محققان نزدیک به ۱۷۰۰ گونه ویروس باستانی پنهان در یخهای یخچال طبیعی هیمالیا کشف کردهاند.
فرارو- بر اساس مقاله جدیدی در مجله نیچر ژئوساینس، حدود سه چارم از این ویروسهای تازه کشف پیش از این برای دانشمندان ناشناخته بودند.
به گزارش فرارو به نقل از نیوزویک، به لطف بررسی تکههای یخ منجمد شده در یخچال طبیعی گلیا در فلات تبت، کشف شدند. با تجزیه و تحلیل دی انای این ویروسهای باستانی، محققان امیدوارند به درک بهتری از چگونگی سازگاری ویروسها با تغییرات آب و هوایی بدست بیاورند. ژی پینگ ژونگ، یکی از نویسندگان این پژوهش، در بیانیهای گفت: «پیش از این پژوهش، ویروسهایی که ممکن است بر اثر تغییرات آب و هوایی به زمین بازگردند به درستی بررسی نشده بود. یخچالهای طبیعی بسیار گرانبها هستند و ما اغلب مقادیر زیادی از مواد مورد نیاز برای تحقیقات ویروسها و میکروبهای باستانی موجود در آنها را نداریم.»
بر اساس این پژوهش، این ویروسها از سراسر جهان و ۴۱ هزا سال قبل به این منطقه رسیدند. یخچال طبیعی گلیا، در هیمالیا، شمال غربی تبت و ۶.۵ بالاتر از سطح دریا واقع شده است. ویروسهای باستانی منجمد شده دیگری نیز در مکانهای دیگر زمین از جمله سیبری کشف شدهاند. کشف و بررسی این ویروسها باعث بوجود آمدن یک نگرانی حیاتی در میان دانشمندان شده است. با گرم شدن کره زمین و آب شدن یخچالهای طبیعی این ویروسها میتوانند به راحتی به طبیعت بازگردند و مردم سراسر دنیا را درگیر بیماریهای ناشناخته کنند.
ژان میشل کلاوری، استاد دانشگاه اکس مارسی در فرانسه که رهبری این پژوهش را بر عهده داشت، گقت: «اگر این ویروسها توانستهاند هزاران سال در یخبندان دائمی زنده بمانند، به این معنی است که به راحتی میتوانند حیوانات و انسانها را تحت تأثیر بگذارند. به علاوه ما دی ان دی این ویروسها را تنها در حالت یخزده میشناسیم و ممکن است پس از ابتلا حیوانات و انسانها قابل شناسایی نباشند.»
البته خبر خوبی وجود دارد، این ویروسهای باستانی احتمالاً به جای حیوانات یا انسانها، تنها باکتریها را آلوده میکردند. بر اساس این پژوهش جدید، کشف جزئیات کلیدی از چگونگی سازگاری و تکامل این ویروسهای باستانی با تغییرات شدید در آب و هوای کره زمین را نشان میدهد. یکی از جوامع ویروسی کشف شده در هستههای یخی مربوط به حدود ۱۱۵۰۰ سال پیش بود؛ زمانی که آب و هوا از سردی آخرین مرحله عصر یخبندان به دوران گرمتر که ما در حال حاضر تجربه میکنیم تغییر کرد.
محققان همچنین دریافتند حدود یک چهارم ویروسهای موجود در این هسته یخی هیمالیا با گونههایی که در مکانهای دیگر کشف شدهاند، همپوشانی دارند. ژونگ تضیح داد: «همپوشانی این ویروسها به این معناست که برخی از ویروسها احتمالاً از مناطقی مانند خاورمیانه یا حتی قطب شمال به هیمالیا رسیده بودند.»
محققان امیدوارند با درک چگونگی تکامل ویروسهای باستانی در پاسخ به تغییرات آب و هوایی، بتوانند پیشبینی کنند ویروسهای امروزی در سالهای آینده چگونه به اثرات تغییرات آب و هوایی واکنش نشان خواهند داد. لونی تامپسون، یکی دیکر از نویسندگان این پژوهش، در این بیانیه گفت: «از نظر من، کشفیات ما ابزار جدیدی است که میتواند به سؤالات اساسی درباره تأثیرات تغییر آب و هوا در کره زمنی پاسخ دهد، بدون این کشفیات هیچوقت نمیتواسنتیم پاسخ این سؤالات را بیابیم.»
با این حال تحقیق در مورد حیات یخزده در هستههای یخی یخچالهای طبیعی برای همیشه امکان پذیر نخواهد بود: میزان ذوب یخچالهای طبیعی در طول قرن گذشته به طور قابل توجهی افزایش یافته است، به طوری که برخی از یخچالهای طبیعی در مناطقی مانند هیمالیا، کوههای آلپ و آند، تلفات قابل توجهی را تجربه کردهاند. یخچالهای هیمالیا بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹ نسبت به سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۰، ۶۵ درصد سریعتر ذوب شدند.
گزارش سال ۲۰۲۳ توسط مرکز بین المللی توسعه یکپارچه کوهستان نشان داد تا سال ۲۱۰۰، در صورت گرم شدن آب و هوا بین ۱.۵ تا ۲ درجه سانتیگراد، بین ۳۰ تا ۵۰ درصد از حجم یخچالهای طبیعی هیمالیا از بین خواهد رفت. با افزایش ۴ درجه سانتیگراد، ۸۰ درصد این یخچال از بین خواهد رفت. بنابراین، محققان امیدوارند تا جایی که میتوانند اطلاعات بیشتری از این یخچالها جمعآوری کنند. تامپسون گفت: «من نسبت به اکتشافات کنونی و تلاشهای بیشتری که میتوان انجام داد خوشبین هستم، زیرا اگر با هم کار کنیم، این تکنیکها پتانسیل زیادی برای کمک به ما درباره مجموعهای از مسائل علمی دارند.»