توماس الوا ادیسون (۱۸۴۷–۱۹۳۱) مخترعی با بیش از ۱۰۰۰ ابداع و نوآوری است که زندگی ما را روشن کرد. او اولین لامپ رشتهای را اختراع کرد. ابداعات او موجب تحولات اقتصادی زیادی در طول انقلاب صنعتی امریکا شده است.
ادیسون در ۱۱ فوریه ۱۸۴۷ در میلان، ایالت اوهایو امریکا متولد شد. وی هفتمین و آخربن فرزند ساموئل و نانسی ادیسون بود. پدر او یک فعال سیاسی تبعید شده از کانادا و مادرش معلم مدرسه بود. این دو تأثیر عمیقی بر زندگی او در سالهای کودکی داشتند.
ادیسون در کودکی مبتلا به تب اسکارلت شد که با عفونت گوش همراه بود. این بیماری موجب شد او در کودکی دچار مشکلات شنوایی شود و بزرگسالی تقریبا ناشنوا باشد.
بعدها ادیسون عنوان کرد که دلیل ناشنوایی اش، بروز سانحه در قطار و آسیب دیدن گوشش در نوجوانی بوده است.
در سال ۱۸۵۴، خانواده ادیسون به بندر هورون، میشیگان نقل مکان کردند. او در آنجا ۴ ماه مدرسه رفت. اما معلم او را دانش آموزی بیش فعال و حواس پرت خطاب کرد که کنترل کردن او دشوار است. به همین دلیل مادرش او را از مدرسه بیرون آورد و در خانه به او آموزش داد. ادیسون در سن ۱۱ سالگی اشتیاق زیادی برای کسب علم و دانش نشان میداد و کتابهای زیادی را در مورد موضوعات مختلف میخواند. این شیوه تحصیلی با برنامه درسی گسترده، سنگ بنای اختراعات او در بزرگسالی شد.
در ۱۲ سالگی، ادیسون پدر و مادر خود را متقاعد کرد که اجازه دهند او به مسافران در امتداد خط راه آهن روزنامه بفروشد. با توجه به اینکه هر روز در جریان اخبار میگرفت، شروع به انتشار روزنامه کوچک خود با نام Grand Trunk Herald کرد. مقالات جدید و به روز او در روزنامه، مورد پسند مسافران قرار گرفت. بدین ترتیب انتشار و فروش روزنامه تبدیل به اولین کار توماس ادیسون شد.
ادیسون همچنین از دسترسی خود به راهآهن برای انجام آزمایشات شیمیایی استفاده کرد. او آزمایشگاه کوچکی خود را در یک واگن باری برپا کرد. در طی یکی از آزمایشات او، آتش سوزی رخ داد و ماشین باری آتش گرفت. سر ادیسون در این حادثه آسیب دید و شنوایی او کاهش بیشتری پیدا کرد. بعد از این اتفاق اجازه داشتن آزمایشگاه در واگن قطار از او سلب شد و تنها میتوانست در ایستگاههای راه آهن روزنامه بفروشد.
در همین دوران، اتفاقی زندگی ادیسون را تحت تاثیر قرار داد. او کودک سه ساله ای را که بر روی ریل میدوید از تصادف با قطار نجات داد. پدر کودک به نشانه قدردانی شیوه کار کردن با تلگراف را به ادیسون آموزش داد. در سن ۱۵ سالگی به اندازه کافی آموخته بود که به عنوان اپراتور تلگراف مشغول به کار شود.
به مدت پنج سال، ادیسون به عنوان یک متصدی تلگراف به سراسر امریکا سفر کرد. در اوقات فراغتش نیز مطالعات گستردهای داشت، مطالعه و آزمایش بر روی دستگاه تلگراف، او را با علم برق آشنا کرد.
در سال ۱۸۶۶، در سن ۱۹ سالگی، ادیسون به لوییزویل، کنتاکی نقل مکان کرد و در “آسوشیتدپرس” مشغول به کار شد. کار کردن در شیفت شب به او این امکان را داد تا بیشتر وقت خود را صرف خواندن و آزمایش کند.
در سال ۱۸۶۸، به بوستون رفت و در شرکت Western Union مشغول به کار شد. مطالعات و آزمایشهای او منجر به اولین اختراع او، ساخت دستگاه ثبت رای الکترونیکی، برای محاسبه سریع آرا در مجلس شد.
ادیسون در سال ۱۸۷۱ با مری استیلول ۱۶ ساله ازدواج کرد. حاصل ازدواج ۱۳ ساله آنها سه فرزند به نامهای ماریون، توماس و ویلیام بود.
مری در سال ۱۸۸۴، در حالی که تنها ۲۹ سال داشت، به دلیل ابتلا به تومور مغزی از دنیا رفت. دو سال بعد، ادیسون با مینا میلر که ۱۹ سال از او کوچکتر بود، ازدواج کرد.
در سال ۱۸۶۹، در ۲۲ سالگی، ادیسون به نیویورک نقل مکان کرد و با ایجاد تغییراتی بر روی اولین اختراعش، آن را برای استفاده در بورس اوراق بهادار بهبود یافته آماده کرد.
این اختراع موفقیت و درامد زیادی برای او به همراه آورد. در اوایل دهه ۱۸۷۰، ادیسون به عنوان یک مخترع، شهرت زیادی کسب کرد. او اولین آزمایشگاه و شرکت تولیدی خود را در نیوآرک، نیوجرسی تأسیس کرد.
در دسامبر سال ۱۸۷۷، ادیسون روشی برای ضبط صدا ابداع کرد: آواشناسی با فنوگراف . آواشناسی او را به شهرت جهانی رساند، به ویژه هنگامی که این وسیله توسط ارتش امریکا در جنگ جهانی اول استفاده شد.
اگرچه ادیسون مخترع اولین لامپ نبود، اما تکنولوژی او کمک کرد تا روشنایی برق در اختیار عموم مردم قرار گیرد. به دنبال اختراع نخستین لامپ قوس الکتریکی اولیه در اوایل دهه ۱۸۰۰، ادیسون لامپ رشتهای را اختراع و تجاری سازی کرد. در ژانویه ۱۸۸۰، ادیسون شرکتی تاسیس کرد که به واسطه برق را بین شهرها منتقل و شهرهای جهان را روشن کرد. او در همان سال شرکت Illuminating Company را پایه گذاری کرد که بعدها بنام جنرال الکتریک مشهور شد.
در ۲۳ آوریل ۱۸۹۶، ادیسون اولین انیمیشن تاریخ را روی پرده برد.
در سال ۱۹۱۲، ادیسون باتری الکتریکی برای ذخیره سازی انرژی در ماشین الکتریکی، به سفارش دوستش هنری فورد طراحی کرد. این سیستم برای چندین دهه در صنعت اتومبیل بطور گسترده مورد استفاده قرار گرفت.
در طول جنگ جهانی اول، ادیسون به عنوان رئیس هیئت مشاوره نیروی دریایی امریکا، اختراعاتش را برای استفاده نظامی در اختیار ارتش قرار میداد. او بر روی چندین پروژه از جمله ردیابهای زیر دریایی و تکنیکهای مکان یابی اسلحه نیز کار کرد.
با این وجود همواره تاکید داشت که فقط بر روی سلاحهای دفاعی کار میکند: “ من به این واقعیت افتخار میکنم که هیچ وقت اسلحهای برای کشتن اختراع نکردم. “
در اواخر دهه ۱۹۲۰، ادیسون که ۸۰ سالگی خود را میگذراند. به همراه همسر دومش در فورت مایرز، فلوریدا زندگی میکرد. دوستی با هنری فورد در این دوران موجب شد تا بر پروژههایی مانند قطارهای برقی، یافتن منبع داخلی و لاستیک طبیعی کار کند.
ادیسون در طول زندگی اش ۱۰۹۳ اختراع را به ثبت رساند و حدود ۶۰۰ مورد دیگر را نیز ناموفق یا نیمه، رها کرد. اولین اختراع او در ۱۳ اکتبر ۱۸۶۸ به ثبت رسید که تنها سن ۲۱ سال داشت.
یکی از روشهای غیر معمول و بی رحمانهای که ادیسون برای شناساندن خطرات جریان برق به مردم از آن استفاده میکرد، نمایشهایی بود که در آن حیوانات با جریان برق به قتل میرسیدند! یکی از بدنامترین این نمایشها، در سال ۱۹۰۳ بود که یک فیل سیرک به نام تاپسی در نیویورک با جریان برق به قتل رسید.
ادیسون در ۱۸ اکتبر ۱۹۳۱، بر اثر دیابت در خانه خود، در وست اورنج، نیوجرسی درگذشت. او در زمان مرگ ۸۴ سال داشت. بسیاری از جوامع و شرکتها در سرتاسر جهان، به نشانه احترام او چراغهای خود را کم نور یا خاموش کردند.
منبع: ستاره