«ما که شمشیر نکشیده بودیم؛ ما با کسی دعوا نداشتیم. یک نظر خیلی جزئی در آخر یک بیانیه آمده است که تقریباً روشن است؛ یک نظری است که در همه دنیا الآن مطرح است. گیرم این نظر غلط باشد و مورد قبول نباشد، بیایند مقاله بنویسند، جزو بنویسند و در شبکههای مجازی آن را نقد کنند. امروز در شبکههای مجازی میدان برای نقد باز است. اینکه بیایید جنجال درست بکنید و پشت تریبون حرفهای تندی بزنید، این کار درستی نیست؛ روش حوزهها هم این نبوده است.»
عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم گفت: همیشه کسانی در حوزه بودند که میخواستند حوزه تکصدایی باشد و صدای مخالف صدای رسمی را نپذیرند و قبول نکنند. این برای اولین بار نیست که بر مجمع محققین هجمه وارد میشود یا در مقابلش هیاهو صورت میگیرد. این دفعه در پی پیام تسلیتی بود که این مجمع به مناسبت شهادت یحیی سنوار نوشت و در آخرش یکجملهای اضافه کرد که خیلی چیز مهمی هم نبود؛ اما اینها علیه مجمع هیاهو به راه انداختند.
به گزارش جماران، مشروح گفت و گوی محمدتقی فاضل میبدی در پی می آید:
در ابتدا مایلیم نظر حضرتعالی را درباره نگاه امام و رهبری و سیاستهای مدبرانه و استراتژیک امام راحل و رهبری انقلاب نسبت به مسأله فلسطین و مقاومت اسلامی بدانیم.
از نگاه رهبران ایران اسرائیل یک رژیم غاصب، نامشروع و تجاوزگر است که همواره به تجاوزهای خودش ادامه میدهد. در یک سال اخیر هم بر همه دنیا روشن شده است که این رژیم به هیچ قطعنامهای پایبند نیست و قراردادهای بینالمللی را هم زیر پا میگذارد. به نظر من، رژیم آدمکش اسرائیل از نگاه اکثر مردم دنیا یک رژیمی نامقبول و نامطبوع است.
هوشمندی نظام و دولت فعلی در پیشبرد میدان و دیپلماسی در اتفاقات اخیر را چگونه میبینید؟
من فکر میکنم که آقای عراقچی وزیر محترم امور خارجه خوب عمل میکند. سفرهای زیادی هم به کشورهای منطقه داشته است که امیدواریم دستاوردهایش خوب باشد. ایشان تقریباً سیاست و سیاستمداری را در عرصه دیپلماسی قویتر جلوه میدهد و من فکر میکنم که اگر ما بتوانیم کفهای دیپلماسی و گفتوگو را بر میدان ترجیح بدهیم و مقدم بداریم، بهتر خواهد بود. البته منظورم این نیست که میدان را ترک کنیم؛ میدان باید باشد؛ ولی اصولاً وزارت خارجه بایستی میداندار سیاست خارجی ما باشد و حرف آخر را وزارت خارجه و دولت بزند. وزارت خارجه هم که معمولاً مبنایش گفتوگو و دیپلماسی است، نه جنگ.
یعنی اینها فعلاً هوشمندانه عمل میکنند؟
من بر این باورم که بله. اگر کسانی که دولت در سایه تشکیل دادند و برنامههایی هم دارند، کار دولت را تخریب نکنند، من فکر میکنم که دولت با این سیاست خارجی که انتخاب کرده است، موفق میشود.
برویم سراغ سوابق انقلاب مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم و جنجال هایی که این روزها علیه آن به وجود آمده است. ابتدا از سوابق انقلابی مجمع و همراهیشان با امام و نهضت بفرمایید.
تولد مجمع همزاد با تولد اصلاحات است. البته در قم معمولاً همه در همان دهه 60 در بین روحانیون یکصدا وجود نداشت؛ در کنار جامعه مدرسین، صداهای دیگری هم وجود داشت. همانطوری که در تهران در کنار جامعه روحانیت مبارز، صداهای دیگری هم وجود داشت. در آنجا در محضر خود امام، مجمع روحانیون مبارز تشکیل و به رسمیت شناخته شد. در قم هم مجمع محققین درست شد. درست در سالی که آقای خاتمی میخواست انتخاب بشود، این صدا رسمیشد و بهعنوان یکنهاد رسمی و قانونی شروع به فعالیت کرد. الآن این مجمع نزدیک سیوپنج شش سال قدمت دارد و کارهای سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را انجام میدهد.
معمولاً ما در این مجمع، در چارچوب نظام کار میکردیم و فرمایشات مرحوم امام هم یکی از معیارهای کارهای سیاسی ما بوده است. در هر انتخاباتی هم شرکت میکردیم؛ منتها از نگاه و پایگاه اصلاحطلبی وارد میشدیم. در مواقع حساس، مجمع موضع خودش را اعلام کرده است. در هر انتخاباتی که معمولاً شورای نگهبان با اعمالنظر استصوابی، افرادی که لایق بودند و به نظر مجمع مورد احترام مردم بودند، آنها را رد میکردند، مجمع موضع گرفته است.
بنابراین، مجمع محققین و مدرسین یک مجمع فرهنگی و سیاسی است و شخصیت حوزوی آن نیز محفوظ است که این مسأله بر همگان واضح است. همانطور که گفته شد، یکی از فعالیتهای این مجمع، مشارکت در هر انتخابات بوده است و آخرین انتخاباتی که شرکت کرد، انتخابات ریاست جمهوری بود که آقای دکتر پزشکیان بحمدالله موفق و برنده آن شد.
احساس میکنید علت این هیاهو سالاریهایی که اخیراً علیه این مجمع شروع شده است، چیست؟ با چه هدفی دنبال میشود؟
همیشه کسانی در حوزه بودند که میخواستند حوزه تکصدایی باشد و صدای مخالف صدای رسمی را نپذیرند و قبول نکنند. این برای اولین بار نیست که بر مجمع محققین هجمه وارد میشود یا در مقابلش هیاهو صورت میگیرد. این دفعه در پی پیام تسلیتی بود که این مجمع به مناسبت شهادت یحیی سنوار نوشت و در آخرش یکجملهای اضافه کرد که خیلی چیز مهمی هم نبود؛ اما اینها علیه مجمع هیاهو به راه انداختند.
بههرحال، برای حل مشکلات فعلی منطقه و برای اینکه جلو تجاوزات اسرائیل گرفته بشود، مجمع بحث دو دولتی را مطرح کرد که براساس آن، هم فلسطین و هم اسرائیل وجود داشته باشد. این مسأله در خیلی جاها مطرح شده است؛ در سازمان ملل مطرح، کنفرانس سران عرب و خیلی جاهای آن را به رسمیت شناختهاند. بنابراین، آوردن آن در بیانیه مجمع، یک چیزی مهمی نبود. البته میشد آن را با بیان دیگری هم آورد. ولی متأسفانه اینها همین را بهانه و سوژه کردند و براساس آن، علیه مجمع هیاهو راه انداختند و حرفهای بسیار نامربوط زدند که به نظر من، زیبنده نظام جمهوری اسلامی نبود. بدتر اینکه بعد از نماز جمعه جلو در مجمع شلوغ و تظاهرات کردند و تعابیری خیلی بدی هم به کار بردند.
به نظر من اگر انسان صدایی یا روشی را قبول ندارد، نباید با هیاهو سراغش برود؛ باید بنشینند و روی آن بحث و صحبت کنند. حالا گیرم که مجمع گفت مثلاً فلان حکومت مشروع یا نامشروع، فرقی نمیکند؛ اگر نظری بود که عدهای قبول نداشتند، نباید بیایند در مقابلش هیاهو و جنجال درست بکنند. متأسفانه حرفهای بسیار بیربطی در باره برخی افراد، چه حوزوی و چه غیر حوزوی، زده شد که اینها درست و منطقی نبود. اینها جدال به احسن نبود؛ اگر هم جدالی بود، جدال به احسن نبود.
بههرحال، مجمع محکم ایستاده است و کار خودش را انجام میدهد. مجمع هیچوقت رژیم غاصب صهیونیستی را قبول نداشته و تأیید نمیکرده است. این مجمع همیشه همان موضع امام و رهبری را داشته است و همان موضع را حفظ میکند.
بیانیهای هم در توضیح این موضوع صادر شد
بله؛ مجمع در بیانیه اخیر خود به سوءتفاهمهایی که صورت گرفت و اینکه عدهای مغرضانه در برابر مجمع سخنانی گفتند، پاسخ داد. انتظار ما این بود که ریاست محترم قوه قضائیه اینگونه برخورد نمیکرد. اینکه بیاید پیشاپیش جرمی تلقی بکند و بحث دادگاه ویژه را مطرح کند، به نظر من در شأن قوه قضائیه نبود. بالاخره افرادی در مجمع هستند که اینها از افراد نزدیک به انقلاب بودند، در این نظام صاحب منصب بودند و در انقلاب پستهای حساسی داشتند. اینها شخصیتهای شناختهای مثل امام جمعه، نماینده، قاضی، مؤلف، استاد دانشگاه و امثال آن بودهاند. در مجمع، آدم بیسواد و بیمنصب نیست؛ تماماً کسانی هستند که سوابقشان روشن است. اینکه بیایید بحث دادگاه ویژه را مطرح کنید و بگویید که اینها باید بیایند جبران بکنند، درست نیست؛ مگر مجمع خطایی کرده است که بیاید جبران بکند؟ بله، مجمع بیانیه داده است؛ میشد بیانیهاش با عبارت دیگری نوشته شود؛ ولی بههیچ وجه درست نیست که این را بیایید جرمانگاری بکنید و برایش حکم صادر بکنید. به نظر من این کار درستی نبود
پس برخوردهایی که صورت گرفت را منطقی نمیدانید؟
نه؛ اصلاً نباید برخوردی صورت بگیرد؛ ما که شمشیر نکشیده بودیم؛ ما با کسی دعوا نداشتیم. یک نظر خیلی جزئی در آخر یک بیانیه آمده است که تقریباً روشن است؛ یک نظری است که در همه دنیا الآن مطرح است. گیرم این نظر غلط باشد و مورد قبول نباشد، بیایند مقاله بنویسند، جزو بنویسند و در شبکههای مجازی آن را نقد کنند. امروز در شبکههای مجازی میدان برای نقد باز است. اینکه بیایید جنجال درست بکنید و پشت تریبون حرفهای تندی بزنید، این کار درستی نیست؛ روش حوزهها هم این نبوده است. هر نقطهای که به نظر ما درست نمیرسد، باید علمی نقد کنیم. با هیاهو و جنجال جز اینکه ما آبروی فکر و فرهنگ را ببریم و حوزهها را سبک کنیم، هیچ چیزی دیگری نتیجه ندارد.
امامان جمعه وقتی میخواهند این مسأله را مطرح کنند، نباید تهدید کنند. باید بگویند به این دلیل، این حرف غلط است یا این حرف درست است. باید منطق، استدلال، بحث و حجت همهجا حاکم باشد. در فضایی که هیاهو جای گفتوگو را بگیرد، هیچچیزی حل نمیشود. مجمع هم هیچوقت دنبال هیاهو و جنجال نبوده است؛ همیشه حرفهایش را با ادله و برهان و گفتوگو میزده است. اصلاً کمیته فرهنگی ما کارش همین است که مبنایی و استدلالی قضایا را دنبال کند.