گنجینهی سکه مجرم مشهوری به نام آنتونی جاچفسکی در رشتهکوه جلنیوفسکی در جنوب مرکزی لهستان کشف شده است.
گروه اکتشافی متشکل از فلزیابهای محلی که با مجوز ادارۀ بناهای تاریخی استان سویتوکرزیسکی کاوش میکردند، در ژوئن ۲۰۲۲ عازم ردیابی گنج این مجرم افسانهای شدند. آنها چندین ذخیره سکههای نقره و طلا را یافتند که حالا در جریان ثبت و نگهداری قرار گرفتند. آنها برای محافظت از محوطه اکتشاف، کشف خود را به مدت دو سال فاش نکردند.
به گزارش فرادید، آنتونی جاچفسکی یکی از ماجراجویان و کلاهبردارانی بود که اواخر قرن هفدهم و اوایل قرن هجدهم وقتی لهستان با موج دیگری از طاعون مواجه شد، مردم را فریب داد. وقتی مرگ سیاه، اروپا را برای نخستین بار در اواسط قرن چهاردهم و با شیوع بیماریهای همهگیر بعدی ویران کرد، مردم ناامید برای شفا گرفتن به شخصیتهایی روی آوردند که ادعای شفادهندگی داشتند. جاچفسکی ماه مه ۱۷۰۸ در کوههای سویتوکرزیسکی یک خلوتگاه ساخت و ادعا کرد قدرت شفای بیماران را دریافت کرده است.
این دروغ بسیار موثر از آب درآمد. کمکهای مالی سرازیر شد و خیلی زود خلوتگاه او به قدری مملو از پول نقد شد که جاچفسکی نیاز به استخدام نگهبانان مسلح داشت. این اتفاق حاشیه سودآور دیگری برای این مرد مقدس جعلی ایجاد کرد: سرقت از زائران و یورش به املاک همسایه!
اشراف محلی سرانجام او را دستگیر کردند و او توسط اسقف کراکوف زندانی شد، اما چیزی نگذشت که فرار کرد و بلافاصله به آرامگاه کوهستانی خود بازگشت و شفای ساختگی بیماران را از سر گرفت. او به هیچ روی مخفی نمیشد و به نظر میرسید دستکم موافقت ضمنی برخی مقامات کلیسا را هم به دست آورده است. در نهایت او دوباره برای افراد بانفوذ دردسرهای زیادی ایجاد کرد و سال ۱۷۱۲ دستگیر و در دادگاه اسقف کراکوف محاکمه و به حبس ابد محکوم شد.
گروه اکتشاف موفق شد مجموعه بزرگی از سکههای نیمه اول قرن هفدهم و آغاز قرن هجدهم را پیدا کند. دوکات هامبورگ متعلق به سال ۱۶۴۸ به طور خاص جالب به نظر میرسید، چون تصویر حضرت مریم و عیسی در لبه سکه حک شده بود که نشانه مدال بودن آن بود.
در مجموع، به نظر میرسد این سکهها بخشی از هزینههای جمعآوریشده توسط این فرد گوشهنشین کلاهبردار، کمکهای مالی یا نذری یا شاید کالاهای دزدیده شده از اشراف محلی باشند. گنجینه سکهها به موزه تاریخی و باستانشناسی منطقه منتقل شد و قرار است حفاظت و تحلیل دقیق مسکوکشناسی و تاریخی آن در سال جاری انجام شود.