انتخابات چهاردهم ریاست جمهوری در دور اول جمعه هشتم تیر ۱۴۰۳ برگزار شد. هیچ یک از نامزدها نتوانست اکثریت آرا را بدست بیاورد و بر این اساس مسعود پزشکیان و سعید جلیلی به دور دوم راه یافتند. مرحله دوم انتخابات در پانزدهم تیرماه برگزار می شود.
تصمیمات دولت پزشکیان بر مبنای کار کارشناسی و همراه با مراقبت از زندگی مردم خواهد بود.
محمدعلی موحد (عرفان‌پژوه، تاریخ‌پژوه و حقوقدان برجستهٔ ایرانی) و استاد محمد مجتهد شبستری (دین‌پژوه و روشنفکر برجسته) در پیام مشترکی از هم‌میهنان برای رأی به مسعود پزشکیان دعوت کردند.
متن پیام:
ما از مسعود پزشکیان بوی صداقت می‌شنویم و در دور دوم هم به او رای می‌دهیم.
از هم‌میهنان عزیز به‌ویژه جوانان دل‌آگاه انتظار داریم که به حساسیت موقف در شرایط خطیر موجود توجه کنند و به رغم تلخ‌کامی‌ها و آزردگی‌ها که دارند پای از معرکه بیرون نکشند.
همشهریان غیور ما در آذربایجان این شعر شهریار را به یاد بیاورند که گفت:
هنوز از ماست ایران را اگر روزی فرج باشد.
محمد مجتهد شبستری
محمدعلی موحد
تاکنون نشانه‌ای از تغییر منطق/استراتژی شما رؤیت نشده است. آیا دولت شما دولتِ تداومِ قطعنامه‌ها و تحریمها خواهد بود؟
پیام جدید مسعود پزشکیان: قطارِ ایرانِ ما به دهقانان فداکاری چون شما نیاز دارد. افراد داخل قطار را صدا کنید، صدای ما را به گوش همه برسانید. دلایل و نشانه‌ها برای خطر برخورد با ایده‌های خطرناک بسیار است و اگر یکی نشویم آینده ایران در خطر است.
این پوستر قهرکردگان از صندوق، ناراضیان و معترضان به ساختار و وضع موجود را مخاطب قرار داده است.
طیب نیا که به تازگی با پزشکیان دیدار کرده، قرار است به عنوان فرمانده اقتصادی پزشکیان نقش آفرینی کند.
در دوران طیب نیا، تورم در ایران به هشت درصد رسید موضوعی که باعث شده از این اقتصاددان به عنوان یکی از موفق‌ترین وزرای اقتصادی پنحاه سال اخیر یاد شود.
پیگیری‌های خبرنگار تسنیم نشان می‌دهد مناظره اول موضوع فرهنگی سیاسی و موضوع مناظره دوم هم اقتصادی است.
در این دو مناظره تلاش بر این است فرصت‌ها کوتاه‌تر و سؤالات مستقیم‌تر شوند.
در مناظره‌های دونفره نامزدها روبروی هم قرار می‌گیرند و در خصوص یک موضوع با هم صحبت می‌کنند و به سؤالات پاسخ می‌دهند و امکان مقایسه‌ای دو نامزد فراهم می‌شود.
بخش پرسش و پاسخ نامزدها حداکثر ۹۰ دقیقه خواهد بود و از نامزدها ۱۰ سوال پرسیده می‌شود. در این مناظره از دو نامزد خواسته می‌شود به سؤالات با صراحت پاسخ دهند.
سعید جلیلی کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم پش از ظهر امروز، یکشنبه با حضور در بازار تهران، با کسبه و مردم دیدار و گفت‌وگو کرد.
مناظره اول دوشنبه ( ۱۱ تیر) با حضور نامزدهای مرحله دوم چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، از ساعت ۲۱:۳۰ الی ۲۳:۳۰ روی آنتن شبکه یک سیما می‌رود.
سه‌شنبه (۱۲ تیر) نیز مناظره دوم با حضور دو نامزد، از ساعت ۲۱:۳۰ الی ۲۳:۳۰ پخش می‌شود.
روابط عمومی صدا و سیما: براساس قرعه‌کشی انجام‌شده، سعید جلیلی به‌عنوان نامزد شماره یک و مسعود پزشکیان به‌عنوان نامزد شماره دو تعیین شدند که روند پاسخگویی‌شان در مناظرات و برنامه‌های آنها در جدول اعلامی ستاد انتخابات صداوسیما بر اساس شماره‌های اعلامی پخش خواهد شد.
اگر مردم در مرحله دوم انتخابات شرکت نکنند، عملا جریانی که از تحریم دفاع می‌کند را تقویت می‌کنند.
عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم به جماران گفت: کسانی که در این دوره انتخابات شرکت کردند و کسانی که شرکت نکردند، مسئولیت تاریخی برعهده دارند تا نگذارند جریانی که بر طبل تحریم می‌کوبد، نوعی از فشار، محرومیت و فقر را بر جامعه حاکم کرده و بسیاری از سیاست‌های اقتصادی را قفل کرده، به قدرت برسند.
علی اصغر سیدآبادی:
ناگهان فضای مجازی را پر کردند که پزشکیان طرح امر به معروف و نهی از منکر و گشت ارشاد را امضا کرده و حالا برای رای جمع کردن با گشت ارشاد و … مخالفت می‌کنه، اما متن طرح را که می‌بینی ربطی به حجاب و گشت ارشاد ندارد، بلکه برای مقابله با فساد اداری است. خودتان روی تصویر طرح بزنید و ببینید!
انتخاباتی که در پیش داشتیم در سایه یک مجموعه از محدودیت‌ها بود. محدودیت اول این بود که قرار نیست دوره آقای رئیسی نقد شود و از یک طرف باید آن را دوره طلایی قلمداد کنید. به نظرم این یک کلیشه عجیب و غریب و برای جامعه آزاردهنده بود؛ چون دوره پیش اکثریت 60 درصدی جامعه به آقای رئیسی رأی نداد و الآن هم می‌بیند اینها آمده‌اند که همان دوره پیش را تکرار کنند. به همین دلیل مشارکت در همان سطح قبلی تکرار می‌شود.
ولی حسن این مشارکت 40 درصدی در انتخابات این است که دوگانه می‌شود. یعنی بخشی از آن مدافعان اصلاح‌طلبان و بخشی هم اصولگرایان می‌شود. یعنی اصولگرایی با همه تلاشی که کرد، شکست خورد.
به نظرم این انتخابات دو تا شکست داشت؛ یکی حاکمیت است که نمی‌تواند مشارکت زیادی را طلب کند و با مشارکت کم و هر ترفندی دارد زیست می‌کند و دوم اصولگرایی است؛ اصولگرایی که همه چیز در اختیارش بود، دولت پیش و نهادهای رسمی را در اختیار داشت و اصلاح‌طلبی را هم به تکرار دوره روحانی متهم می‌کرد، به نظرم شکست خورده است. شکست دوم اصولگرایی، عدم توافق بین آقای جلیلی و آقای قالیباف است. قالیبافیون معتقد بودند که اکثریت رأی را خواهند آورد و طرفداران آقای جلیلی هم گفتند پیروز انتخابات می‌شود.
عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم به جماران گفت: برخی تحریم انتخابات را به عنوان راهکار پیشنهاد می‌کنند، اما من تحریم انتخابات را اساساً قبول ندارم و با تحریم چیزی حل نمی‌شود.
من معتقدم که تنها راهکار این است که در گام اول، رئیس جمهوری مثل آقای پزشکیان که نگاه دیگری دارد و می‌تواند تغییر ایجاد کند را انتخاب کنیم. اگر خدای نکرده رقیب آقای پزشکیان پیروز شود تمام روزنه‌ها بسته می‌شود و هیچ نوری در افق دیده نمی‌شود.
رئیس بنیاد امید ایرانیان با بیان اینکه در انتخابات ۱۵ تیر نه فرصت اشتباه داریم و نه فرصت جبران تاکید کرد: حال ماییم و انتخابات سرنوشت‌ساز پانزدهم تیرماه که تاریخ، در خصوص چگونگی رفتار انتخاباتی همه ما قضاوت خواهد کرد.
محمدرضا عارف از همه شهروندان ایرانی خواست تا با شرکت در انتخابات ۱۵ تیر، آینده کشور را به تنفر از گذشته گره نزنند.
محمد هاشمی رئیس پیشین سازمان صداوسیما به جماران گفت: اگر چند میلیون دیگر می‌آمدند و به آقای پزشکیان رأی می‌دادند، ایشان پیروز می‌شد و نیاز به دور دوم نبود. چهل میلیون از واجدین شرایط رأی ندادند، این تعداد به چه کسانی رأی دادند؟ آنها به رقیب رأی داده‌اند.
الان نامزد آنها بالا آمده و اگر همین روال پیش برود پیروز می‌شوند. بنابراین، چند میلیون که رأی ندادند، به آن طرف رأی دادند و می‌توانستند به آقای پزشکیان رأی بدهند تا پیروزی به دست بیاید.
نباید با صندوق رأی قهر کرد. رأی ندادن یعنی رأی دادن به کسانی که در اقلیت هستند و مفهوم رأی ندادن یعنی فرصت دادن به آنها. ما چرا سرنوشت خودمان را رقم نزنیم؟ پس باید رأی بدهیم تا سرنوشت خود را رقم بزنیم.
محمود واعظی رئیس دفتر دولت دوازدهم گفت: قالیباف که تا دیروز با اکثر سیاست‌های جلیلی مخالف بود، حرف‌هایی که در مورد سیاست خارجی می‌گفتند دو تفکر جدا از هم است کما اینکه یکی طرفدار تحریم است، دیگری دنبال این است که تحریمها برداشته باشند. همچنین جلیلی درباره فیلترینگ با افتخار با اینکه اینترنت محدود و فیلتر شود، موافق بود و قالیباف مخالف است.
️سعید جلیلی نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در حاشیه دیدار مردمی با کسبه بازار تهران در گفت‌وگو با مهر در مورد وضعیت اقتصاد کشور اظهار کرد: بهبود وضع اقتصادی از جمله مهم‌ترین برنامه‌ها ما است؛ ما برنامه‌های کلان و جزئی برای بهبود معیشت مردم در نظر گرفته‌ایم.
وضع معیشتی و اقتصادی مردم با برنامه‌های مدونی که تنظیم کرده‌ایم، بهتر می‌شود.
من همه مردم ایران را دوست داشته و برایشان آرزوی آرامش و خوشبختی دارم. بنابراین شرایط اقتصادی را درک می‌کنم و برنامه مدونی دارم که قابلیت اجرایی دارد.
مساله امروز ما مساله اقتصاد و معیشت مردم است و ما به این موضوع واقف هستیم.
علی جنتی نوشت: اقلیت ناکام چاره‌ای جز توسل به روش‌های تخریبی برای جلب آراء ندارد گویا ازعدم مشارکت ۶۰ درصدی مردم ناراضی هنوز درس نگرفته اند.
حمید ابوطالبی مشاور سیاسی دفتر رئیس جمهور در دولت روحانی و دیپلمات سابق نوشت: در صورت انتخاب جناب جلیلی و جناح ایشان، نه تنها مذاکره‌ای برای حل مشکلات مردم در کار نخواهد بود بلکه ایشان که متعهد شده است تا اثرات تحریمها را به شکل داخلی! کاهش دهد به مخاصمه با غرب خواهد پرداخت؛ و این یعنی: حاکمیت کامل فقر مطلق در کشور، فروپاشی اقتصاد ایران، نابودی حیثیت اجتماعی و بین‌المللی ایرانیان، از بین رفتن دین‌داری و باورهای ملی مردم، و…
کیومرث اشتریان استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران طی یادداشتی در سرمقاله شرق نوشت:
جناب آقای ضرغامی گفته‌اند: «درس‌های ۸ تیر را به فضل الهی مرور خواهیم کرد/ بنای تاریخی روحانیت در کشور نیاز به مرمت دارد، جای مطهری خالی است».
پاسخ این است: نمی‌توانید.
اصولگرایی سیاسی به دلیل ساختار ضد فکری خود اساسا نمی‌تواند بیندیشد، چون قوه فکری خود را به اسارت درآورده است. در همین انتخابات دیدید که جامعه اصولگرایی در پی کسب نظر فلان منبری و بهمان مداح بود. این پیامد این امر است که نه‌فقط هواداران، بلکه نخبگان این جریان سیاسی نیز عقل خود را به مداحان و منبری‌ها (و نه حتی «علما») وانهاده‌اند.
مسئله مهم فکری این جریان این است که همه چیز و ازجمله اخلاق را جدلی می‌کند. نسبی‌گرایی افراطی اخلاقی گریبان‌گیر آنان شده است. عبرت‌آموز است که آن کسانی که طبق اصول باید منادی دین و معنویت و اخلاق باشند، به ورطه دروغ و تهمت سقوط کرده‌اند.
و مهم‌تر از آن اساسا امکان درک و فهم را از خود سلب کرده‌اند. چنین رویکردی به کلی نخبگان و هواداران را به اسارت فرقه‌هایی در‌می‌آورد که از حداقل‌های درک سیاسی برخوردار نیستند و به خواب و رؤیا و مکاشفات دروغین و قصه‌های آخرالزمانی برخی سخنرانان خیال‌پرداز روی می‌آورند.
عملا جریانی از خرافه و شبه‌علم و مکاشفات دروغین به منبع اصلی تغذیه فکری بزرگ و کوچک آنان تبدیل شده است. دیگر جایی برای مطهری و بهشتی نمانده است. این درخت سترون است.
سید محمدبهشتی تصریح کرد: اینکه رئیس جمهور جدید چه رویکردی نسبت به مسائل و موضوعات بنیادین جامعه داشته باشد بسیار مهم است. با توجه به وضعیت خطیری که ایران در زمینه محیط‌زیست و فرهنگ دارد، مسلما جلیلی خطر بزرگی برای محیط زیست ایران و فرهنگ ایران به شمار می‌رود.
محمدجواد آذری جهرمی:
پزشکیان با رفع تحریم و حذف ۳۳درصد هزینه مازاد معاملات بخاطر اثرات تحریم(معادل دهها میلیارد دلار در سال) که به جیب کاسبان تحریم می رود و بازپرداخت آن به ملت، کسری بودجه را جبران می کند نه با افزایش قیمت بنزین مثل طرح وان دولت رقیب.
اگر به دروغ و با پخش سخنانی تقطیع شده گفتند پزشکیان دنبال افزایش قیمت بنزین است، دو سوال از آنها بپرسید: در طرح وان دولت جلیلی قیمت بنزین چقدر خواهد شد؟ دوم اینکه هزینه تحریم چقدر است و چرا نگذاشتید تحریمها خاتمه یابد؟
بر اساس جدول انتشار یافته، فردا دوشنبه ۱۱ تیر ساعت ۲۱:۳۰ مناظره اول و پس‌فردا سه‌شنبه ۱۲ تیر ساعت ۲۱:۳۰ مناظره دوم بین دو نامزد راه یافته به دور دوم انتخابات ریاست جمهوری برگزار خواهد شد.
همچنین دو مستند از دو نامزد در روز سه‌شنبه ۱۲ تیر از تلویزیون پخش می‌شود.
دو برنامه زنده در روز چهارشتبه ۱۳ تیر به نامزدها اختصاص می‌یابد.
پنجشنبه ۱۴ تیر تبلیغات ممنوع است و جمعه ۱۵ تیر مرحله دوم انتخابات برگزار می‌شود.
مومن نسب حامی جلیلی و فیلترینگ تمام عیار اینترنت با باز نشر توئیت چندی پیش خود درباره مشارکت در انتخابات و تاثیر فضای مجازی نوشت: نتیجه مطلوب غرب همزمان با مشارکت، پایین هدف تسخیر کنندگان اذهان از طریق اینترنت کثیف آمریکایی است که متأسفانه تا حدودی هم موفق بوده اند. یعنی هم کاهش مشارکت هم توفیق غرب گدا‌های ایران.
روزنامه کیهان نوشت:
در انتخابات 8 تیر دو کاندیدا رأی بسیار بیشتری از سایر رقبا داشتند؛ دکتر پزشکیان و دکتر جلیلی که خود این جای مطالعه دارد.
اگر در مقام مقایسه برآئیم می‌بینیم که این دو به یک بدنه مطمئن متکی بوده‌اند. جریان اصلاحات بالاخره در طول زمان «بدنه ویژه» خود را پیدا کرده.
دکتر سعید جلیلی هم در طول نزدیک به 15 سال گذشته با دولت سایه و از طریق مداومت در ارتباط با بخش هایی از حکومت و طیف‌های خاص به یک «شبه‌تشکل» رسیده و آن را به مدد بعضی همگنان سیاسی ـ مثل جبهه پایداری ـ فراگیر کرده است.
اگر مقایسه کنیم می بینیم دکتر قالیباف با آنکه سابقه اجرائی بسیار بیشتری از این دو داشته و از این دو بسیار موفق‌تر بوده است، ولی فاقد تشکل و شبه‌تشکل می‌باشد و از این‌رو از «واسطه»ای که منطق و نیت او را از رسانه به توده برساند و به باور تبدیل کند و از آنان «یاورانی پا به کار» بسازد، بی‌بهره می‌باشد.
ناصر ایمانی تحلیلگر سیاسی اصولگرا:
هیچ نظرسنجی پیش‌بینی نمی‌کرد و هیچ‌کس فکر نمی‌کرد که میزان رأی آقای جلیلی این اندازه بالا باشد و آراء آقای قالیباف آنقدر پایین باشد، این ها هم غیرقابل پیش بینی بود.
به نظر من هنوز جامعه در یک شوک است و هنوز هم واقعا یک مقدار زود است که در این خصوص صحبت شود اما قبل از دیروز (جمعه) یعنی طی هفته های گذشته این پیش بینی می شد که اگر آقای قالیباف انصراف دهد (آن موقع بحث انصراف بود که خب حالا انصراف نشد و ایشان حذف نشده بودند) پیش بینی این بود که بیشتر از ۵۰ درصد آراء آقای قالیباف به سبد آقای پزشکیان خواهد رفت و عدد کمتری به نفع آقای جلیلی جذب خواهد شد. باید دید آیا الان هم این قاعده صدق می کند؟
الان دیگر بحث انصراف نیست، بحث حذف است، ممکن است اتفاقات یک جور دیگر رقم بخورد و قریب به اتفاق آراء آقای قالیباف به سبد آقای پزشکیان برود و یا بالعکس؛ مساله یک مقدار پیچیده شده است و واقعا معلوم نیست روز جمعه چه اتفاقی رخ خواهد داد.
