزایش‌های خاص دولت برای برخی نهاد‌های زیرمجموعه خود سوال برانگیز است؛ هرچند که دولتی‌ها این موضوع را رد می‌کنند، اما نمی‌گویند دلیل این افزایش‌ها چیست؟!
