تفال به حافظ دوشنبه ۱۷ دی ۱۴۰۳؛ گفتم غم تو دارم گفتا غمت سر آید...

فرارو- فال گرفتن از آثار ادبی، از باور‌های کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان می‌بردند بهره‌ای از کلام حق دارند رجوع می‌شد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.

گفتم غم تو دارم گفتا غمت سر آید
گفتم که ماه من شو گفتا اگر برآید

گفتم ز مهرورزان رسم وفا بیاموز
گفتا ز خوبرویان این کار کمتر آید

گفتم که بر خیالت راه نظر ببندم
گفتا که شب رو است او از راه دیگر آید

گفتم که بوی زلفت گمراه عالمم کرد
گفتا اگر بدانی هم اوت رهبر آید

گفتم خوشا هوایی کز باد صبح خیزد
گفتا خنک نسیمی کز کوی دلبر آید

گفتم که نوش لعلت ما را به آرزو کشت
گفتا تو بندگی کن کو بنده پرور آید

گفتم دل رحیمت کی عزم صلح دارد
گفتا مگوی با کس تا وقت آن درآید

گفتم زمان عشرت دیدی که، چون سر آمد
گفتا خموش حافظ کاین غصه هم سر آید

شرح لغت: دل نگران: پریشان خاطر و هراسان/ زلف هندو: گیسوی سیاه دلربا.

تفسیر عرفانی:‌

۱- حضرت حافظ در بیت‌های چهارم تا ششم می‌فرماید:

به جانان گفتم که بوی گیسوی تو مرا بیراهه جهان کرد. جواب داد همان بوی زلف من است که موجب راهنمایی تو می‌شود و راهنمای راه توست.

* گفتم چه خوش است هوایی که از باغ عشق برخیزد. جواب داد باد و نسیمی مبارک است که از کوی جانان برآید.

* به جانان گفتم نوش لعل لبت ما را به آرزوی خود هلاک کرد. گفت تو بندگی کن و وظایف خود را انجام بده. نوش لعل لبم راه و رسم بنده پروری را می‌داند.

تعبیر غزل:

گفت‌و‌گو‌های بی حاصل را هرگز پایانی نیست و ثمره‌ای جز اتلاف وقت ندارد. به جای صحبت، عمل واجب است، اما هر عملی در وقت و زمان مناسب خود. پس غصه بیهوده مخور و به جای آن در همه امور عاقلانه فکر کن و عجولانه تصمیم مگیر، چرا که کامیابی با توست.