مصرف سرکه در سالهای اخیر به یک ترند در دنیای رژیمهای غذایی تبدیل شده است. برخی از مردم بر این باورند که «رژیم غذایی سرکه» میتواند برای لاغری و بهویژه کاهش چربی دور شکم موثر باشد؛ اما این سوال که «آیا سرکه به لاغری کمک میکند یا خیر؟» همچنان مطرح است.
هیچ توصیه مشخصی برای میزان مصرف سرکه وجود ندارد؛ اما بسیاری از افراد یک یا دو قاشق غذاخوری را قبل یا همراه غذا مصرف میکنند. برخی دیگر نیز مصرف سرکه را بیتاثیر میدانند و از آن تنها برای مصارف غیرخوراکی (تمیزکنندگی) استفاده میکنند.
به گزارش همشهری آنلاین، در این مقاله به فواید سرکه برای لاغری اشاره میکنیم و به این موضوع از منظر علمی میپردازیم که آیا سرکه تاثیری در کاهش وزن دارد یا خیر.
بسیاری ادعاهای میکنند که سرکه به کاهش وزن، کاهش فشار خون، درمان سرطان و بهبود سلامت پوست و مو و سایر موارد کمک میکند. در حالی که هیچ مدرک موثقی برای حمایت از این ادعاها وجود ندارد، شواهدی هستند که نشان میدهند سرکه ممکن است به افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ در کنترل سطح قند خون کمک کند. علاوه بر اسید استیک، سرکهها حاوی ترکیبات مفید دیگری مانند پلی فنولها هستند. برخی از محققان معتقدند که این ترکیبات میتوانند در کنترل سطح خون مفید باشند.
یک مطالعه در سال ۲۰۱۴ میلادی از مجله علوم غذایی نشان میدهد که سرکه بهدلیل فعالیت آنتی اکسیدانی خود میتواند به کاهش اثرات دیابت و پیشگیری از بیماریهای قلبی عروقی کمک کند. سرکه سطح بالایی از پلی فنول به نام اسید کلروژنیک دارد که میتواند با مهار اکسیداسیون کلسترول بد LDL به بهبود سلامت قلب کمک کند. از دیگر فواید سرکه برای لاغری و دیگر مزایای سلامتی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
سرکه سیب میتواند هضم سالم را با تحریک تولید اسید معده و آنزیمها، که به تجزیه موثرتر غذا کمک میکند، تقویت کند.
سرکه خواص ضد میکروبی طبیعی دارد که میتواند به کشتن باکتریهای مضر و ارتقای سلامت روده کمک کند.
سرکه بهویژه بالزامیک، حاوی آنتی اکسیدانهایی است که از بدن در برابر استرس اکسیداتیو محافظت میکند.
سرکه از پنج تا ۶ درصد اسید استیک، آب و مقادیر کمی از ترکیبات دیگر تشکیل شده است. ماده فعال اصلی سرکه «اسید استیک» است. زمانی که باکتریها با الکل موجود در آب سیب یا آب انگور تخمیر شده واکنش نشان میدهند، اسید استیک تولید میشود.
برخی از مطالعات حیوانی نشان میدهند که سرکه ممکن است به کاهش وزن کمک کند. در یک مطالعه حیوانی، دانشمندان از درمان مبتنی بر اسید استیک روی موشهای مبتلا به دیابت نوع ۲ مرتبط با چاقی استفاده کردند. در پایان مطالعه، این حیوانات سطح چربی کمتری داشتند.
در مطالعه مشابهی که روی موشها انجام شد، محققان دریافتند که موشهایی که اسید استیک دریافت کرده بودند نسبت به موشهایی که این ماده را مصرف کرده بودند، چربی بدنشان و حتی چربی کبدشان نیز کمتر بود. در حالی که مطالعات حیوانی مانند میتواند سرنخهایی را ارائه دهد؛ اما لزوماً به این معنا نیستند که سرکه برای انسان نیز مفید است. اگرچه بسیاری فواید سرکه برای لاغری را تایید میکنند، به تحقیقات نسانی در این زمینه نیاز است.
به طور قطع از فواید سرکه برای لاغری صحبت کرد. اگرچه میان سرکه و لاغری ارتباط معناداری مشاهده شده است. در یک مطالعه انسانی که شامل ۱۷۵ شرکت کننده زن و مرد بود، محققان به این نتیجه رسیدند که افرادی که یک یا دو قاشق غذاخوری سرکه مصرف کرده بودند، پس از ۱۲ هفته با کاهش اندکی در وزن، چربی شکم و سطح چربی خون مواجه شدند.
اگرچه این تحقیق ممکن است امیدوارکننده به نظر برسد؛ اما این مطالعه محدودیتهایی داشت. شرکت کنندگان فقط شامل افراد چاق بودند و هیچ مشکل پزشکی دیگری نداشتند. همچنین معلوم نبود میزان کالری دریافتی روزانه آنها چقدر است!
بنابراین، نتایج ممکن است برای گروههای مختلف افراد صدق نکند و از آنجایی که مطالعه تنها ۱۲ هفته طول کشید، نمیدانیم در درازمدت چه اتفاقی میفتد. با این حال، به محض اینکه شرکت کنندگان مصرف سرکه را متوقف کردند، مقدار چربی شکمی و چربی خونی که از دست داده بودند به جای خود بازگشت. این موضوع نشان میدهد که سرکه میتواند در کاهش وزن موثر باشد؛ اما به چه روی این کار را انجام میدهند؟
سرکه بهویژه سرکه سیب بهدلیل مزایای بالقوهای که در کنترل اشتها، تنظیم قند خون و متابولیسم دارد، بهعنوان یک عامل کمک کننده در کاهش وزن شناخته میشود. مصرف سرکه قبل از غذا به احساس سیری کمک میکند و منجر به کاهش مصرف کالری در طول روز میشود.
علاوه بر این، نشان داده شده است که سرکه حساسیت به انسولین را بهبود میبخشد که این موضوع منجر به تثبیت سطح قند خون و جلوگیری از هوسهای غذایی کمک میشود؛ بنابراین از فواید سرکه برای لاغری میتوان به تثبیت قند خون اشاره کرد.
همچنین اعتقاد بر این است که اسید استیک موجود در سرکه باعث افزایش چربی سوزی و کاهش ذخیره چربی میشود. در حقیقت، اسید استیک باعث افزایش آنزیم پروتئین فعال کیناز (AMPK) میشود. این آنزیم این افزایش متابولیسم بهعنوان یک یک سنسور تامینکننده انرژی سلولی عمل میکند. زمانی که آنزیم AMPK افزایش پیدا میکند، سلول از چربی برای انرژی استفاده میکند. این موضوع در بعضی از تحقیقات ثابت شده است؛ اما در برخی از مطالعات دیگر به نتیجه نرسیده است.
بیایید یک موضوع دیگر را بیان کنیم. درواقع، آنچه باعث کاهش وزن و لاغری میشود، میزان کالری مصرفی است. تنها راه اثبات شده، دریافت کالری کمتر و ورزش منظم است. در مورد اینکه چگونه سرکه ممکن است به کاهش وزن کمک کند، شواهد کمی وجود دارد.
بهترین زمان برای مصرف سرکه معمولاً قبل یا در حین غذا است. مصرف سرکه قبل از غذا میتواند به هضم بهتر کمک کرده و معده را برای جذب بهتر مواد مغذی آماده کند. زمانی که سرکه همراه با وعدههای غذایی مصرف شود، ممکن است با کاهش جذب کربوهیدراتها منجر به تنظیم سطح قند خون شود. برخی افراد معتقدند که مصرف سرکه در صبح باعث افزایش متابولیسم میشود. به این ترتیب میتوانید از فواید سرکه برای لاغری بهرهمند شوید.
اگر میخواهید در طول روز از سرکه برای لاغری کمک بگیرید، یک یا دو بار در روز از یک قاشق غذاخوری استفاده کنید. همیشه توصیه میکنیم سرکه در یک لیوان بزرگ پر از آب و مواد شیرینکننده طبیعی رقیق شود و از عسل بهعنوان شیرینکننده کمک بگیرید، زیرا سرکه به تنهایی طعم ترشی دارد و خوردنش سخت است. علاوه بر این، سرکه را میتوانید روی سبزیجات پخته ریخته یا به سوپ یا خورشت اضافه کنید. این روشهای مصرف سرکه به شما کمک میکنند تا از فواید سرکه برای لاغری نهایت استفاده را ببرید.
اگر میخواهید سرکه را در رژیم غذایی خود بگنجانید، توصیه میکنیم شش هفته آن را امتحان کنید، سپس دو تا چهار هفته استراحت کنید تا ببینید بدنتان چگونه واکنش نشان میدهد. اگر هم نوشیدن سرکه خالی با آب برایتان سخت است، از آن در غذا استفاده کنید. با این حال، باز هم مصرف سرکه در غذا را بین یک تا دو قاشق غذاخوری حفظ کنید. همچنین سرکه تنها در یک رژیم غذایی اصولی میتواند موثر باشد. اگر هر روز فست فود و غذاهای فرآوری شده بخورید، از فواید سرکه برای لاغری بهرهمند نخواهید شد.
گنجاندن سرکه در رژیم غذایی را میتوان به چند روش ساده و خوش طعم انجام داد. یکی از متداولترین روشها استفاده از سرکه بهعنوان پایهای برای سسهای سالاد است که میتوان آن را با روغن زیتون، گیاهان و ادویهها مخلوط کرد تا طعمی مطبوع و با طراوت داشته باشد. سرکه را میتوانید به مارینادهای گوشت، ماهی یا توفو نیز اضافه کنید که به نرم شدن پروتئین و ایجاد طعم مطبوع آن کمک زیادی میکند.
مصرف سرکه در غذاها به طور کلی بیخطر است. با این حال، مصرف آن به تنهایی یا در مقادیر زیاد میتواند عوارض جانبی ناخواستهای داشته باشد. سرکه یک ماده اسیدی است، پس مستقیماً مینای دندان را هدف قرار میدهد. مینای دیندان لایه بیرونی دندان است که از پوسیدگی محافظت میکند. سرکه این لایه را به مرور زمان از بین میبرد و پوسیدگی را تسریع میکند.
استفاده از سرکه به طور مستقیم روی پوست بهعنوان یک راه حل پیشنهادی برای آکنه یا سایر مشکلات پوستی، عاری از خطر نیست! از آنجا که سرکه اسیدی است، تماس مستقیم آن با پوست در استفاده طولانی مدت میتواند منجر به سوختگی شیمیایی دردناک شود. همچنین با استفاده مدام باعث ایجاد لکه روی پوست خواهد شد.
استفاده طولانیمدت از این خوراکی برای بهرهمندی از فواید سرکه برای لاغری ممکن است به مرور زمان میزان پتاسیم خون را کاهش دهد، اگرچه تحقیقاتی که از این موضوع حمایت میکنند بسیار محدود هستند. نداشتن پتاسیم کافی در بدن میتواند منجر به عوارض مختلف سلامتی مانند یبوست، اسپاسم عضلانی و ریتم غیر طبیعی قلب شود. از دیگر عوارض مصرف زیاد سرکه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
رفلاکس اسید: اسیدیته بالای سرکه میتواند باعث رفلاکس اسید یا بازگشت اسید به مری شود.
تغییر سطح انسولین: سرکه قند خون را کاهش میدهد. اگر مقدار زیادی از آن را هر روز برای مدت طولانی مصرف کنید، ممکن است با مشکل هیپوگلیسمی (پایین بودن سطح قند خون) مواجه شوید.
بیماری مزمن کلیوی: بیل میگوید: افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی ممکن است نتوانند اسید اضافی موجود در دوزهای زیادی از سرکه را پردازش کنند.
سرکه همچنین میتواند با برخی داروهای زیر تداخل داشته باشد:
دیگوکسین
انسولین
داروهای دیابت
دیورتیکها
اگر هر یک از این داروها را مصرف میکنید، با پزشک خود درمورد مصرف سرکه یا مواد غذایی دیگر صحبت کنید.
اگرچه مصرف سرکه در اندازه مناسب معمولاً برای بهبود مشکلات سلامتی استفاده میشود، شواهد ضعیفی درمورد فواید سرکه برای لاغری وجود دارند. تحقیقات بیشتری برای این موضوع نیاز است؛ اما قدر مسلم این خواهد بود که سرکه به تنهایی اثری ندارد.
اگرچه شواهد محکمی برای مزایای سرکه برای کاهش وزن وجود ندارد؛ اما افزودن آن به یک رژیم غذایی متنوع و سالم ضرری ندارد. ما میدانیم که کاهش وزن میتواند چالش برانگیز باشد و متأسفانه هیچ قرص جادویی یا درمان سریعی وجود ندارد. بهترین راه کاهش وزن رعایت میزان کالری مصرفی و ورزش منظم است.