مهدی رهنما رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو اظهار کرد: افزایش دما و کاهش بارش را میتوان به عنوان مهمترین شاخصهای تغییرات اقلیمی نام برد بنابراین تغییر اقلیم را میتوان دلیل اصلی افزایش دما طی دهههای اخیر در ایران دانست.
به گزارش ایسنا، وی اضافه کرد: بر اساس بررسیهای انجام شده، میانگین دمای هوای کشور در دهه ۷۰ حدود ۱۶ درجه سلسیوس بود این میزان در دهه ۸۰ به ۱۸ درجه سلسیوس افزایش یافت و در دهه ۹۰ به بیش از این میزان رسید. از سال ۱۴۰۰ نیز میانگین دمای کشور بیش از ۱۹ درجه سلسیوس بوده است.
رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو تصریح کرد: دادههای ثبتشده نشان میدهد طی ۳۰ سال اخیر ایران حدود ۲.۷ درجه سلسیوس گرمتر شده است این در حالی است که بر اساس تاکید هیئت بینالدولی تغییر اقلیم (IPCC) افزایش دما بیش از ۱.۵ درجه سلسیوس نباید باشد.
رهنما با اشاره به تبعات افزایش دمای هوا اظهار کرد: افزایش دما که موجب تبخیر بیشتر آبهای سطحی و خشکتر شدن سطح خاک میشود در کنار کاهش بارش میانگین سالیانه، خشکسالیهای متوالی و شدیدی را در سطح کشور به وجود آورده است.
وی افزود: در این شرایط پوسته سطح زمین شکننده میشود و حتی با وزش خفیفترین بادها، گردوخاک به هوا بلند میشود و میتواند مسافتهای زیادی را طی کند، به گونهای که اگر در گذشته وزش باد با سرعت ۱۵ متر بر ثانیه موجب تولید گردوخاک میشد، در حال حاضر با وزش باد ۵ متر بر ثانیه این اتفاق میافتد.
این کارشناس درباره تاثیرات افزایش آلاینده ذرات معلق بر گرمتر شدن هوا گفت: افزایش ذرات کوچکتر از ۲.۵ و ۱۰ میکرون و ایجاد لایه آلودگی موجب میشود که گرما در سطوح پایین جو بلوکه شود و از خروج گرمایش ناشی از سطح زمین به جو جلوگیری و باعث افزایش دما شود.
رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو در مورد ضرورت برخورداری از انرژی تجدیدپذیر برای تولید برق و کاهش احتمال خاموشی در زمان افزایش دمای هوا گفت: لازم است مسئولان بخش نیرو و انرژی کشور از دانش و فناوریهای بهروز برای برنامهریزی در جهت افزایش تابآوری هنگام افزایش تقاضای انرژی استفاده لازم را کنند.
وی اضافه کرد: بررسیهای ما نشان میدهد که در مناطق مختلفی از کشور میتوان از انرژیهای تجدید پذیر نظیر باد چهت تامین انرژی لازم بهره برد. برای نمونه بررسیهای پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو نشان میدهد در منطقه جیرنده در استان گیلان میتوان از باد سالانه بیش از ۱۳۰۰ مگاوات انرژی تولید کرد. این در حالی است که توان تولید انرژی از نیروگاه اتمی بوشهر ۱۰۰۰ مگاوات است.
رهنما اضافه کرد: در مناطق مختلف کشور مانند خراسان جنوبی، شمال سیستان و بلوچستان، ایلام و شهرهایی نظیر خواف، سربیشه، بینالود و ... میتوان برای تولید انرژی از باد برای جبران کسری انرژی کنونی بهره برد. حتی در مناطق جنوبی استان تهران میتوان هزاران مگاوات برق از انرژی خورشیدی تولید و از آن استفاده کرد، اما متاسفانه این کار به اندازه کافی در کشور انجام نشده است.
رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو تاکید کرد: هزینه تاسیس یک نیروگاه خورشیدی یا بادی بسیار کمتر از هزینه راهاندازی یک نیروگاه با سوخت فسیلی یا هستهای است و در مدت زمان بسیار کمتری نیز به بهرهبرداری میرسد که این نکته میتواند ضرورت استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر جهت تامین کسری انرژی در سطح کشور را دو چندان کند.
رهنما در پایان تاکید کرد: لازم است یک طرح آمایش سرزمینی در زمینه انرژی تهیه و کشور بر این اساس منطقهبندی شود تا بتوانیم از ظرفیتهای طبیعی برای تولید انرژی بهرهگیری لازم را داشته باشیم.