در میان گنجینههای طلایی پر زرق و برق از عصر برنز، تعدادی اشیاء ممکن است باارزشتر از سایرین باشد.
محققان دریافتهاند که یک دستبند و یک نیمکره توخالی که با طلا تزئین شده است، از فلز زمینی ساخته نشدهاند، بلکه از جنس شهابسنگهایی هستند که از آسمان سقوط کردهاند.
در مقالهای که در ژانویه منتشر شد، محققان به این موضوع پی بردند که در ایبریا (۳۰۰۰ سال پیش) فناوری و تکنیکهای فلزکاری بسیار پیشرفتهتر از آن چیزی بوده است که ما فکر میکردیم.
گنج ویلنا با ۶۶ شی عمدتاً طلا، بیش از ۶۰ سال پیش در سال ۱۹۶۳ در منطقه کنونی آلیکانته در اسپانیا کشف شد. این گنجینه از آن زمان به عنوان یکی از مهمترین نمونههای عصر برنز شناخته میشود.
نیمکره آهنی و طلایی که حداکثر قطر آن ۴.۵ سانتی متر است
با این حال، تعیین سن مجموعه تا حدودی دشوار بوده است؛ امروز، اما به لطف دو جسم که عبارتند از یک نیمکره کوچک توخالی و یک دستبند تک این کار تا حدودی ممکن شده است. این دو جسم هر دو ظاهری «آهنی» دارند یعنی به نظر میرسد از آهن ساخته شدهاند.
مشکل این است که قدمت مواد طلا بین ۱۵۰۰ تا ۱۲۰۰ قبل از میلاد است؛ بنابراین بررسی محل قرارگیری مصنوعات آهنی در زمینه گنج ویلنا چیزی شبیه به یک پازل بوده است.
اما سنگ آهن از پوسته زمین تنها منبع آهن چکش خوار نیست. تعدادی از مصنوعات آهنی پیش از عصر آهن در سراسر جهان وجود دارد که از شهاب سنگها ساخته شدند. شاید معروفترین آنها خنجر شهاب سنگی فرعون توت عنخ آمون باشد، اما سلاحهای دیگر عصر برنز نیز از این ماده ساخته شدند و بسیار ارزشمند بودند.
راهی برای تشخیص این تفاوت وجود دارد: آهن حاصل از شهابسنگها دارای مقدار نیکل بسیار بالاتری نسبت به آهنی است که از زمین حفر شده است. بنابراین، محققان از موزه باستان شناسی شهرداری ویلنا، که مجموعه را در خود جای داده است، اجازه گرفتند تا این دو اثر را به دقت آزمایش کنند و میزان نیکل آنها را تعیین کنند.
دستبند آهنی با قطر ۸.۵ سانتی متر
محققان با دقت از هر دو مصنوع نمونه گرفتند و مواد را برای تعیین ترکیب آنها در معرض طیف سنجی جرمی قرار دادند. علیرغم درجه بالای خوردگی، که ساختار عنصری مصنوع را تغییر میدهد، نتایج نشان میدهد که هم نیمکره و هم دستبند از آهن شهابسنگ ساخته شدهاند.
این امر معضل چگونگی همسویی این دو مصنوع با بقیه مجموعه را حل میکند؛ آنها در همان دوره ساخته شدهاند و قدمت آنها به حدود ۱۴۰۰ تا ۱۲۰۰ قبل از میلاد باز میگردد.
منبع: خبرآنلاین